<![CDATA[Ekhi Erremundegi Beloki | Berria.eus]]> https://www.berria.eus Bere azken artikuluak eu Tue, 30 May 2023 04:03:22 +0200 hourly 1 <![CDATA[Ekhi Erremundegi Beloki | Berria.eus]]> https://www.berria.eus/irudiak/berriaB.png https://www.berria.eus <![CDATA[8.000 eurotik gora eskatu dituzte Ttattola gaztetxe ohiko kidearen kontra]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1871/010/001/2023-05-26/8000_eurotik_gora_eskatu_dituzte_ttattola_gaztetxe_ohiko_kidearen_kontra.htm Fri, 26 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1871/010/001/2023-05-26/8000_eurotik_gora_eskatu_dituzte_ttattola_gaztetxe_ohiko_kidearen_kontra.htm
Hazparneko Davidenia etxea okupatu zuten gaztetxekoek, Ttattola zenaren falta adierazteko —urte bereko urtarrilean berreskuratu zuen jabeak aurreko egoitza— eta Hazparneko etxe hutsen kopurua salatzeko. Egoitza berriko jabeak hala galdeturik, astebetera jaso zuten kanporatze agindua. Hilabete inguru iraun zuten bertan, jendarmeek kanporatu arte.

Etxebizitza okupatuan «indarrez eta mehatxuz» sartu izana leporatu diote auzipetuari, baina epailearen galderei erantzunez akusatuak erran du ez dakiela gazteak nola sartu ziren eraikinera. «Ni iritsi nintzenean atea irekia zen». Larunbatean sartu ziren gazteak, eta auzipetua denak erran du bera igandean iritsi zela. «Banekien etxe okupatua zela, eta gazteen helburua zela presio egitea herriko etxearengandik gaztetxe bat lortzea».

Gaztetxea kudeatzen duen elkartearen izenean elektrizitate eta ur kontratuak egin zituzten, «ez genuen jabea lapurtu nahi», eta baratzean oilo batzuk jarri zituzten arrautzak izateko. «Momentu bakar batean ere ez genuen eraikina andeatu; alderantziz, entretenitu genuen. Gure helburua zen herriko etxeari dei egitea. Jabearekin harremanetan ematen entseatu ginen, baina ez genuen lortu», adierazi du.

Christophe Deprez parte zibileko abokatuak erran du «harriduraz eta suminduraz» hartu zuela ekintza etxeko jabeak. Adineko emazte bat da, zaintza bereziak dituena. «Ez zen leku abandonatu bat, tarteka joaten zen. Bere etxean indarrez sartzen zirela sentitu zuen, lapurtua zela». Sarraila hautsia izan zela erran du. «Ezin dugu onartu, kausa edozein izanik ere beste baten jabetzan indarrez sartzea».

Yolanda Molina defentsako abokatuak auzitan eman du okupazioa pertsona bakarrari leporatu nahi izatea. «Ez da elkartearen ordezkari legala; ezin duzue beregain eman ekintzaren ardura». Etxea erabat hutsa zela azaldu du: «Argazkiek erakusten dute: erabat abandonatua zen». Okupazioa ekintza sinbolikotzat jo du, eraikina herriko etxe aitzinean baitago. Izan ere, azpimarratu du Hazparneko herriko bozetan hautagai batek baino gehiagok hitzeman zuela Ttattolari egoitza ematea. Gehiegizkotzat jo ditu eskatutako kalte ordainak.]]> <![CDATA[Maurizia noiznahi indarrez hustua izateko arriskuan dela salatu dute]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1895/010/002/2023-05-26/maurizia_noiznahi_indarrez_hustua_izateko_arriskuan_dela_salatu_dute.htm Fri, 26 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1895/010/002/2023-05-26/maurizia_noiznahi_indarrez_hustua_izateko_arriskuan_dela_salatu_dute.htm
Maurizia proiektua bultzatu dutenek joan den astean jakinarazi zuten Santa Ursula karrikako 16. zenbakian eraikin bat okupatu zutela. Ekintzaileen hitzetan, 2015etik hutsa da egoitza. EPFL Ipar Euskal Herriko Lurraren Erakunde Publikoak erosiak ditu lurrak, Euskal Hirigune Elkargoarentzat. Okupatzaileek adierazi dute alokairu kontratu bat egiteko asmoa dutela jabearekin, eremu horretarako instituzioek aurreikusia duten proiektua gauzatu bitartean eraikina erabiltzeko baimena izan dezaten. Izaera soziala eta kulturala izanen dituen proiektu bat aurkeztu dute. Baina ez EPFLek, ez Jean Rene Etxegarai Baionako auzapez eta Euskal Hirigune Elkargoko lehendakariak ez dute haiekin elkartu nahi izan.

Maurizia proiektu kideek salatu dute kanporatze prozedura legez kanpokoa dela. Izan ere, ordenantza bidez hartu zuen erabakia Baionako Auzitegiak, eta ez dute defentsarako eskubiderik izan. «Hori justifikatzeko, uxerrak erran du okupatzaileen nortasuna ezezaguna zela. Alta, ez zigun geure burua identifikatzeko eskatu». Gainera, okupazioaren berri emateko prentsaurrekoa egin aitzin, Baionako komisarian jakinarazpena eman zuten gazteek, izen-abizenekin. «Iruditzen zaigu gure kanporaketa azkartzeko estrategia zikina dela hori. Prozedura akatsak larriak dira, eta gure abokatuak horretan ari dira lanean».

