Parisko manifestazioaren unean uneko kontakizuna

Frantzia, gerturatze eskari indibidualak aztertzeko prest

"Printzipioz, Justizia Ministerioak ez du ezer euskal atxilotuen hurbiltzearen kontra, beti ere eskari horiek koadro indibidul baten barruan egiten badira, eta ez koadro koletibo batean". Frantziako Justizia Ministerioko bozeramaile Youssef Badr-en ahotan jarri dituzte Frantziako hedabide batzuek hitz horiek; atzo esan bide zituen. Ministerioak berak ez du adierazpen ofizialik egin gaurko Parisko martxaren ondoren, baina hedabide horiek azaldu dute banakako eskariak aztertzeko prest legokeela gobernua; ez, ordea, eskari kolektibo bati erantzuteko, eta euskal presoen izaera politikoa aitortzeko.

Badr joan den urriaren 16an izendatu zuten Justizia Ministerioko bozeramaile. Epaile izandakoa da, eta gaztea da; 36 urte ditu. Bakegileekin elkarrizketak martxan direla onartu du, eta bide onean doazela erantsi: "Bada elkarrizketa eraikitzaile bat".

Euskal presoen auzia ez da Justizia Ministerioak eskuetan duen bakarra. Preso korsikar askok irlara eramateko egindako eskariak ere aztertzen ari da Frantzia.

Mixel Berhokoirigoin, bakegilea

"Preso eta iheslari guztiak itzuliko diren bakea nahi dugu, biktima guztiak aitortzea ahalbidetuko duena; baina bake hori bakoitzak elikatu behar du, eta bakoitzaren urratsak bultzatuko du bestearena. Espainiako Gobernuak ere bake prozesuan sartu behar du, urratsak egin behar ditu, eta horregatik dei egiten diogu jendeari parte har dezan urtarrilean Bilbon egingo den presoen aldeko manifestazioan".

Michel Tubiana, Giza Eskubideen Ligako ohorezko presidentea

"Ez du merezi beste hamar urtez mendekua eta gorrotoa bultzatzen jarraitzea. Pentsatzea preso direnek beren ekintzetatik haratago erantzun behar dutela okerreko ideia da. Eskatzen dugu euskal presoak besteen pare tratatzea. Ez dugu onartzen gure ondokoei uztea bake prozesuan aurrera egiteko eginbeharra. Ez dugu nahi hamar urte barru ere bortizkeriaren ondorioez hitz egiten jarraitzea. Asko nahi dugu; hesiak ireki nahi dtugu, bakearen aldeko borroka, bizitzaren aldeko borroka delako"

Juana Haranburu, Frederic Haranbururen alaba

"Presoen senideok sufritzen dugu. Salbuespenezko neurria da larriki gaixo dauden presoak ez askatzea, nahiz eta Frantziako eta Espainiako legeek hori aurreikusi. Presio izugarria bizi dugu. Horren ondorio dira errepidean hildako 6 senide eta lagunak. Neurri horiek guztiek oinarrizko eskubideak, bizitzeko eskubidea, urratzen dute. Horregatik hemen, Parisen, diogu: nahi ditugu bizirik eta etxean!"

Fabienne Servan Schreiber

"Armak isildu dira, eta gudariak bake prozesu batean sartu dira, gizarte zibilaren sostenguarekin. Horregaik dei egiten diegu agintariei erantzun diezaioten euskal presoen egoerari eta aplika ditzaten indarrean dauden legeak, presoak gerturatuz eta gaixo daudenak aske utziz"

.@JreneEtchegaray-ren hitzak: "Ez da normala DPS estatusa nagusiki euskal presoei ezartzea"@berria #Ab9Parisera pic.twitter.com/9zQXLz79IC

— Jon O. Urain (@olano_urkia) 2017(e)ko abenduak 9

Jean Rene Etxegarai

"Gatazka luzeegia bizi izan du Euskal Herriko gizarteak. Aieteko Konferentzia egin zela badira zazpi urte, eta Frantziaren eta Espainiaren isiltasunaren aurrean gizarte zibilak esku hartu zuen duela urtebete Luhuson. Orain hurrengo urratsa pesoen salbuespen egoera amaitzea uste dugu".

Funosas: "Hau ez zen posible izango gizarte zibilaren, instituzioen eta hautetsien parte hartzerik gabe. Mila esker!"

Anaiz Funonsas, Bake Bidean

"Aurreikuspen guztiz gainditu ditugu. 11.000 pertona gara gaur Parisen, 'Orain presoak!' esateko"

Bakegileen eskaera

"Amaitu euskal presoei ezarritako salbuespen neurriak eta sakabanaketa politika"

Martxa amaituta, ekitaldiaren zain da jendea. Oihu eta, batez ere, abesti asko @berria #Ab9Parisera pic.twitter.com/B3xoF9AAuq

— Jon O. Urain (@olano_urkia) 2017(e)ko abenduak 9

Vauban plazara heldu da manifestazio burua eta une batetik bestera hasiko dute ekitaldia; bitartean...

