Juan Ignazio Zulaika

Hilabetea: urtarrila 2021

Oh, my God, Ava!(Gardner)


Zoragarria iruditu zitzaidan ikusi nuenean hegazkinetik eskailerak jaisten, are zoragarriagoa guregana hurbildu zenean, ile beltzarana zapi zuriz estalia, betaurreko ilunak eta ibilera… oi, ibilera! Dotorea benetan!
Eskua buru gainetik luzatuz astindu zuen agur eginez, irribarre zabala ezpainetan, xarmagarria, klase handiko emakumea.
Ava, you look as beautiful as ever, esan nion guregana heldu zenean; segidan, bi musu eman nizkion. Ekipajea jaso eta aparkalekura joan ginen. Sebastian zain genuen Cadillac berdearen ondoan, berak eramango gintuen etxera Tampako aireportutik (Florida). Ava aldamenean nuela, hipnotizatuta sentitzen nintzen bere ondoan.  
Etxera heldu ginenean atarian zen Gillermo, ile beltzarana gominaz atzeraka orraztuta, traje zuriz jantzita, gorbataren ordez cow-boy-ek lepo-bueltan ematen duten lakio bat. Uhalatik behera, urrezko kate bat urrezko zesta txiki batetik zintzilik. Oinetakoak, botak: kanpero tipokoak, Daytonan aspaldian erositakoak. Habanako, Mexikoko eta Miamiko garai bateko izarra baldar antzean hurbildu zen autoarengana, besoak zabal-zabalik.
“Oh my God, Ava! It´s been so long since the last time I saw you. You look marvelous!” Gerritik heldu zion Gillermok; besarkatu zuen aspaldiko amodioa.
“Gillermo, darling, so strong and handsome as ever”.
Urteak ziren biek elkar ezagutu zutela. Palm Beach-en (Florida), Palm Beach Gardens aberatsen klubean. Ohorezko bazkidea izendatu zutenean Gillermo, urrezko zesta frontoian irabazi ostean. Celebrity bat zen Gillermo jai-alai mundu txikian, eta baita high class aberatsen artean ere. Karisma zuen ondarroarrak, eta klasea, Avak bezala. Hizlari trebea zen, gainera, eta dantzari hobea.
Ava Gardner eta Gillermo Amutxastegiren begiradek bat egin zutenean, berehalako kimika sortu zen bien artean: vodkak eta mendak; koka-kolak eta ronak bezala, osagarriak biak. Bata bestearentzat.
Ava eta Gillermok elkar ezagutu zuten gauan, pianojolearen hitzek bientzat asmatutakoak ziruditen: All you have to do is touch my hand to show me that you understand and something happens to me that´s some kind of wonderful.
Arrazoi zuen kantariak, Avak nahikoa zuen zure eskua ferekatzea zerbait zoragarria gertatzeko, mundua toki hobea bihurtzeko. Gillermok sentitu zuen bezala. Bat-bateko amodioa. Gozo sentitzen ziren biak. Zurruta eta dantza ordu txikiak arte eta, gero, demasezko amodio pasionatua.
Ava Tampara heldu zen egunean, Centro Vasco-n afaltzera gonbidatu gintuen Martin Odriozolak, bertako nagusiak. Habanatik ihes eginda, Odriozolak ostatu bat ireki zuen Tampan. Gau hartan, kasualitatez, atxagatarrak, Bernardo eta Asun emaztea, Nevadako bidean eskala egin zuten Floridan. Afaltzen ari ginela, Bernardok, ahapeka, azalpenak eman zizkion Avari Obabako munduari buruz eta, aldi berean, noizbait Asteasura joatea erabakitzen bazuen, gustura erakutsiko ziola “Muskerraren Bidea”. Giro ezin hobean afaldu genuen, Gillermoren balentriak, Avaren Hollywoodeko esamesak. Martin Odriozolaren istorio harrigarriak Cuban, Fidelen garaian pairatutakoak; inoiz ahaztuko ez dugun gaua pasatu genuen Sebatian eta biok. Despedidan, Avak zorte onena desiratu zion Atxagari; ondoren, esango zigun a real nice guy zela eta poztuko zela noizbait asteasuarrak Nobel saria eskuratzen bazuen.
Avari sartu zitzaion buruan frontoira joan behar genuela, Tijuanaz geroztik, ez zela jai-alai batean egon, nahi zituela sosa batzuk jokatu. Gaua luzea zen…
Zurrumurrua hedatu zen Ava Gardner, Hollywoodeko izarra, Jai-Alaira joango zela. Sebastianek gidatutako Cadillac berdea pilotalekuko sarrera nagusira heldu zenean, jendez inguraturik zegoen, poliziak dozenaka. Autotik irteten lehena Gillermo izan zen: korrika txiki batean ireki zion atea Avari, eskua luzatuz, gentleman bati zegokion moduan. Avak oinak lurrean jarri bezain prest hasi ziren biba eta txaloak.
 “Welcome to jai-alai.  Ava. We love you!” Ezkerreko besoa jasota, eskua graziaz astinduz, eskuarekin musuk bidaltzen zizkien bildutakoei, esker ona erakutsiz. Bi bizkartzain inguratu zitzaizkion frontoiko ate nagusia zeharkatzen hasi zenean.
Eskailerak gora gindoazela, on Pedro Mir intendenteak ongi etorria ematera hurbildu zitzaigun, Avari bi musu ematen zizkion bitartean, Habanatik ezagutzen zuten elkar biek. On Pedrok bi behatzekin klask egin, eta palko batean zegoen Tommy Dorseyren orkestrak bat-batean hasi zen Blue Moon pieza jotzen.