Atzo arratsean, Aturri bazterreko proiektuari buruzko inkesta publikoa antolatu zuten Baionako Lan Burtsan. Maurizia proiektua aurkeztera joan ziren gazteak.]]> <![CDATA[Maurizia noiznahi indarrez hustua izateko arriskuan da]]> https://www.berria.eus/albisteak/228487/maurizia_noiznahi_indarrez_hustua_izateko_arriskuan_da.htm Thu, 25 May 2023 20:41:17 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/228487/maurizia_noiznahi_indarrez_hustua_izateko_arriskuan_da.htm <![CDATA[Ekainaren 22an emanen dute Ttattola gaztetxearen kontrako auziaren epaia]]> https://www.berria.eus/albisteak/228495/ekainaren_22an_emanen_dute_ttattola_gaztetxearen_kontrako_auziaren_epaia.htm Thu, 25 May 2023 20:32:32 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/228495/ekainaren_22an_emanen_dute_ttattola_gaztetxearen_kontrako_auziaren_epaia.htm 2020tik aurrera, urte eta erdiz gaztetxerik gabe geratu ziren Hazparnen. 2002an sortu zuten Ttattola, eta, hemezortzi urteren ondotik, jabeak lokala berreskuratu zuen. Beste lokal bat xerkatzen saiatu arren, azkenean herri zentroko etxe huts bat okupatzea erabaki zuten kideek. Ohar bidez jakinarazi dute bazirela 10 urte hutsa zela, eta orain ere hala dela. «Guztiz abandonatuta zen etxe horri beste bizialdi bat emateko lanetan aritu ginen», adierazi dute. Epaiketan, horri eutsi dio akusatuak: «Inoiz ere ez dugu eraikina andeatu; alderantziz, entretenitu genuen. Gure helburua zen herriko etxeari dei egitea. Jabearekin harremanetan jartzen entseatu ginen, baina ez genuen lortu».
Lokal berria Inor engaiatu ez, eta okupazioa horren ondoriotzat jo du Iulen Vrignon gaztetxeko kideak, Ipar Euskal Herriko Hitza-ri azaldu dionez. Eta okupazioaren ondorio, Hazparneko Herriko Etxeak lokal berria eskaini izana Ttattolakoei: «Okupazioak aitzinarazi du dena». Axuri merkatua bi partetan zatitu, eta gaztetxea izango da han, hiriaren erdigunean. 1996an ukan zuten Hazparneko eta inguruko gazteek lehen gaztetxea, Batzokia izenekoa. Lau urte iraun zuen, 2000. urtean jabeak eraikina berreskuratu zuen arte. 2002an ireki zituzten Ttattolako ateak, eta hemezortzi urtez izan zen irekia. Batzokiarekin bezala, jabeak egoitza berreskuratu zuen.]]> <![CDATA[«Euskal Herria mundura» eraman nahi du Gure Esku-k Frantziako Tourrean]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1893/014/001/2023-05-24/euskal_herria_mundura_eraman_nahi_du_gure_esku_k_frantziako_tourrean.htm Wed, 24 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1893/014/001/2023-05-24/euskal_herria_mundura_eraman_nahi_du_gure_esku_k_frantziako_tourrean.htm
Zehazki, 4.000 ikurrin banatuko dituzte Ipar Euskal Herrian, eta lasterketa pasatuko den Lapurdiko herri guzietan animaziorako ekitaldi publikoak antolatuko dituzte. Hainbat leku esanguratsutan airetik hartzeko moduko irudiak sortuko dituzte ere, eta Tourrak Bidasoa ibaia zeharkatzean «ekitaldi berezia» eginen dutela iragarri dute, «bi aldeetan euskaldunak bizi garela eta aldarrikapen ugari duen herria dela erakusteko». Baionara iritsiko da Tourra, eta bertan egitarau berezia antolatuko dute. Uztailaren 5ean Zuberoatik pasatuko da lasterketa. Han ere mobilizatzera deitu dute. Azkenik, Frantziako Tourreko antolakuntzari eskatu diote euskararen presentzia bermatu dezala komunikazioan eta antolatuko diren ekitaldietan.

Herribiltzak bizikleta martxa

Herribiltzak bizikleta bira eginen du uztailaren 1etik 8ra, Frantziako Tourra iraganen den herrietatik gaindi, Independentzia aldarrikatzeko. «Frantziako Tourra ez da ongi etorria Euskal Herrian», adierazi dute agiri batean. Aldarrikapen bat baino gehiago zabaldu nahi dituzte ekintza horren bidez: Euskal Herriaren burujabetza, euskararen biziraupena, langileen esplotazioa desagertzea, bortizkeriarik gabeko harremanak gauzatzea, bizi baldintzak funtsean hobetzea, planetaren suntsitzea gelditzea eta adierazpen askatasuna bermatzea. Bizikleta lekuko bat herriz herri bizikletari batetik bestera pasatuz gauzatuko dute bira.]]> <![CDATA[Txiktxak aplikazioa sortu du elkargoak, autoa gutxiago erabiltzeko]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1977/016/001/2023-05-18/txiktxak_aplikazioa_sortu_du_elkargoak_autoa_gutxiago_erabiltzeko.htm Thu, 18 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1977/016/001/2023-05-18/txiktxak_aplikazioa_sortu_du_elkargoak_autoa_gutxiago_erabiltzeko.htm
Atzo aurkeztu zuen Euskal Hirigune Elkargoko mugikortasun sindikatuak abian jarri duen aplikazio berria. Ipar Euskal Herrian zehar mugitzeko elkargoak proposatzen dituen garraiobideak biltzen ditu, puntu batetik bestera joateko bideak eta denborak kalkulatu, eta ordutegiak denbora errealean emanez. Helburu argi batekin: autoak bakarka gutxiago erabiltzea.

Gaur egun, auto bakoitzean 1,3 pertsona ibiltzen dira Ipar Euskal Herrian. 2030erako 1,6ra iritsi nahiko lukete. Aldaketa horrekin, gaur egun baino %20 auto gutxiago lirateke errepidean. Baionako hirigunera sartzeko eta ateratzeko goiz eta arrats guziez dauden auto ilarak arindu nahiko lituzkete horrela. Auto gehiagotan partekatzeko, bidaia gastuak bere gain hartzea proposatzen du elkargoak, hilabetean 150 euro arte.

Azken urteetan autobus zerbitzua ere gehiago erabiltzen dela ikusi dute. Iazko eta aurtengo datuak alderatuta, lehen hiruhilekoan %6ko emendatzea izan da Lapurdi kostaldean; %34koa barnealdean. Egunero 40.000 bidaia balioztatu daude. Atharratze eta Baiona arteko 11. linean ikusi dute emendatzerik handienetako bat. Tarifa «interesgarriak» eta erregaien prezioaren emendatzea izan litezke arrazoietako batzuk, sindikatuko zerbitzuen arabera. Txiktxak txartela urririk egiteko aukera du erabiltzaileak, eta horrekin 0,90 euroan ateratzen da bidaia. Horrez gain, Pony izeneko bizikleta elektrikoen zerbitzu bat ere abian jarriko dute ekainean. ]]> <![CDATA[Baionako etxe bat okupatu dute zentro soziokultural bat sortzeko]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1872/015/001/2023-05-17/baionako_etxe_bat_okupatu_dute_zentro_soziokultural_bat_sortzeko.htm Wed, 17 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1872/015/001/2023-05-17/baionako_etxe_bat_okupatu_dute_zentro_soziokultural_bat_sortzeko.htm
Azken hamarkadan, Henri Grenet zubiaren eta Santizpiritu zubiaren artean diren hamar hektareak bereganatzen ari dira botere publikoak, Aturriren eskuin bazterreko hirigintzako berrantolaketa proiektu bat aitzina eramateko. Apiril bukaeran egin zuen prentsaurrekoa Jean Rene Etxegarai Baionako auzapez eta elkargoko lehendakariak egitasmoa aurkezteko. Etxebizitza eskuragarriak proposatu nahiko lituzkete bertan, eta Baionako Unibertsitaterako eraikin berri bat eraikitzea ere mahai gainean da. Gainerakoa erabakitzeko, inkesta publiko bat abiatu dute, herritarrek auzoaren bilakaerari buruz iritzia eman dezaten. Gaur egun, eremu horretan dira Pausa migranteentzako harrera zentroa eta Baionako Zizpa gaztetxea.

