Kilometroak jaiak 'Euskaldunon Egunkaria'-ren itxiera oroituko du

Eredu berriari jarraiki, aurten urte osoko festa izango da Kilometroak. Orereta ikastolak antolatuko du, eta gaur goizean aurkeztu dituzte egitarauaren mugarri nagusiak Errenterian (Gipuzkoa) bertan, zenbait eragiletako ordezkariak ondoan zituztela. Babes zabala jaso dute: bertan izan dira, besteak beste, BERRIAko eta Euskaldunon Egunkaria-ko ordezkariak, Seaskako zuzendari Hur Gorostiaga, Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusi Idurre Eskisabel eta Errenteriako Udaleko ordezkariak. Urriaren 1ean izango da Gipuzkoako ikastolen aldeko jai nagusia, baina aurretik bi mugarri izango ditu egitarauak: Euskaldunon Egunkaria-ren itxiera oroitzeko, astebeterako ekitaldi sorta bat antolatu dute otsailaren 20tik 24ra, eta, euskara batuaren sortzaileak omentzeko, 8.000 laguneko giza katea egingo dute martxoaren 24an.

Itziar Navarro Orereta ikastolako lehendakariak nabarmendu duenez, hiru zutoinen bueltan ardaztu dute jaiaren egitaraua: eskertza, euskara eta euskal kultura egitasmoen erdi-erdian jartzea, eta komunitatea. Eskertzaren helburuari lotuta, Euskaldunon Egunkaria-ren itxiera izango dute gogoan. Izan ere, hogei urte beteko dira aurten Guardia Zibilak euskarazko egunkari bakarra itxi zuenetik, eta, Navarrok azaldu duenez, gertakari hura nahiz herriak eman zuen erantzuna ekarriko dute gogora.

Euskaldunon Egunkaria-ko zuzendari ohi eta BERRIAko zuzendari Martxelo Otamendik aletu du urteurren horren harira antolatu duten egitaraua. Otsailaren 20an, Imanol Murua kazetariak Egunero behar genuen liburua aurkeztuko du. Euskaldunon Egunkaria-ren itxieraren biharamunetik BERRIA sortu bitarte argitaratu zuten Egunero kazetaren xehetasunak jasotzen ditu Muruak liburu horretan. Ikastolako DBH2ko eta Batxilergoko ikasleek propio aztertu dute zer izan zen egunkaria ixtea, eta zortzi orrialdeko lan bat egin dute horren inguruan. Otsailaren 21ean, lan horren 5.000 ale banatuko dituzte, baita egun horretako BERRIAren beste horrenbeste ere. Hurrengo egunean, otsailaren 22an, Euskaldunon Egunkaria-ri buruzko Paperezko hegoak dokumentala emango dute Niessen auditorian. Otsailaren 23rako, berriz, kultur eskaintza bat prestatu dute: herriko hiru tabernatan, gaiaz «era artistiko batean» arituko dira zenbait artista. Azkenik, otsailaren 24an, Jon Maiaren Kantu bat gara ikuskizuna izango da Lekuona fabrikan. Maiak Kilometroak festaren zenbait gairi bereziki erreparatuko dio emanaldi horretan.

Baina Kilometroak festaren harira, ez dute Euskaldunon Egunkaria soilik omenduko: Milimetroak: Batasunaren bidea antolatu dute Euskaltzaindiarekin elkarlanean, eta euskara batua sortzeko lan egin zuten zenbait izango dituzte gogoan. Izan ere, Orereta ikastolak 60 urte beteko ditu aurten, eta euskara batuaren oinarriak jartzeko Baionan «urrats erabakigarriak» egin zituztenetik ere sei hamarkada beteko dira. Martxoaren 24a aukeratu dute omenaldia egiteko. 8.000 laguneko giza kate batekin lotuko dituzte Errenteriako Zumardia eta Donostiako Parte Zaharra. Arratsaldean, Euskaltzaindiako zuzendaritza Errenteriako udaletxean bilduko da, eta, gainera, ekitaldi instituzional bat ere egingo dute, «batasunaren bidean nabarmendutako» hamabost pertsonak omentzeko. Nekane Artola Kilometroak kultur elkartearen lehendakariak eman ditu omenaldia egitea erabaki izanaren arrazoiak: «Hezkuntza sistema baterako, euskal komunikazio esparru baterako, hitz batean, herri kohesiorako tresna ezinbestekoa dugu euskara batua». Orereta ikastolatik sortu den ideia hau Euskal Herriko ikastolen aldeko bost jaiekin elkarlanean antolatuko dute.

Ekitaldi sorta

Ekintza nagusiak Euskaldunon Egunkaria eta euskara batuaren sustatzaileak omentzeko antolatu badituzte ere, beste ekitaldi sorta bat ere atondu dute urriaren 1era bitarterako. Besteak beste, maiatzaren 6an, hamabi orduan oholtza bat eskainiko diete herriko sortzaileei; maiatzaren 19an eta 20an, Adaxka berriak ikuskizuna egingo dute; eta uztailean, kontzertu bat egingo dute Urmugaren barruan.

Erronka bat ere jarriko dute martxan: Euskararen errioa. Kilometro bat osatzeko adina euro bateko txanpon bildu nahi dituzte, eta, ahal dela, Guinness liburuan sartu nahi dute. Kilometroak jaiaren bidez lortzen duten dirua erabiliko dute Errenterian herriko eragileekin euskara eta euskal kultura bultzatzeko proiektu bat abian jartzeko, Ipar Euskal Herriko eta Nafarroako ikastolekin martxan duten Zubiak Eraikiz egitasmorako, eta ikastolako Añabitarte baserria eta inguruak biziberritzeko.