Bilaketa: Frantziako
idazkuntza >> Estiloa >> Azaldu eta zehaztu
Oker larria da jakintzat ematea irakurleak ez dakiena. Aipaturiko pertsonen kargua, lanbidea edo egitekoak azaldu egin behar dira, eta orobat argitu behar dira bestelako datuak ere: geografikoak, politikoak, ekonomikoak...
[] Egun batzuk geroago, Frantziako Le Figaro egunkariak argitaratu zuen gutuna Matignonera iritsi zela.
[] Egun batzuk geroago, Frantziako Le Figaro egunkariak argitaratu zuen gutuna Matignonera iritsi zela, hau da, lehen ministroaren egoitzara.
ortotipografia >> Letra larria, xehea eta maiuskula txikia >> Letra larria, izen bereziak markatzeko >> Historia
›Aro, aldi eta gertakari historikoak; mundu gerrak.
Hitz guztiak larriz idazten dira.
Erromatar Inperioa; Erdi Aroa; Frantziako Iraultza; Errusiako Iraultza; Bigarren Mundu Gerra; Pragako Udaberria; 68ko Maiatza
Baina: 36ko gerra; Persiar golkoko gerra; Afganistango gerra
›Erlijioari loturiko aldi eta egunak.
Pazkoan; Mendekoste; Aste Santua; Ostegun Santua; Gabonak, Eguberriak; Ramadana
Baina: Eguberri eguna; Gabon eguna; Gabon gaua; Gabon zaharra; Urteberri eguna; Urtezahar gaua; Pazko bigarrena; Pazko astelehena
ortotipografia >> Laburtzapenak >> Siglak eta akronimoak >> Zer esan nahi duten
›Siglak ordezkatzen duen izena osorik idatzi behar da testu barreneko lehen agerraldian, oso ezaguna denean izan ezik. Bi eratan egin daiteke:
Euskal Herriko Unibertsitatea (EHU) aitzindaria da gure arloan.
EHU Euskal Herriko Unibertsitatea aitzindaria da gure arloan.
›Lehen agerralditik aurrera, aski da sigla erabiltzea. Testu nagusian ez ezik beste informazio elementu batean ere sigla bera agertuz gero, aski da testu nagusian argitzea.
›Hitz gramatikalak (aldeko, kontrako, buruzko, gaineko...) beste hitzak bezala idazten dira siglak laburtzen duen izenean.
Frantziako Demokraziaren Aldeko Batasuna (UDF); Arma Nuklearrak Ez Ugaltzeko Ituna (NPT); balio erantsiaren gaineko zerga (BEZ); gobernuz kanpoko erakundea (GKE)
ortotipografia >> Laburtzapenak >> Siglak eta akronimoak >> Noiz itzuli
›Oro har, siglak ez dira itzultzen, batez ere herrialde jakin batekoak direnean, baina bai haiek ordezkatzen dituzten izenak.
PCF, Frantziako Alderdi Komunista; PSC, Kataluniako Sozialisten Alderdia
›Nazioarteko erakundeen siglak, aldiz, euskaratu ohi dira, batez ere oso erakunde ezagunak direnean.
NBE, Nazio Batuen Erakundea; EBZ, Europako Banku Zentrala
Dena dela, batzuek oso forma ezaguna dute nazioartean; horrelakoetan, nazioartekoa erabiltzen da.
Unicef; NATO
Normalean, forma ezaguna ingelesezkoa izaten da, baina frantsesezkoa eta gaztelaniazkoa bat izanik nazioartean oso ezaguna denean, huraxe erabiltzen da.
FAO; OIT
onomastika >> Izen bereziak idazteko irizpideak >> Erakundeak, bankuak, elkarteak, fundazioak, alderdi politikoak, sindikatuak eta gobernuz kanpoko erakundeak
›Itzuli egiten dira, salbu euskaraz baliokide argirik ez dutenak.
Frantziako Ekonomia Ministerioa; Nazioarteko Diru Funtsa; Espainiako Bankua; Santander bankua; Ilargi Gorria; Miro Fundazioa; Espainiako Hizkuntzaren Akademia; Alderdi Demokratiko Unionista; Alderdi Demokratiko Liberala; Fronte Nazionala; Mugarik Gabeko Medikuak
Baina: Bundesbank; Banca del Lavoro; King’s College; Scotland Yard; Convergencia i Unio; Sinn Fein; Greenpeace; National Geographic
onomastika >> Izen bereziak idazteko irizpideak >> Siglak eta akronimoak
›Oro har, siglak ez dira itzultzen, batez ere herrialde jakin batekoak direnean, baina bai haiek ordezkatzen dituzten izenak.
PCF, Frantziako Alderdi Komunista; PSC, Kataluniako Sozialisten Alderdia
›Nazioarteko erakundeen siglak, aldiz, euskaratu ohi dira, batez ere oso erakunde ezagunak direnean.
NBE, Nazio Batuen Erakundea; EBZ, Europako Banku Zentrala
Dena dela, batzuek oso forma ezaguna dute nazioartean; horrelakoetan, nazioartekoa erabiltzen da.