Anartean, eremu horretako etxebizitzak hutsik dira, leihoak itxiak, ateak betoiztatuak. Ipar Euskal Herrian dagoen etxebizitza larrialdiari begira, kontrastea nabarmena da. Atherbea elkarteak salatu zuen egoera martxoan, etxebizitza eskubidearen aldeko manifestaldira deitzeko egin zuten agerraldian. Eraikin bloke hori aipatu zuten bereziki, eta iradoki zuten «trantsiziozko hirigintzaren» pista aztertu beharko litzatekeela, erabiliak ez diren lur eremu edo eraikinetan behin-behineko bizitegiak sortzeko.

Bide horretan lan egitea da Maurizia proiektua abiatu duten gazteen xedea. Atzo goizeko agerraldia aitzin, Baionako komisariara eta herriko etxera jo zuten okupazioaren berri ematera. Etxegarairekin negoziatzera iritsi nahi dute, baina, edizio hau ixterako, ez zuten lortua harekin solastatzea. 17:00ak aldera, Frantziako Poliziaren bi furgoneta agertu ziren EPFLko ordezkariekin batera. Izialdura momentu bat izan zen, baina eraikina okupatzeko aterik hautsi gabe sartu direnez, ez zituzten gazteak kanporatu ahal izan. Uxer bat deitu zuten okupazioa konstata dezan, eta kanporatze prozedura abiatuko dutela jakinarazi zieten Maurizia proiektuko kideei.

Hala, zenbait hilabetez barnean irauteko aukera izanen dutela espero dute gazteek. Badirudi eraikina oso egoera onean dela barnetik, baina jabeak eta uxerrak abisua eman zieten «arriskua» duela eta «kontuz» ibiltzeko. Gaur-gaurkoz, hamabi pertsonak hartuko dute aterpe okupatutako eraikinean. Hori da ekintzaren lehen helburua: bizitegi soluzio bat ematea hainbat gazteri.

Bizileku bat auzoarentzat

Okupazioan parte hartzen ari da Tom —ez du abizenik eman nahi—; berak eman ditu azalpen orokorrak: «Ipar Euskal Herriko egoera denek ezagutzen dute. Arazoa da bigarren etxebizitza anitz badela, eta prezioak gora doaz etengabe; badira alokairu turistikoak, irailetik udaberrira bakarrik alokatzen dutenak; higiezin agentziek baldintza zorrotzak eskatzen dituzte; pisu partekatu batentzat ere alokairua baino hiru aldiz lansari handiagoa izateko eskatzen dute batzuetan... Biziki konplikatua da. Egia da badirela ekintza politikoak, baina denbora hartzen du, eta gu larrialdian gaude. Ez genuen beste aterabiderik».

Baina auzoarentzat zinezko bizileku izatea ere nahiko lukete, ikuspegi sozial eta kultural batekin. Batetik, eraikinaren barnean dagoen estudio bat urgentziazko bizitegi modura proposatu nahiko lukete. Horretarako, Atherbea eta Diakite bezalako egitura batzuekin elkarlanean aritzeko borondatea dutela adierazi dute. Horrez gain, garbigailu zerbitzua ere eskaini nahiko lukete, behar duena arropak garbitzera joan dadin. Emmausen bidez zortzi bat tresna lortzeko manera dutela erran zuten atzo. Azkenik, birziklategi bat ere ezarri nahiko lukete, jendeak erabiltzen ez duen materialari bizi berri bat emateko. Truke modura funtzionatu nahiko lukete.

Bestelako asmoak ere badituzte: liburutegi bat, musika estudio bat, Internet bidezko irrati bat, erresidentzia artistikorako espazio bat, mintzapraktika tailerrak... Pixkanaka antolatu nahi dute gunea, eta horretan laguntzeko deia egin diete herritarrei. Atzo arratsaldean egin zuten lehen biltzar irekia, eta gaurko ere deitua dute beste batera. Iganderako, herri bazkari bat antolatua dute.]]> <![CDATA[Kanporatzeko prozedura abiatuko dute Baionan eraikin bat okupatu duten gazteen aurka]]> https://www.berria.eus/albisteak/228102/kanporatzeko_prozedura_abiatuko_dute_baionan_eraikin_bat_okupatu_duten_gazteen_aurka.htm Tue, 16 May 2023 18:41:32 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/228102/kanporatzeko_prozedura_abiatuko_dute_baionan_eraikin_bat_okupatu_duten_gazteen_aurka.htm Edonola ere, ezin izan dituzte gazteak kanporatu, haiek ez dutela aterik hautsi eraikinera sartzeko. Poliziak joan dira, baina Lurraren egitura publikoko ordezkariak gelditu dira bertan. Okupazioa konstatatu, eta kanporatze prozedura legala abiatuko dute.
Duela egun batzuk okupatu zuten eraikina, baina gaur goizean eman dute horren berri. Maurizia izeneko proiektua abiatzeko asmoa dute hor, herritarren arazoei aurre egiteko. Baionako Herriko Etxearena da eraikina, eta, azaldu dutenez, hirigintza proiektu bat du hor. Gazteek, baina, alokairu kontratua egitea eskaini diote herriko etxeari, eraikina hutsa izanen den bitartean erabili ahal izateko.
Duela egun batzuk okupatu zuten Baionako Herriko Etxearen parean dagoen eraikina. Hedabideei aurkeztu aurretik, polizia etxean izan dira, eta euren ekintzaren berri emateko deklaratu dute poliziarenean. Hedabideen aurrean, gazteek azaldu dute proiektuan parte hartzen duten gazteei etxebizitza bat eskaintzeko helburuarekin okupatu dutela etxea. Alde sozial eta kultural bat izanen du Mauriziak. Gaur eta bihar batzarrak eginen dituzte, eta okupazioan laguntzera eta eraikina antolatzen hastera deitu dute. Igandean herri bazkari bat eginen dute.
Mauriziak eskaintza kultural bat izanen du auzoko herritarrentzat. Urgentziazko bizitegi bat ere izanen dute, estudio independente bat, beharrean denarentzat. Atherbea eta Diakite elkarteekin lanean aritzeko borondatea dute.
Okupazioaren berri eman ondoren, gazteak Baionako herriko etxera joanen dira. «Ez gaituzte kanporatuko», erran dute konfiantzaz. Espero dute herritarren babesarekin lortuko dutela barnean irautea. Eraikina biziki egoera onean da.]]> <![CDATA[«Ikastolen eta euskararen garapena eguraldiaren arabera egiten da oraindik»]]> https://www.berria.eus/paperekoa/2111/039/002/2023-05-16/ikastolen_eta_euskararen_garapena_eguraldiaren_arabera_egiten_da_oraindik.htm Tue, 16 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/2111/039/002/2023-05-16/ikastolen_eta_euskararen_garapena_eguraldiaren_arabera_egiten_da_oraindik.htm uholdeak Herri Urratsi eragindako kalteak. Ikastoletako gurasoen lana eta jasotzen ari diren babesa eskertu ditu Peio Jorajuria Seaskako lehendakariak.

