«Ez da bortizkeria kontua»

Indarra eta bortizkeria, gaur egun ezagutzen ditugun gisa, baztertu egiten ditu Juan Luis Arsuaga paleoantropologia katedradunak Homo neanderthalensis-en galera azaltzeko. Atapuercako aurkikuntzei lotutako ikertzaileak nahiago du beste modu batera azaldu auzia. Hasteko, gainbeheran zegoen espeziea zela dio. «Haren urrezko garaia pasata zegoen gizaki modernoa Europara iritsi zenerako», hala esan zion kazeta honi orain aste batzuk.

Aurtengo martxoan, beste ikertzaile batzuekin batera, Molecular Biology and Evolution aldizkarian argitara emandako artikulu batean zioen Homo neanderthalensis-a galtzear zela Europan, Homo sapiens-a iritsi aurretik. Duela 50.000 urte galdu ei ziren Europan neanderthal gehienak; talde txiki batzuek birpopulatu zituzten atzera Europako mendebaldeko lurraldeak, eta espezieak beste 10.000 urtean bizirik irautea lortu zuen, hain justu gizaki modernoa azaldu arte. Batzuk eta besteak kontinentean izan ziren batera epe batez.

Aniztasun genetikoa erabili zuten ikertzaileek neanderthalen botila lepo hori azaltzeko, duela 50.000 urte izandako krisi handiari erreparatzeko. «Duela 40.000 urte inguru, Homo neanderthalensis-ek espezie gisa banako ugari eta aniztasun genetiko ugari galdua zuten». Baina gizaki modernoak indarrez (bortizkeriaz) bultzatu ote zuen espeziea bere azkenetara? «Bortizkeria gizarte modernoen kontua da, lurraldeetan antolatzen direnen kontua, jende armatuarekin, eta abar. Ez da kasua. Espezieak lehiatu egiten dira naturan; biologiaren barnekoa da auzi hori. Espezie batzuk galdu egiten dira lehia horren ondorioz, eta arrazoiak asko izan daitezke».