Lehen sektoreak indarra galdu du Europako Nekazaritza Politika Bateratua indarrean jarri zenetik. Sektoreak 68.000 enplegu galdu ditu Euskal Herrian, azken lau hamarkadetan. Horrekin batera, euskal produktuek etxeko mahaian zuten lekua nabarmen ahuldu da. Hala adierazten dute Gaindegiak bildutako datuek. Elikagaien deslokalizazioa erregai fosilen oparotasunaren eta energia merkearen eskutik etorri da, baina gero eta gehiago dira tokiko ekonomia sustatzeko hautuaren alde egiten duten herritarrak.
Euskal Herriko kontsumo eta nekazaritza ohituretan lokaborismoa eta agroekologia indarra hartzen ari dira, saski ekologikoen hamaika zirkuitu laburrak zein Ekolapikoa bezalako ekimenak kasu. Nahiz eta kontsumo joeretan aldaketak ematen hasi diren, gure elikadura ohiturak ez dira iraunkorrak eta elikagai horien zati oso garrantzitsu bat ehunka kilometrotara ekoizten da.