Ikusi gehiago: Nola eman sustengua Herri Urratsi

Nola joan zen igandeko eguna?

Biziki txikia izan zen. Lekua eta ordutegia murriztu genituen. Baina besta biziki polita izan da, eta indarrez beterik atera gara.

Larunbateko irudiak ikusgarriak ziren. Herri Urrats bertan behera uztea mahai gainean egon zen?

Larunbat arratsaldean hipotesi guziak aztertu genituen. Ezeztatzearen ideia nagusi izan zen luzaz. Baina behar genuen Herri Urrats. Beharrezkoa dugu egun hori euskara ospatzeko, gure aitzinamendu guziak ospatzeko, elkarrekin biltzeko... Guretzat, zor genion Herri Urrats herriari. Azken urteetan, hainbat aldiz ezeztatu behar izan dugu; beraz, atxiki dugu atxikitzen ahal genuena. Badugu guraso talde biziki azkar bat gai izan dena gau batez egitura osoa berriz moldatzeko, eta biharamunerako prest izateko.

Nolakoak izan ziren larunbatetik iganderako orduak?

Izialdura orokor batean eman genituen, hastapen batean. Behin erabakia hartu genuelarik, zer eremu eta zer animazio atxikitzen ahal genuen, denak lanari lotu ziren. Zinez plazer egin du ikustea zer gaitasun dugun horrela berriz moldatzeko. Momentu berean milaka elkartasun mezu eskuratu genituen, eta horrek ere indartu gintuen. Larunbat gauean berant bukatu ziren konponketa eta moldaketa batzuk, baina azkenean plazera izan da hori eskaintzea.

Azpiegitura guzia berrikustea, artistak eta hornitzaileak deitzea... Zer harrera izan duzue parean?

Larunbat goizeko irudiak denek ikusiak zituzten, eta, beraz, denek zekiten egoera larri batean ginela. Denek biziki harrera ona egin digute, eta denak molde biziki eraikitzailean aritu dira konponbideak atzemateko.

Instituzioekin agerraldia egin zenuten goizean, urtero bezala.

Duela aste batzuk manifestaldia egin genuen Baionan euskalgintza guziarekin, eta plazaratu genituen gure kezkak, gure arazoak, eta baita ikusten genituen irtenbideak ere. Mezua iritsi da hautetsiengana. Konpromisoa hartu dute irtenbideak xerkatzeko. Ez dugu momentuko engaiamendu konkreturik, baina engaiamendu morala badugu; ulertua dute mezua, eta konponbideak atzeman nahi dituzte.

Momentu funtsezkoa da Seaskarentzat.

Hitzarmen berria negoziatu behar dugu Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin. Hor ziren EEPko kide guziek erran dute azterketen gaia zentrala izan behar zela negoziazio horietan. Argazki biziki polita egin genuen, baxoa euskaraz pasatzeko eskubidea eskatzen duen tixerta berdearekin; denek jantzi zuten, denek onartu zuten publikoki agertzea aldarrikapen horrekin.

Bosgarren kolegioarentzat dirua biltzea zen aurtengo Herri Urratsen helburua. Zertan dira kontuak?

Momentuko kontuak ez ditugu eginak. Elkartasunez jende anitz etorri zen, eta zinez eskertu nahi ditugu, ez baitzen erraza etxetik ateratzea euripean joateko festa batera, jakinez ez zela baldintza normaletan eginen. Baina jendea etorri da. Pentsa dezakegu dirurik ez dugula galdu, baina ez dugu dirurik irabazi ere. Eta irabazi horiek beharrezkoak genituen, gaurko funtzionamendua pagatzeko, ikastoletako alokairuak, maileguak, baina bereziki bosgarren kolegioa finantzatzeko. Proiektu erraldoia da, aurrekontu handia du, eta gaur egun ez dugu oraindik lotua. Atzeman beharko ditugu beste manera batzuk: herritarren elkartasuna, egitura publikoen laguntza... Baina kolegioa irekiko da irailaren 1ean.

Elkartasun nazionalari dei egin diozue.

Guk erabaki eta komunikatu baino lehen ikusi genuen elkartasuna. Herri Urratseko webgunean jantzi salmentak biderkatu ziren; diru emaitzak ere bai. Gutarik aparte hainbat mezu zabaldu ziren. Badakigu herri gisa horrelako egoerei erantzuten, eta, berriro ere, asteburu honetan Euskal Herriak erakutsi du badakiela elkartasunez egoera larriei erantzuten. Espero dugu ondoko egunetan igandean irabazi ez genuen dirua partez bederen lortuko dugula.

Ipar Euskal Herriko ikastolen errealitatearen parte da zeruari begira egon beharra haurren ikasgeletan mahaiak eta kadirak izanen diren jakiteko.