Hasierako pankartatik urrun, ezin manifestazio amaiera ikusi.
Milaka eta milaka lagun #OrainPresoak aldarrikatzen#PaixenPaysBasque #9décPARIS pic.twitter.com/hOUypgDvgY

— ELA sindikatua (@ELAsindikatua) 2017(e)ko abenduak 9

Vauban plazar iristear da manifestazio burua. Ordea, jendetza du atzetik.

La manifestation est arrivée à la place Vauban #PaixenPaysBasque #9DecPARIS pic.twitter.com/Cn96icAWh4

— Goizeder Taberna (@Taberna_G) 2017(e)ko abenduak 9

11.000 lagun Parisen

Antolatzaileek eman dituzten lehen kopuruen arabera, 11.000 pertsonatik gora bildu ditu euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioak.

Bakegileak

"Gaur, Parisen, Euskal Herriak hitzordua du historiarekin bakearen bidean aurrera egiteko".

[Manifestation #PaixenPaysBasque #9décPARIS 🕊]
Aujourd'hui, à Paris, le Pays Basque a rendez-vous avec son histoire, pour avancer sur le chemin de la paix
Le direct : https://t.co/lwqgsk722o pic.twitter.com/aFCQRroFG3

— Artisans de la Paix (@Artisans_Paix) 2017(e)ko abenduak 9

Julien Bayou, Frantziako alderdi berdeko bozeramailea

"Luhusokoa egin zenetik historikoa da egiten dena gizarte zibilak bultzaturik. Salbuespen erregimena bukatu behar da orain. Urruntze neurriak arriskutsuak dira bai presoentzat, baita familientzat ere"

Maddalen Iriarte, Josu Juaristi eta Julen Arzuaga EH Bilduk Parisera bidali dituen ordezkarien artean:

Parisko bihotzera oihu ozen bat ekarri dugu: #euskalpresoaketxera. Ikaragarria giroa eta indarra! #OrainBakea #9DecPARIS pic.twitter.com/pylPURbs1T

— Julen Arzuaga (@julenaretakoa) 2017(e)ko abenduak 9

Azken egunetan Frantzian egin duten espetxeen bira eta Parisko manifestazioa bera ezinezko lirateke Espainian, hala iritzi dio Foro Sozialeko kide Teresa Todak: "Imajina dezagun esetxe biraren antzeko zerbait Espainian: Guardia Zibila izango genuke espetxe atarian".

Jose Bove, eurodiputatua

"Eri dauden presoak berehala askatuak izan behar dira, besteak hurbildu behar dira. Seinale bat behar dugu ministro anderea, seinale bat".

Presoen senideen egoera gogorarazi dute bakegileek sareetan zabaldutako mezuan: "Hemen daude senideak ere, urruntzearen ondorioak zuzenean pairatzen dituztenak, ehunka kilometro egin behar dituztenak gertukoak ikusi ahal izateko".

montparnasse bulebarrean behera martxa; hautetsiak buruan, senideak ondoren, milaka lagun atzetik @berria #Ab9Parisera pic.twitter.com/dxINK1OL3Y

— Jon O. Urain (@olano_urkia) 2017(e)ko abenduak 9

Iritsi da martxa Fleurytik. Denok batera, presoak kalera! #9décPARIS #PaixenPaysBasque #OrainPresoak pic.twitter.com/4JnPXph49b

— Akaiturri (@j_akaiturri) 2017(e)ko abenduak 9

Espetxerako martxako parte hartzaileak manifestazio burua heltzear dira uneoan, iritsitakoan abiatuko da protesta.

Martxalariak manifaren hasierara iristen ari gara. Parisen presoen alde!

Denak etxera, denak #Kalera! #9DecPARIS #PaixenPaysBasque pic.twitter.com/lepn3Xs7LV

— Lur A. Etxetxipia (@LurAlbizu) 2017(e)ko abenduak 9

Euskal presoak etxeratzearen aldeko oihuak nagusi uneotan Parisko 18 juin plazan. Manifestazio buruan, berriz, dena prest. Bertan dira Frantziako Asanbleako hainbat parlamentari.

Gramond: "Etsaiak nor ditugun argi izan behar dugu. Itxaropenak ez ditut etsaiarengan; nik itxaropenak herriarengan ezarriak ditut. Indarra hortik aterako da, eta behartuak sentitzen direla erranen nuke"

David Gramond, euskal preso ohia

"Espetxean nengoelarik, manifestaldi bakoitzean gizarte zibilak parte hartzen zueneko oroitzapen onak ditut. Nire ustez preso guztiak hor izanen dira, irratia pizturik edo, ahal dutena egiten dute gurekin izateko"

Manifestazioa hasi artean, jai giroa da nagusi Montparnassen.

