Webgune honek cookie-ak erabiltzen ditu zure nabigazioa errazteko, publizitatea erakusteko eta analisi estatistikoak egiteko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu. Informazio gehiago nahi baduzu, kontsultatu Cookie Politika
Zegamatik harrikada bide Arantzazura, eta haraxe egin zuen Jose Luis Zurutuza Arregik (Zegama, 1935). Frantziskotarra, musika ikasketak egin eta bertako organista izan zen hogeita hamar urtean. Aldi berean, eskolak ere ematen zituen eta, halako batean, egutegia egiteko ardura hartu zuen. Kantuak dioena, «zaharra ez da izandakoa, luzaz dena baizik», halaxe Zurutuza, zozoen elean.
Gure baladarik zaharrenetakoa. Bereterretxeren atxilotze eta heriotza kontatzen dizkigu. Euskarazko baladetan altxor eta bitxi preziatuenetakoa. Batzuek eta besteek, ez gutxik, jardun dute balada horren gainean ikerketan eta, hala ere, kantaren sekretu guztiak ez dituzte zulatu oraindik. Begoña Durrutik, berriz, irudiak jarri dizkio baladari, liburuan lehen, Alkizako Ur maran erakusketan orain.
Trasantlantiko bat Santurtziko portuan atrakatua Franco matxinatu zenean. Amerikarako omen zegoen. Gerrarekin, errekisatu eta iheslarien aterpe egin zuten. Gero, ospitale. Eta, geroago, haurren ebakuaziorako itsasontzi. 1937ko maiatza eta ekaina bitarte sei bidaia egin zituen gerrako umez zamaturik. Haietako batean joan zen Agustin Urien Arano.
Zozoen elean (II). Pepi Berasategi Etxeberria. Aita fusilatua, aitarik eza
Aitarik gabe hazi eta bizi izan da Pepi Berasategi Etxeberria. Haurtxo zela fusilatu zioten aita, eta akabo betiko. Ezaz jabetu zenez geroztik zulatzen du ezpata zorrotz horrek oraingo egunean ere Pepiren bihotza, nola zulatzen baitu haren lekukotasuna entzun duenarena. Ele mina da Pepirena, ezinbestean.
Zozoen elean (I). Joxe Mitxelena Arsuaga. Ziklista txapelduna iragan mendeko 1950eko hamarkadan
Ziklista izan zen, txapeldunetakoa. Lehenago, artzain ibili zen etxean, Oiartzungo Iragorri baserrian. Bertatik bertara ikusi zituen gerrakoak eta kontrabandokoak. Estraperloan zaildu zen, bizikleta garraiobide hartua. Azkenean, erloju-saltzaile egin zuen bizimodua... Zalduondon (Araba) dabil joan den aspaldian, intxaur eta sagar artean, hara eta hona bizikletan. Ilundu artean zozoen elean egoteko solasturi aparta Joxe Mitxelena Arsuaga.
Pedro Berrioategortua Murgoitio (Apatamonasterio, 1928 Zornotza, 2018) abade izan zen, abade behargina, abade Zamorakoa, abade zigortua, sekularizatu gabe ere sekular bizia egin zuena azken arnasa eman zuen arte maite izan zuen Txaro Aranbarriren ondoan. Abuztuaren 3an hil zen Pedro Berrioategortua, irailaren 8ko eguerdian agurtuko dute betiko. Duela bi hilabete bilduak dira bere oroitzapenak.
Mundua mundu denez gero lehenbizikoz, hirian bizi da giza emakumea herrian baino gehiago. Haatik, hiruretan hogeita hamar arimako Anizen bizi da Maitane Maritorena, goitiko kaskotik beheitiko anabasatik bezainbat munduari begira. Eta hirigintza proiektu dimentsio oroz gaindikoak, eta emakumeen berdintasun eza, eta euskararen neke eta ezinak, Belateko malda pikoan goitiko Baztanen ere.
Literatura aldizkari batean jaso genuen lehenbizikoz Andoni Garikanoren historia: «Aitaren albisteak Frantziatik». Gerra garaiak ekarri zuen etenaren historia, gero baino gero gutxiago diren lekuko bizien eskutik, zuzenean. Bere belaunaldiaren berri ez ezik, aurrekoarena ere ematen diguna eta, zorionez, Garikanok partez idatzia duena.
Zozoen elean (III). Marisa Barrena. Kausa askoren aldeko militantea
Euskal Herriaren kausaren aldeko militantea ez ezik, kausa galdu irabazi beharreko guztien aldeko ekintzailea da durangarra. Alfabetatze mugimenduan ekin zion, politikari lotu zitzaion, emakumeen borroka feministari... Haize kontra jardun du bere bizian, baina uzta jasotzen asmatu du. Horixe du poz handi.