Maleruski usatuak gara. Aurrekontua finkatzean, kontuan hartu behar dugu maiatzeko bigarren igandeko eguraldia. Horretarik atera beharko gara egun batez. Baina gaur egun Herri Urrats inportanteegia da; gure funtzionamendua ez dugu segurtatua horrelako festarik gabe. Ikastolen eta euskararen garapena Ipar Euskal Herrian eguraldiaren arabera egiten da oraindik.]]> <![CDATA[Elkargoko talde politikoek baliabide material eta humanoak izango dituzte]]> https://www.berria.eus/paperekoa/2107/009/002/2023-05-14/elkargoko_talde_politikoek_baliabide_material_eta_humanoak_izango_dituzte.htm Sun, 14 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/2107/009/002/2023-05-14/elkargoko_talde_politikoek_baliabide_material_eta_humanoak_izango_dituzte.htm
Abenduan osatu ziren ofizialki talde politikoak elkargoan. Bil Gaiten taldeak EH Bairen inguruko hautetsi gehienak batzen ditu, baina denek ez zuten bat egin ekinaldiarekin. Ondoan, «ildo ezberdinetako hautetsiak biltzen dituen» etiketa politikorik gabeko «talde askotariko» gisa aurkeztu da Elkarrekin Herriarentzat. Bi taldeek behin baino gehiagotan azpimarratu dute ez direla aurkezten Etxegarairen politikaren oposizio gisa. Hala ere, kritika zorrotzak plazaratu izan dituzte orain arte indarrean den funtzionamenduari buruz, baita zenbait erabakiri buruz ere, hala nola finantza eta fiskalitate arlokoak.

Nicole Etxamendi Itsasuko (Lapurdi) axuantak eta Peio Etxeleku Kanboko (Lapurdi) hautetsi eta Errobi lurralde eremuko erreferenteak hartu zuten hitza atzoko batzarrean, talde bakoitzaren izenean. «Eztabaida ez da talde politikoen alde edo kontra bozkatzea, talde horiei funtzionatzeko baliabideak ematea baizik», esplikatu zuen Etxamendik. Taldearen helburua hautetsien elkarlana bultzatzea dela erran zuen.

Hautetsiek elkargo batzarrei begira izaten duten lan zama aipatu zuen. «Zuetako bakoitzak badaki zer den». Azken asteetan Etxegarairekin eta zerbitzuekin izandako harremana eskertu zuen Etxamendik. Bat egin zuen mezuarekin Etxelekuk ere. «Baliabide horiek zinez beharrezkoak dira gure taldeek lan egiteko aukera izan dezaten».

Berdintasun printzipioa

Martine Bisauta lehendakariordeak talde politikoen eratzeari buruzko desadostasuna azaldu zuen. «Badu gastu bat elkargoarentzat, lurraldearentzat iniziatibak ordaintzeko zailtasunak ditugun garai honetan. Hori da lehentasuna?». Elkargoko exekutiboari finantzei buruz egin izan zaizkion kritikekin parekatu zuen. «Dirua nolanahizka gastatzea leporatzen diguten berak dira taldeentzat dirua eskatzen dutenak». Talde politikoak «presio taldeak» direla erran zuen, gibelean alderdi politikoak dituztela.

«Berdintasun printzipioaren» inguruan aritu ziren ondotik. Anne-Marie Nadaud hautetsiak aipatu zuen, taldeei baliabideak emateak hautetsiei baldintza beretan lan egitea ahalbidetuko diela erranez. Argumentuaren kontra egin zuten Joseba Erremundegik eta Colette Capdeviellek: «Hautetsi batzuek baliabideak izateak eta beste batzuek ez izateak desberdintasuna sortuko du». Arnaud Fontain hala mintzatu zen: «Bistan dena berdintasun printzipioa atxikitzen duela. Gutako edonork badu aukera talde politiko gisa eratzeko».

Elkargoaren izaeraz ere aritu ziren: sufragio unibertsalik ez denez hautetsiak herrietako ordezkariak direla oroitarazi zuen Sauveur Bachok, eta «dudakor» agertu zen talde politikoen osatzeaz. Funtzionamendu «arazo bat» dela uste du: «Ez genuen ikusia». 158 herrirekin instituzio bat demokratikoki funtzionaraztea «zaila» dela azaldu zuen.

Hizkuntza politika

VII. Inkesta Soziolinguistikoak erakutsi dituen datuak gogora ekarrita, euskararen eta gaskoiaren egoerari buruz «kezka» agertu zuen Egoitz Urrutikoetxeak Bil Gaiten taldearen izenean. «Egungo hizkuntza politikarekin jarraitzen baldin badugu, Euskal Konfederazioak egindako prospekzioen arabera, 2035ean %15era jautsiko da euskal hiztunen proportzioa», iragarri zuen. EEPren aurrekontua bikoizteko beharra nabarmendu zuen, eta aitzinatzeko eskatu zion elkargoari. Etxegaraik azpimarratu zuen elkargoa sortu zenean diru ekarpena laukoiztu zutela beste erakundeen mailara iristeko. Antton Kurutxarri hizkuntza politikarako lehendakariordeak erran zuen bat egiten duela Urrutikoetxearen erranekin: «Lanean ari gara hemen, elkargoan, baita beste instituzioekin ere, EEPren galderei erantzuteko».]]> <![CDATA[Baliabide material eta humanoak izanen dituzte Euskal Hirigune Elkargoko talde politikoek]]> https://www.berria.eus/albisteak/227983/baliabide_material_eta_humanoak_izanen_dituzte_euskal_hirigune_elkargoko_talde_politikoek.htm Sat, 13 May 2023 11:42:04 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/227983/baliabide_material_eta_humanoak_izanen_dituzte_euskal_hirigune_elkargoko_talde_politikoek.htm <![CDATA[Baionako Auzitegi berriaren lehen harria ezarri du Frantziako Justizia ministroak]]> https://www.berria.eus/albisteak/227934/baionako_auzitegi_berriaren_lehen_harria_ezarri_du_frantziako_justizia_ministroak.htm Fri, 12 May 2023 13:56:20 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/227934/baionako_auzitegi_berriaren_lehen_harria_ezarri_du_frantziako_justizia_ministroak.htm

Eñaut Aramendi @LAB_ieh-ko kideak poliziaren jarrera salatu du. LABeko bandera ateratzeagatik oldartu zaizkie @berria pic.twitter.com/X858Apt2k6 - Ekhi Erremundegi (@EkhiErremundegi) May 12, 2023 ]]> <![CDATA[Euskal Elkargoko taldeen baliabideak bozkagai izanen dituzte etzi]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1872/010/001/2023-05-11/euskal_elkargoko_taldeen_baliabideak_bozkagai_izanen_dituzte_etzi.htm Thu, 11 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1872/010/001/2023-05-11/euskal_elkargoko_taldeen_baliabideak_bozkagai_izanen_dituzte_etzi.htm
Abenduan osatu ziren ofizialki talde politikoak elkargoan. Bil Gaiten taldeak EH Bairen inguruko hautetsi gehienak batzen ditu, baina denek ez zuten bat egin ekinaldiarekin. Ez dira taldeko kide, besteak beste, Antton Kurutxarri eta Daniel Olzomendi elkargoko lehendakariordeak, ezta Eneko Aldana Ziburuko auzapeza ere. Ondoan, «ildo ezberdinetako hautetsiak biltzen dituen» etiketa politikorik gabeko «talde askotariko» gisa aurkeztu du bere burua Elkarrekin Herriarentzat taldeak. Nagusiki barnealdeko herrietako hautetsiz osatua da, baina badira Lapurdi kostaldeko hiri nagusietako ordezkariak ere.