Unicef; NATO
Normalean, forma ezaguna ingelesezkoa izaten da, baina frantsesezkoa eta gaztelaniazkoa bat izanik nazioartean oso ezaguna denean, huraxe erabiltzen da.
FAO; OIT
deontologia >> Jarraibideak >> Lurraldea eta komunitatea >> Itzuli beharrekoetan >> Zuzeneko estiloa eta izenburuak
Hona hemen nola itzultzen diren besteren hitzak zuzeneko estiloan ari garenean, hala nola elkarrizketetan.
erdaraz | euskaraz |
---|---|
País Vasco, Pays Basque, Basque Country |
Euskal Herria |
País Vasco-Francés | Frantziako Euskal Herria; Euskal Herri frantsesa |
Pays Basque-Espagnol | Espainiako Euskal Herria; Euskal Herri espainola |
Vascongadas | Baskongadak |
Euskadi | Euskadi |
vasco | euskal (herritar); euskaldun |
vasco-navarro | euskal nafar; nafar euskaldun |
vasco-español; basque-espagnol | euskal espainol; euskal espainiar; espainol euskaldun |
sociedad vasca | euskal gizartea |
partidos vascos | euskal alderdiak |
vascongado | euskal (literatura, kantak...) |
vascongado (gaur egungo politikan) | baskongado |
Vasconia | Euskal Herria; Baskonia |
pueblo vasco | euskal herria; euskal populua |
idazkuntza >> Gramatika >> Izenaren arazoak >> ‘Gasteizko alkatea’ eta ‘alkate gasteiztarra’ (‘-ko’ eta ‘-ar’)
ez | bai |
---|---|
alkate gasteiztarra | Gasteizko alkatea |
alemaniar presidentea | Alemaniako presidentea |
espainiar Gobernua | Espainiako Gobernua |
frantziar Gobernua | Frantziako Gobernua |
FRANTZIA
Frantziako Errepublika
Herritar izena: frantses / frantziar.
Eremua: 547.030 km2.
Hiriburua: Paris (paristar).
Hiri nagusiak: Marseilla, Lyon, Niza, Estrasburgo, Douai-Lens, Rouen, Grenoble.
Dirua: euro.
Biztanleak: 63,5 milioi (NBE, 2012). Frantziar, portuges, aljeriar, marokoar, okzitaniar, alsaziar, bretoi, katalan, euskaldun, korsikar eta beste hainbat gutxiengo.
Erlijioak: katoliko (%83-88), musulman (%5-10), protestante (%2), judu (%1), afiliaziorik gabe (%4).
Menpeko herrialdeak: Frantziako administrazioak 18 eskualde edo erregio ditu 2016az geroztik (lehen, 27 zituen). Hamahiru Frantzian bertan daude, eta bost, berriz, itsasoz haraindi. Eskualdeak departamenduz osatuak daude: 96 departamendu metropolikoak dira, eta bost itsasoz bestaldekoak. Kolonia frantsesek estatus bat baino gehiago dute. Batzuk itsasoz haraindiko departamendu eta eskualdea dira (DROM; lehen, DOM-ROM): Guadalupe, Guyana Frantsesa, Martinika, Mayotte eta Reunion. COM izenekorik ere bada (itsasoz haraindiko kolektibitateak): Polinesia Frantsesa, San Bartolome, San Martin, Saint-Pierre eta Mikelune, eta Wallis eta Futuna. Dena dela, Polinesia Frantsesari itsasoz haraindiko herrialdea edo POM deritzo 2004ko estatutuan (pays d'outre-mer). Itsasoz haraindiko lurralde bat ere bada (frantsesez, territoire d'outre-mer, TOM): Frantziaren Lurralde Austral eta Antartikoak. Kolonia bakoitzaren datuak jakiteko, ikus banan-banan. Horiez gain, zenbait uharte Frantziaren menpe daude: Bassas da India, Clipperton uhartea, Europa uhartea.
Transkripzioak: toponimoak idazteko, ikus taulak. Ikus, halaber, Bretainia, Euskal Herria, Herrialde Katalanak, Korsika eta Okzitania.
