Europak enplegua sustatu nahi du, neurri zehatzik gabe

Europako Batasuneko agintariak hiztegia aldatzen ari dira. Bi urtean hamazazpi goi bilera egin eta gero, hazkundeaz eta langabeziaz ere hitz egiten hasi dira. Hitz egiten, oraindik ez baitute neurri sendorik hartu hazkundea sustatzeko, atzeraldia samurtzeko eta langabeziari aurre egiteko. Bi urte eta hamazazpi goi bilera geroago, konturatu dira hazkundeak eta langabeziak arreta merezi dutela. Kanpotik ere halaxe esan diete murrizketetan bidelagun dituztenek; NDFk, esaterako. Europako Batasunak 23,6 milioi langabe ditu.

Neurritasuna ezarrita, neurritasuna eta hazkundea aldi berean bultzatu nahi dituzte orain. Biak lotuta daudela diote atzoko goi bilerako agirian: «Ahalegin handiagoak behar dira hazkundea eta enplegua bultzatzeko». Neurritasunari muga zehatzak eta zorrotzak jarri dizkiote, baina enplegua sustatzeko neurri zehatzak falta dira akordioan.

Europako agintariek emandako errezeta aspaldikoa eta ezaguna da: «Lan merkatuak aldatzea eta lan kostuak produktibitateari lotzea». Enplegu planak onar ditzatela eskatu diete herrialdeei. Bruselak gainbegiratuko ditu.

Langabeziaz hitz egin zuten atzoko goi bileran, gazteen langabeziaz batez ere. Gazteek eskoletatik atera eta eskaintzaren bat jasotzea nahi dute: «Kalitate oneko lanpostua, prestakuntza etengabea, ikasteko kontratu bat edo ikastaro bat».

Ez dute zehaztu nola egingo duten. Europako Batasunak lagundu egingo die gazteen langabezia tasa handienak dituzten herrialdeei, Espainiari eta Greziari batez ere. Horretaz gain, ikasleen mugikortasuna bultzatuko du.

Lana sortzeko aztertuko duten bideetako bat langileengatik ordaindu beharreko zergak gutxitzea izango da. Ez dute zehaztu nola egingo duten. Ezta langileengatik zerga gutxiago ordaintzeak diru sarreretan eragingo duen zuloa nola beteko duten.

Nicolas Sarkozy Frantziako presidenteak antzeko neurri bat iragarri zuen herenegun: 250 langile baino gehiagoko enpresek gutxiago ordainduko diote Gizarte Segurantzari langileen kotizazioetan. Neurriak diru sarreretan utziko duen zuloa berdintzeko —13.000 milioi euro inguru—, balio erantsiaren gaineko zerga igoko du urritik aurrera, %19,6tik %21,2ra.

Europako Batasuneko agintariek diote aurre egin behar zaiola lan merkatuaren zatiketari, hau da, langile batzuek babes handia izatea eta beste batzuek, aldiz, oso txikia edo lanposturen bat lortzeko aukerarik ez, gazteenek batez ere. Langileen babesa berdindu egin nahi dute.

Lan erreforma

Espainiako Gobernuak onartzeko du lan erreforma. Otsailean egingo du. Espainiako sindikatuen eta patronaletik haratago, gobernuaren esku geratuko dira funtsezko bi gai: kontratu motak eta kaleratutako langileen kalte-ordainak. Kontratu motak gutxitu egin nahi ditu.

Datozen asteetan zehaztuko du zer-nolako lan erreforma onartuko duen. Espainiako Gobernuko presidenteak atzo Bruselan esandakoaren arabera, gogorra izango da langileentzat eta sindikatuek aurre egingo diote. «Lan erreforma greba orokor batekin ordainduko dut», esan zion Raxoik Jyrki Katainen Finlandiako presidenteari goi bilera hasi aurretik.

Hazkundea bultzatzeko eta enplegua sustatzeko merkatu bakarra sakonduko dute, «merkatu bakarra funtsezko motorra baita Europaren hazkunde ekonomikorako». Herrialdeei merkatu bakarraren aldeko legediak onartzeko eskatu diete, zerbitzuen eta energiaren arloetan batez ere.

Enpresa txiki eta ertainek behin eta berriro salatu dute finantza erakundeen diru iturriak itxita daudela. Europako Batasunean 23 milioi enpresa txiki eta ertain daude. «Haiek dira Europaren arrakasta ekonomikoaren bizkarrezurra», dio atzoko agiriak.

Haiei dirua errazteko herrialdeek gastatu ez duten dirua baliatuko dute, Europako Batasuneko funtsak berriro antolatuko dituzte. Herrialdeeak 2007-2013 urteetarako 82.000 milioi euro inguru dituzte gastatu gabe. Hazkundea bultzatzeko eta enplegua sortzeko erabiliko direla dio agiriak, baina ez du zehazten nola. Europako Inbertsioen Bankuaren laguntza ere jasoko dute.

Atzoko goi bileran iazko abenduaren 9an onartutako itun fiskala ere berretsi behar zuten. Abenduaren 9an Erresuma Batuak ez zuen bat egin itunarekin. Atzo Txekiak ere ez. 25 dira, beraz. Itun fiskala martxoaren 3an sinatu nahi dute, eta 2013an indarrean jarri.

Bileraren aurreko azken zirriborroaren arabera, baldintzak aldatu egin dituzte. Abenduaren 9ko goi bilerako ondorioetan esan zuten zor publikoak mugatzeko arauak konstituzioetan edo pareko arauetan onartu behar zirela. Horrek, Europako agintarien iritziz, arazoak eragin ditzake, konstituzioetan onartu behar izateak herri galdeketak egitera behartu ditzakeelako. Espainiak saihestu zuen herri galdeketa. Eta herrialderen batek, herri galdeketa batean, zor eta defizit mugen kontra bozkatuz gero, akordioa atzeratu egingo litzateke.

Galdeketetatik ihesi

Zirriborroaren arabera, baldintzak samurtu egin dituzte, herrialdeek herri galdeketak saihestu ahal izateko.Testuak dio hobe dela araua konstituzioetan onartzea, baina beste era batera onartzen bada, herrialdeek bermatu egin behar dutela araua errespetatuko dela; herrialdearen aurrekontua baldintzatu beharko duela; eta iraunkorra izango dela.

Herrialdeek, gehienez, barne produktu gordinaren %0,5eko defizita onartu ahal izango dute urtero. Muga hori gainditu ahal izango da ezohiko baldintzetan eta ekonomiaren nahasmendu garaietan. Beti ere Europaren baimenarekin.

Europako Batzordeak gainbegiratu egingo ditu herrialdeen aurrekontuak, defizit publikoari ezarritako mugak betetzen dituztela ziurtatzeko. Itun fiskala sinatuta duten herrialdeek Europako Justizia Auzitegira jo ahal izango dute, herrialde batek hitzartutakoa betetzen ez duela salatzeko. Herrialdeek BPGaren %0,1eko isuna jaso dezakete.