Bi taldeek behin baino gehiagotan azpimarratu dute ez direla aurkezten Etxegarairen politikaren oposizio gisa. Hala ere, kritika zorrotzak plazaratu izan dituzte orain arte indarrean den funtzionamenduari buruz, baita zenbait erabakiri buruz ere. Elkargoa «deszentralizatu», inbertsioei «oreka» eman, eta hautetsiei leku gehiago emateko beharra nabarmendu zuen Etxelekuk Elkarrekin Herriarentzat aurkeztu zutenean. «Hautetsi anitzek deskonektatu dute, eta hori kaltegarria da. Erdigunean eman behar dira, proposamenak eta zuzenketak egiteko», adierazi zuen. Halaber, hautetsiek egunerokoan dituzten zailtasunak azpimarratu zituzten Bil Gaiteneko kideek. Instituzioa sortu denetik, hautetsi batek baino gehiagok deitoratu du elkargoaren zama: epe laburrean jasotako dokumentu mardulak, horiek lantzeko baliabide falta...

85.000 euro

Talde politiko gisa eratuta, horientzat lan eginen duen kolaboratzaile bat edo gehiago izateko aukera dute hautetsiek, eta hala eskatu dute hasieratik. Elkargoko barne araudiaren arabera, horretarako atxikitako diru saila hautetsien urteko sarien %30 izan daiteke gehienez ere: kasu honetan, 400.000 euro. Larunbatean bozkagai izanen den deliberamenduan, proposatua da talde bakoitzari urtean 85.000 euro esleitzea kolaboratzaile bana hartzeko. Elkargoko batzarrean eserlekua duten 232 hautetsien esku izanen da erabakia onartzea. Baina ikusgai dago Etxegaraik zer jarrera hartzen duen: deliberamendua nola aurkezten duen, eta hautetsiak haren alde bozkatzera deitzen dituen. Izan ere, azaroan Mediabask-en egin zituen adierazpenetan kontrako jarrera igartzen ahal zitzaion: «Talde politikoak sortzeko asmoa baldin badago, nik ez dut modurik hori eragozteko. Bitarteko materialei dagokienez, badago halakoak kontuan hartu eta prestatzeko aukera, baina kontua baldin bada lanpostu batzuk sortzea, horrek arazo bat ekarriko du, arazo politikoa, eta aurrekontuari dagokiona».

Azken hilabeteetan tentsioa eta ezinegona nabarmenak izan dira elkargoko batzarretan, bereziki aurrekontuaren harira izandako eztabaidetan. Elkargoa sortzea ahalbidetu zuen kontsentsua zalantzan jartzea leporatu diete Etxegaraik eta haren hurbilekoek kritiko agertu direnei. Era berean, agerian gelditu da talde politikoek ez dutela gaitasunik, gaur-gaurkoz, Etxegarairen gehiengoa zalantzan jartzeko. Egoera horretan, errazagoa izan liteke talde politikoen eskaerari erantzun baikorra ematea.

Baliabide materialak

Hautetsiek bozkatzeko izanen duten lehen deliberamendua talde politikoei baliabide materialak emateari buruzkoa da. Elkargoaren egoitzak erabiltzeko duten aukera arautzen du, besteak beste. Horrez gain, funtzionamendu gastuei aurre egiteko diru sail bat ere aurreikusten du. Horren arabera, talde bakoitzak 250 euro izanen lituzke hilabetero, eta beste 50 euro gehiago hautetsi bakoitzeko. Bil Gaiten taldeak 28 kide ditu, eta 1.650 euro lituzke hilabetero, 19.800 urtean; Elkarrekin Herriarentzat taldeak, berriz, 41 kide ditu, eta 2.300 euro hilabetean, 27.600 urtean.

Talde politikoen baliabideei loturiko deliberamenduez gain, beste gai batzuk ere izanen dituzte eztabaidagai batzarrean, hala nola 2022ko kontuen bilana, Ipar Euskal Herriko turismo bulegoaren aurrekontua, uraren kudeaketa eta hirigintzari lotutako gaiak. 09:00etan hasiko da biltzarra, Baionako Arteen Hirian.]]> <![CDATA[Mugimendu abertzalearen diagnostikoa eginen du Bagirak]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1892/008/001/2023-05-04/mugimendu_abertzalearen_diagnostikoa_eginen_du_bagirak.htm Thu, 04 May 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1892/008/001/2023-05-04/mugimendu_abertzalearen_diagnostikoa_eginen_du_bagirak.htm
Aztiker enpresarekin landu dute inkesta, eta hark eman die azpiegitura teknikoa. Interneteko plataforma bat sortu dute inkestari erantzun ahal izateko. Helbide elektroniko bat besterik ez da behar erregistratzeko, eta bakoitzak lotura pertsonalizatu bat eskuratuko du galdetegiarekin. Internetez osatzeko modurik ez dutenek aukera izanen dute paperean betetzeko, eskaera eginez gero.

«Abertzale sentitzen den orori» irekia da inkesta, Anita Lopepe Bagira prozesuko kidearen hitzetan: «Betiko abertzaleak, berriki hurbilduak, militanteak, aldekoak... Helburua da egin ahala jende galdekatzea. Iritzia jasotzea egin den bideari, etorkizuneko perspektibei, eta mugimendu abertzalearen egoerari buruz».

Inkesta betetzeko orduan bakoitzaren ezaugarriak zehazteko galdetuko diete parte hartzaileei. «Helburua da belaunaldien eta lurraldeen araberako joerak ateratzea», esplikatu du Aztikerreko Ekhi Zubiriak. Halaber, izan litezkeen hutsuneak ere identifikatu nahi dituzte horrela: adin tarte bat edo lurralde bat besteak baino gutxiago ordezkatua bada, indar handiagoa eginen dute horiengana hurbiltzeko, preseski.