Zestazko pilotariak

Pelotariak, zestozko pelotariak, Ameriketan urte asko eginda etortzen ziranean, musika joten jaken illuntzean etxeaurrean, eta jendeak baltseoan egin. Au musikeruak dirua atarateko asmatakoa izango zan.
(José María Etxaburu, “Ondarroako kontuak”).

Gillermo Amutxastegik (Ondarroa, Bizkaia, 1910) aipatzen zuen, bere biografian, etxera itzultzen zenean herriko musika bandak ongietorria egiten ziola. Gillermok ardoa edatera konbidatzen zituen herritarrak.
Daniel Guridi (Arrasate, Gipuzkoa, 1906) ere, ibili zen munduan zehar xisteraz jokatzen. Italian, Egipton, Txinan, Filipinetan eta Mexikon. Arrasatearrak kontatzen zuen herriko musika banda esperoan izaten zuela herrira itzultzen zenean. Villabonan (Gipuzkoa) gauza bera. Pilotari ospetsua izatea ezer gutxi ikusteko zeukan ongietorria jasotzerakoan. Nahikoa zen herriko semea izatea, halako festa antolatzeko.
Noiz eten ote zen usadioa, ezin erantzun. Agian, Euskal Herrira etorkinak etortzen hasi zirenean. Gizartea apurka-apurka nahastu ahala, identitate peto-petoa gutxitzen hasi zenean.
Zestazko pilotariaren itzulera, hainbat urte atzerrian eman eta gero, herri txiki batean, derrigorrez akontezimentua izan behar zuen. Zer ote zuten kontatzeko. Jendea prest, munduaren azalpenak entzuteko: ohiturak, bizimodua, politika, ekonomia, istorioak. Atzerrian geratutako lankideen berri senideei emateko baliagarria izango zen. Ekarritako enkarguak, eskutitzak, opariak, dirua…
Isidoro Fagoaga tenorra Berara (Nafarroa) itzultzen zenean, Europan zehar denboraldiak pasatau eta gero, Pio Baroja idazleak galderaz josten omen zuen. Barojak lehen eskuko testigantza jaso nahi izatea ez da harritzekoa. Are gehiago, Fagoaga bezalako intelektual batengandik.
Informazioaren gizartean bizi gara: McLuhanen herriska globalean; duela 80 bat urte ez bezala. Gaur egun, zestazko pilotariak Ameriketatik itzultzen dira. Oharkabean. Shanghaitik bueltan datorren Fagorreko langileak bezala, senitartekoak soilik itxaroten Loiun edo etxean; gainera, aspaldian desagertu ziren herriko musika banda gehienak.
Eskuzko pilotariak, txapela bat irabazten dutenean (pandemia aurretik bederen) zain izaten dituzte herritarrak, lagunak, sagardotegira joateko. Izango dute musika, sortuko da festa. Pilotariak xanpaina edatera konbidatuko ditu herritarrak. Inork ez dio galdetuko, ordea, nondik datorren, zer ikusi duen. Noiz arte itzuli den.

© 2023 Kontrakantxatik

Theme by Anders NorenUp ↑

Featuring WPMU Bloglist Widget by YD WordPress Developer