Lorpen horiek, hein batean, gaur Karolinska Institutuak Kimikako Nobel sariarekin saritutako Richard Heck, Ei-ichi Negishi eta Akira Suzukiri esker etorri dira, molekula konplexu horiek lortzeko lanabes bana garatu baitute, hiru erreakzio, karbono-karbono loturak egiteko paladioz katalizatutako parekatze gurutzatuen bide emankorra zabalduz.
Molekula horiek sortzeko, karbono atomoek elkarrekin erreakzionatu behar dute, haien lotura kimikoak apurtu eta berrantolatuz molekula berriak sortzeko. Baina hori ez da horren erraza, karbonoa egonkorra baita. Zenbat eta konplexuagoa izan helburuko molekula, orduan eta pauso gehiago egin beharko dituzte kimikariek hura lortzeko.
Garai batean, karbono atomoen lotura kimikoak apurtu eta haiek berrantolatzeko substantzia erreaktiboak erabiltzen ziren; baina, horrela, karbonoak beste atomo batzuekin ere erreakziona zezakeen eta nahigabeko azpiproduktuak ager zitezkeen prozesuan. Zenbat eta molekula konplexuagoa bilatu, orduan eta luzeagoa zen eta aukera gehiago zegoen nahigabeko azpiproduktuak sortzeko. Gerta zitekeen prozesuaren azken pausoetarako jada materialik ez geratzea.
Katalizatzaileek nolabait hitzordurako lekua eskaintzen diete erreaktiboei. Katalizatzaileekin erreakzio kimikoaren abiadura alda daiteke, eta erreakzioa bukatzean katalizatzailearen egoera ia aldatu gabe gelditzen da, hura ateratzea erraztuz eta nahi gabeko azpiproduktuen sorkuntza eragotziz.
Molekula konplexuak lortzeko lasterbide bat eraikuntza adreilu gisa molekula txikiagoak erabiltzea da kimikarientzat. Baina horietan ere karbono atomoak beste atomoekin loturak dituzte euren molekuletan, eta karbono atomo bat beste molekula bateko karbono atomo batekin lotzeko prest ezartzea ez da horren erraza.
1912. urtean Kimikako Nobel saria irabazi zuen Victor Grinard kimikari frantziarrak (1871-1935)topatu zuen: magnesio atomo bat lotu zion erreaktiboagoa nahi zuen karbono atomoari, hura ezegonkor bihurtu eta beste atomo batekin lotzera behartuz.
Richard Heck estatubatuarrak (Springfield, 1931) Gridnardenakeskainitakoa baino parekatze egonkor eta zehatzagoa lortu zuen 1950eko hamarkadan, paladioz katalizatutako parekatze gurutzatuentzat olefina konposatua erabiliz.
Ei-ichi Negishi japoniar herritarrak (Txina, 1935) ere paladioa erabili zuen katalizatzaile gisa 1977an, baina zinkarekin lan eginez. Akira Suzuki japoniarrak (Mukawa, 1930), berriz, zinka baino toxikotasun txikiagoa duen boroarekin lortu zuen paladio bidezko parekatze gurutzatuarekin karbono-karbono loturak egitea.
Parekatze hori lanabes moduan erabilita sortu dute artifizialki, esaterako, 129 karbono atomo, 223 hidrogeno atomo, hiru nitrogeno atomo eta 54 oxigeno atomo dituen palitoxina. Naturan dagoen pozoi bat da, eta Hawaiiko koraletan topatu zuten, 1971n.
Sendagaiak, osagai elektronikoak eta oraindik ikusteko dauden beste asko
Minbizi zelulak erasotzen dituen substantzia topatu zuten orain gutxi Karibe itsasoko esponja batean. Naturako molekula konplexu hori artifizialki birsortzeak iturri natural eskasaren arazoa konpondu du. Eta molekula konplexu hori sortzeko, Negishiren erreakzioa erabili zuten zientzialariek. Ez da naturako sendagaiak artifizialki sortu diren kasu bakarra. Bide horretatik, antibiotiko naturalei erresistenteak diren bakterioak borrokatzeko, antibiotiko natural konplexu horien aldaera artifizialak sortzeko balio izan du paladioz katalizatutako parekatze gurutzatuak.Elektronikako osagaiak sortzeko ere erabiltzen dira kimikarako lanabesok. Diodoentzako argi iturri egokiagoak aurkitzerakoan, esaterako. Argi organikoa igortzen duten diodoekin milimetro gutxitako lodierako pantaila ultrafinak egin daitezke.