«Helburua da mugimendu abertzalearen argazki orokorra ateratzea, ahalik eta errealena», esplikatu du Lopepek. Horregatik, ez diote epemuga zehatzik ezarri galdetegiari, ahal bezainbat erantzun jasotzea baita xede nagusia. Hala ere, udazkenerako bukatutzat eman nahiko lukete ariketa, datuak aztertu eta ondoko fasera pasatzeko. Izan ere, 2024ko Aberri Egunean eman nahi diote amaiera Bagira prozesuari.

Udazkenean abiatu zuten egitasmoa, mugimendu abertzaleari buruzko gogoeta parte-hartzaile bat bultzatzeko xedez, eta galdera batekin: «Zer da abertzale izatea XXI. mendean?». Horri erantzutea eta mugimendua artikulatzea da prozesuaren helburu nagusia.

Transmisioa eta aberria

Azken hilabeteetan, transmisio historikoa landu dute, eta azken hamarkadetako militante esanguratsu batzuen lekukotasunak zabaldu dituzte zenbait hitzalditan. Apirilaren 8an eta 9an, Aberri Egun berezia egin zuten Itsasun (Lapurdi), duela 60 urte Itsasuko Agiria aurkeztu zuten leku berean. Izan ginen, bagira, izanen gira testua aurkeztu dute aurten. Bagirako kideek adierazi dute 3.000 pertsona bildu zirela bi egun horietan. «Mugimendua egiteko» balio izan zuela uste dute.]]> <![CDATA[Mugimendu abertzalearen inkesta eginen du Bagira prozesuak]]> https://www.berria.eus/albisteak/227472/mugimendu_abertzalearen_inkesta_eginen_du_bagira_prozesuak.htm Wed, 03 May 2023 17:00:56 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/227472/mugimendu_abertzalearen_inkesta_eginen_du_bagira_prozesuak.htm <![CDATA[Euskal kazetariak formatzeko unibertsitate diploma Baionan]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1888/011/001/2023-04-28/euskal_kazetariak_formatzeko_unibertsitate_diploma_baionan.htm Fri, 28 Apr 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1888/011/001/2023-04-28/euskal_kazetariak_formatzeko_unibertsitate_diploma_baionan.htm
Ipar Euskal Herriko hedabideekin osatutako lantalde bat sortu du EEPk azken urteetan, eta hortik atera da kazetari euskaldunak formatzeko beharra. Unibertsitate diploma pasatu nahi duen ikasleak profesionalizazio kontratua egin beharko du hedabide batekin, ondoren praktikak enpresa horretan egiteko; hedabidearen gain izanen da langilearen lansaria. Hedabidearen hizkuntza hautua edozein izanik ere, praktikak euskaraz izanen direla baieztatu du EEPk. Jadaneko hamar hedabide prest agertu dira ikasle posibleei kontratua egiteko. Ikaslearen formakuntza AFDAS erakundeak ordainduko du, eta EEPk 8.000 euroko laguntza emanen dio kontratua egiten duen hedabideari.

Ekonomikoki bideragarria izan dadin, gutxienez hamar ikasle behar dira formakuntza abiatu ahal izateko; gehienez ere hamabost onartuko dituzte. Bi urte iraunen duen aldizkako formakuntza izanen da: bi astez unibertsitatean arituko dira, eta sei astez enpresan. Zikloaren bukaeran, hiru eremutan gaitasun hartze bat segurtatuko die ikasleei: euskara, kazetari lanbidea eta lurraldearen ezagutza.

Hautagaitzak EEPn

Kazetaritza diploma hau ez da lizeotik atera berritan egitekoa; unibertsitate ziklo batean engaiatuak diren ikasleei begirakoa da, horiek lan mundura bideratzeko helburuarekin. Lanbidez aldatu nahi duen batentzat ere egokia izan liteke. Haatik, ez da jadanik kazetaritzan ari direnak prestatzeko pentsatua. Interesa duenak EEPrekin harremanean jarri behar du i.aguirrebarrena@mintzaira.fr helbidera idatzita.

Euskarazko B2 maila eskatuko diete ikasle hautagaiei. «Helburua da formakuntzatik ateratzean gutxienez C1 maila eskuratzea, ahal bada C2», esplikatu du Celine Mounole Euskal Ikasketetako irakasle ikerlariak. Ezagutzari bezainbat garrantzi emanen diote hizkuntzaren kalitateari.

Klaseak Baionako fakultatean emanen dituzte nagusiki, baina ikasgai batzuen behar teknikoek Bordelera (Okzitania) eta Leioara (Bizkaia) eramanen dituzte ikasleak. IJBAk emanen du multimedia kazetari izateko formakuntza orokorra; espezializazioa hedabide bakoitzean eginen du ikasleak. Bi urteko prozesuaren ondotik, hiru unibertsitateek aitortutako diploma emanen diete ikasleei.

Unibertsitate diplomaren onurak laudatu ditu EEPk. «Lurraldean euskarazko ekoizpen mediatikoen garapen perspektibei modu eraginkorrean erantzutea ahalbidetuko du», Kurutxarriren erranetan. «Kazetari euskaldunen belaunaldi berri baten formakuntza lortuko da, eta horrela euskarazko kazetaritza lanaren sendotzea eta garapena ahalbidetuko da».]]> <![CDATA[Euskal kazetariak formatzeko unibertsitate diploma Baionan]]> https://www.berria.eus/albisteak/227282/euskal_kazetariak_formatzeko_unibertsitate_diploma_baionan.htm Thu, 27 Apr 2023 13:41:02 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/227282/euskal_kazetariak_formatzeko_unibertsitate_diploma_baionan.htm <![CDATA[Atxikitze politikaren gogortzea salatu du CIMADEk]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1906/005/001/2023-04-27/atxikitze_politikaren_gogortzea_salatu_du_cimadek.htm Thu, 27 Apr 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1906/005/001/2023-04-27/atxikitze_politikaren_gogortzea_salatu_du_cimadek.htm
2022. urtean 261 pertsona iragan ziren Hendaiako atxikitze zentrotik: denak gizonak. Maroko, Aljeria eta Tunisiako herritarrak ziren nagusiki. Hendaian preso egon direnetatik %37,1 kanporatuak izan ziren, eta %52, askatuak, haien kontra hartutako urruntze edo atxikitze neurriak legez kanpokoak zirelako, edo kanporatzea ezinezkoa zelako. Gainerakoek bestelako neurri batzuk izan dituzte.