Bad Sound System Montparnassen #OrainPresoak #PaixenPaysBasque #9décPARIS pic.twitter.com/NMoY9z7Mb1

— Asier Lauzurika (@alauzurika) 2017(e)ko abenduak 9

Dena prest manifestazioa hasteko. Kartela zabaldu dute dagoeneko, eta laister abiatuko dira.

Benoit Hamon sozialista

"Euskal gizartea eta ordezkari politikoak oso engaiatuak dira. Edo Frantzia posizio zaharkitu batean gelditzen da edo presoen hurbilketa bermatzen du, eskakizun zilegia delako"

Manifestazioa hastear. Boulevard de Montparnasse jendez betetzen. Betiko lagunak besarkatzen. #9DécPARIS #PaixEnPaysBasque #OrainPresoak pic.twitter.com/q5UCIw70qK

— Maddalen Iriarte (@MaddalenIriarte) 2017(e)ko abenduak 9

presoen senideak prest dira martxa buruan @berria #Ab9Parisera pic.twitter.com/SihMTOpRuX

— Jon O. Urain (@olano_urkia) 2017(e)ko abenduak 9

Michel Tubiana: "Uste dut oraindik badela bide egiteko baina gobernuari erran behar diogu bere politikan aldaketak eman behar dituela"

ELAkideok ere #AB9Parise.n!#PaixenPaysBasque #9décPARIS pic.twitter.com/HgFkOGYzWO

— ELA sindikatua (@ELAsindikatua) 2017(e)ko abenduak 9

Rafa Diez: "Pozgarria da gaur Parisen egotea"

Frantziako hiriburuan da Rafa Diez ere, euskal presoen salbuespen egoera salatzeko. "Beste epetxe politika bat behar dugu, presoak etxeratzea ahalbidetuko duena. Gaurtik hasi behar dugu dinamika bat lortzeko".

Bidai luze baten ondoren @labcaf |eko kideok ere beste milaka Euskal Herritarrekin batera Parisa iritsi gera. Preso eta iheslariak gurekin batera lantegietan, etxean nahi ditugulako, ORAIN PRESOAK! #BakeaEuskalHerrian #9DecPARIS #PaixenPaysBasque #OrainPresoak @LABsindikatua pic.twitter.com/FjTvY8TszU

— LAB - CAF (@labcaf) 2017(e)ko abenduak 9

Espetxeen bira

Hogei kartzelatatik igaro da espetxe bira, euskal presoen egoera salatzeko asmoz. Baikor agertu da Emilie Marin Bagoaz mugimenduko eleduna. "Espetxe zuzendariekin ere hitz egin dugu, eta egoera azaldu diegu, eta berdin egin dute presoen senideek ere. Frantziako jendeak ez du gaia ezagutzen"

Heldu da bigarren trena ere —bi tren berezi zituzten antolatuak—. Montparnasse betetzen ari da, eta laster autobusak ere irtsiko dira. Ondoren, berriz, espetxeetarako martxako kideak.

Arrivee du 2e train

Bigarren trena heltzea#PaixenPaysBasque #9DecPARIS pic.twitter.com/PNQzFvFm3m

— Jérôme Teillary (@1Teje) 2017(e)ko abenduak 9

Gero eta jende gehiago Montparnassen. Ordu erdi barru da iristekoa espetxe martxa @berria #Ab9Parisera pic.twitter.com/gleNfRDYrm

— Jon O. Urain (@olano_urkia) 2017(e)ko abenduak 9

Rafa Diez eta Txiki Muñoz @berria #AB9Parisera pic.twitter.com/Pd3izXmQBP

— Jon O. Urain (@olano_urkia) 2017(e)ko abenduak 9

Iritsi garela esango nuke #ab9parisera pic.twitter.com/YUgnjcVDfE

— Morau (@iamorau) 2017(e)ko abenduak 9

Frantziako Alderdi Sozialistak ere babesa eman dio manifesazioari.

Jende ugari dagoeneko Montparnasseko tren geltokian. Heldu dira lehen trenak, eta minutu gutxi barru autobusak iritsiko dira. Orotara 10.000 lagun inguru espero dituzte gaurko Parisko kaleetan.

12:00etan harrera egingo diete espexeetarako martxan parte hartu dutenei, eta handik ordu erdira abiatuko da manifestazioa.

Goizeko hamaiketarako espero dituzte lehen autobusak Montparnasse geltokian. Ordea, leheago iritsi dira trenez zihoazenak.

Iritsi da lehen trena Montparnassera @berria #Ab9Parisera pic.twitter.com/xO1aTnHCgQ

— Jon O. Urain (@olano_urkia) 2017(e)ko abenduak 9

Hendaiako geltokian jende ugari zegoen goizeko lehen orduetan Parisera eramango zituen trenaren zain.

04:10. Jendea Hendaian, Parisera joateko trena hartzen. #ab9parisera @berria pic.twitter.com/I4SI9Jbit6

— Enekoitz Esnaola (@EnekoitzEsnaola) 2017(e)ko abenduak 9