Oro har, atxikitzearen denbora luzatzen ari dela aztertu du CIMADEk. Hendaian, atxikitze epea 30 egunekoa da batez beste, gaur egun; 27 egunekoa zen 2021ean, eta 16,7 egunekoa 2020an. Leku kopurua ere emendatu da: 24 lekutik hogeita hamarrera iragan da, emazteentzako eta familientzako pentsatutako gune bat gizonena handitzeko baliatu ondotik.

Egoera horrek tentsioak sortu dituela ohartarazi du elkarteak. Iazko urriaren 3an, Frantziako Poliziarekin izandako eztabaida baten ondotik, matxinada bat abiatu zuten migranteek, eta sute bat piztu zen bizi eremuan. Zauritu larririk egon ez bazen ere, atxikitze zentroan bizi dutenaren erakusgarri da, CIMADEren ustez. «Urtean zehar, patologia psikiatrikoak dituzten hainbat pertsona sartu zituzten atxikitze zentroan; batzuetan, haien eta ingurukoen segurtasunaren kaltetan», Clara-Lou Lagiere CIMADEko langilearen hitzetan. Elkartearen hitzetan gero eta ohikoagoa da pertsonen zaurgarritasuna kontuan ez hartzea.

Horrez gain, Hendaian atxikitako hainbat pertsona herrialde «arriskutsuetara» kanporatzeko xedez egin dutela salatu du CIMADEk. «Afganistan, Sudan, Errusia... arriskutsuak direla kontsideratzen da, gerlan edo krisi egoeran daudelako. Tratu ankerra edo apalgarria pairatuko duten herrialdeetara kanporatzea oinarrizko eskubideak mespretxatzea da», adierazi zuen Lagierek.]]> <![CDATA[Atxikitze politikaren gogortzea salatu du CIMADEk]]> https://www.berria.eus/albisteak/227237/atxikitze_politikaren_gogortzea_salatu_du_cimadek.htm Wed, 26 Apr 2023 20:30:47 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/albisteak/227237/atxikitze_politikaren_gogortzea_salatu_du_cimadek.htm <![CDATA[Gazteen hitza aztertzen]]> https://www.berria.eus/paperekoa/1917/006/001/2023-04-26/gazteen_hitza_aztertzen.htm Wed, 26 Apr 2023 00:00:00 +0200 Ekhi Erremundegi Beloki https://www.berria.eus/paperekoa/1917/006/001/2023-04-26/gazteen_hitza_aztertzen.htm Gazteak mintzo: diskurtsoak eta etorkizunerako proiekzioak izenburupean, Euskal Soziolinguistikaren Jardunaldiak egin zituen Soziolinguistika Klusterrak atzo, Hendaian (Lapurdi). Hitzaldi eta mahai inguru bat baino gehiago izan ziren, gazteen bizipenak eta adituen azterketak tartekatuta.

Gazteen gaineko zenbait ikerketaren gakoak eman zituen Maialen Iñarra Soziolinguistika klusterreko ikerlariak. Jone Miren Hernandez eta Jaime Altunarekin batera, kirolari lotutako ikerketa proiektuetan parte hartutakoa da Iñarra, baita Arrue ikerketako analisietan ikasleen eskolako erabilerak aztertzen ibilitakoa ere, EAEn eta Nafarroan; hizkuntzaren kaleko erabileraren neurketako landa lanaren arduradun ere bada.

Iñarrak aipatu zuen azken urteetan «asko» aurreratu dela gaitasunari dagokionez, eta euskarak presentzia hartu duela gazteen eguneroko zenbait eremutan, izan unibertsitateko eskaintzan, eta, kultura kontsumoari dagokionez, literaturan eta musikan. «Baina, aldi berean, baditu hutsune edo gabezia handiak». Larunbatean Baionan eta martxoan Hego Euskal Herriko hiriburuetan izandako mobilizazioak aipatu zituen horren adibide gisa. «Mundu digitalean ere, euskarak presentzia kaxkarra du: ikus-entzunezkoetan eta bideojokoen munduan, presentzia ahula da. Gazteen egunerokoan garrantzitsuak diren eremuetan, euskarak pisu txikia du oraindik. Aisialdia, mundu digitala, harreman informalak... hor sumatzen da gabezia gehien; beraz, arreta hor jarri beharko genuke», ebatzi zuen.

Gazteen hitzetan oinarritu zen Miren Artetxe EHUko ikerlaria. Horretarako, gazteen erabilerari buruzko Lasarte-Oriako gazteak eta euskara ikerketan eta Donostiako Hezkuntza Fakultatean gazteei egindako galdetegiak baliatu zituen. Nagusiki gazte gipuzkoarrek emandako erantzunak dira, beraz. Erabilitako hitzak erreproduzituz, gordin eman zituen bakoitzaren erranaldiak.

Horien bidez, agerian eman zuen gazte askorentzat ezagutza eta gaitasun falta oztopo direla egunerokoan euskara erabiltzeko. «D ereduan ikasitako asko ez dira gai edo ez dira eroso sentitzen elkarrizketa informal bat izateko eskolaz kanpo», azaldu zuen. «Batzuek ez dute sekula euskara erabili lagunartean. Beti erabili dute eskolako hizkuntza gisa gela barnean, eta, jolas garaian edo kalean, beti gazteleraz egin dute». Hizkuntza ez zaie arrotz, eskolan egunero erabiltzen dutelako; kontua da ez dutela hautua libreki egiten ahal, Artetxeren hitzetan, ez baitute baliabiderik euskaraz. «Ez dute gazte hizkuntzatzat hartzen, ez dute lagunarteko hizkeratzat hartzen».

Euskalkiaren inguruan duten pertzepzioaz ere aritu zen. Erran zuten euskalkirik ez dutenek «estilo» gisa ere ikusten dutela, eta ez dutela baitezpada leku batekin identifikatzen. Gazte hizkerarako erabili ei da. Adierazi zuenez, euskalkien eta batuaren arteko eztabaidatik atera eta gogoetarako bide bat ikusten du: «Gutxienez ulertzeko praktikak».

Artetxek azaldu zuenaren arabera, gazteek ez dute hitz egiten haien hizkuntza praktikei buruz: «Ez da gai bat». Gazteen guneetan erabilera bultzatu nahi bada, haiei eman behar zaizkie horri buruzko hitza eta erabakimena, Iñarraren aburuz.]]>