erdaraz | euskaraz |
---|---|
Angouleme | Angulema |
Aviñon | Avignon |
Borgoña | Borgoina |
Bourbonnais / Borbonesado | Borboierria, -a |
Cambray | Cambrai |
Cherburgo | Cherbourg |
Côte Fleurie | Cote Fleurie (Normandia) |
Côte Vermeille | Cote Vermeille (Ekialdeko Pirinioak) |
Côte d'Argent | Akitaniako kosta / Cote d'Argent (Landak) |
Côte d'Azur | Kosta Urdina (Itsas Alpeak) |
Côte d'Opale | Cote d'Opale (Pas-de-Calais) |
Côte de Lumière | Cote de Lumiere (Vendee) |
Côte de Nacre | Cote de Nacre (Normandia) |
Dauphiné / Delfinado | Dofinerria, -a |
Dunkerque / Dunkirk | Dunkerque |
Franco Condado | Franche-Comte |
Gascogne / Gascuña | Gaskoinia |
Guyenne / Guyena | Guiena |
La Rochelle | Arroxela |
Lorraine / Lorena | Lorrena |
Lotharingie | Lotaringia |
Lyon / Lyons | Lyon |
Lyonnais / Lyonesado / Leonesado | Lyonerria, -a |
Orléanais / Orleanesado | Orleanerria, -a |
Perpignan | Perpinya |
Provence | Proventza |
Rousillon | Rossello |
Ruan | Rouen |
Savoie / Savoy / Saboya | Savoia |
Strasbourg | Estrasburgo |
Touraine / Turena | Turena |
Versalles | Versailles |
frantsesez | euskaraz |
---|---|
Alsace | Alsazia |
Aquitaine | Akitania |
Auvergne | Auvernia |
Basse-Normandie | Normandia Beherea |
Bourgogne | Borgoina |
Bretagne | Bretainia (bretoieraz, Breizh) |
Centre | Erdialdea |
Champagne-Ardenne | Champagne-Ardenne |
Corse | Korsika |
Franche-Comté | Franche-Comte |
Haute-Normandie | Normandia Garaia |
Ile-de-France | Ile-de-France |
Languedoc-Roussillon | Languedoc-Roussillon |
Limousin | Limousin |
Lorraine | Lorrena |
Midi-Pyrénées | Midi-Pyrenees |
Nord-Pas-de-Calais | Nord-Pas-de-Calais |
Pays de la Loire | Loirerria |
Picardie | Pikardia |
Poitou-Charentes | Poitou-Charentes |
Provence-Alpes-Côte-d’Azur | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina |
Rhône-Alpes | Rodano-Alpeak |
Kontuan izan eskualde administratiboen izenak ageri direla taula honetan.
frantsesez | euskaraz | hiriburua | lehen |
---|---|---|---|
Auvergne-Rhône-Alpes | Auvernia-Rodano-Alpeak | Lyon | 2016ra arte, bi eskualde ziren: Auvernia eta Rodano-Alpeak |
Bourgogne-Franche-Comté | Borgoina - Franche-Comte | Dijon | 2016ra arte, bi eskualde ziren: Borgoina eta Franche-Comte |
Bretagne | Bretainia | Roazhon (Rennes) | |
Centre-Val de Loire | Erdialdea-Loira Harana | Orleans | 2016ra arte, bi eskualde ziren: Erdialdea eta Loirerria |
Corse | Korsika | Aiacciu | |
Grand Est | Ekialde Handia | Estrasburgo | 2016ra arte, hiru eskualde ziren: Alsazia, Champagne-Ardenne eta Lorrena |
Hauts-de-France | Frantzia Garaia | Lille | 2016ra arte, bi eskualde ziren: Nord-Pas-de-Calais eta Pikardia |
Île-de-France | Ile-de-France | Paris | |
Normandie | Normandia | Rouen | 2016ra arte, bi eskualde ziren: Normandia Beherea eta Normandia Garaia |
Nouvelle-Aquitaine | Akitania Berria | Bordele | 2016ra arte, hiru eskualde ziren: Akitania, Limousin eta Poitou-Charentes |
Occitanie | Okzitania | Tolosa | 2016ra arte, bi eskualde ziren: Languedoc-Roussillon eta Midi-Pyrenees |
Pays de la Loire | Loirerria | Naoned (Nantes) | |
Provence-Alpes-Côte d'Azur | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina | Marseilla |
frantsesez | euskaraz | eskualdea | zenbakia |
---|---|---|---|
Ain | Ain | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 01 |
Aisne | Aisne | Frantzia Garaia (lehen, Pikardia) | 02 |
Allier | Allier | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Auvernia) | 03 |
Alpes-Maritimes | Itsas Alpeak | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina | 06 |
Alpes-de-Haute-Provence | Proventza Garaiko Alpeak | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina | 04 |
Ardeche | Ardeche | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 07 |
Ardennes | Ardenak | Ekialde Handia (lehen, Champagne-Ardenne) | 08 |
Ariège | Ariege | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 09 |
Aube | Aube | Ekialde Handia (lehen, Champagne-Ardenne) | 10 |
Aude | Aude | Okzitania (lehen, Languedoc-Rousillon) | 11 |
Aveyron | Aveyron | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 12 |
Bas-Rhin | Rhin Beherea | Ekialde Handia (lehen, Alsazia) | 67 |
Belfort (Territoire de) | Belfort Herrialdea | Borgoina-Franche-Comte (lehen, Franche-Comte) | 90 |
Bouches-du-Rhône | Rodanoaren Ahoak | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina | 13 |
Calvados | Calvados | Normandia (lehen, Normandia Beherea) | 14 |
Cantal | Cantal | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Auvernia) | 15 |
Charente | Charente | Akitania Berria (lehen, Poitou-Charentes) | 16 |
Charente-Maritime | Itsas Charente | Akitania Berria (lehen, Poitou-Charentes) | 17 |
Cher | Cher | Erdialdea | 18 |
Corrèze | Correze | Akitania Berria (lehen, Limousin) | 19 |
Corse-du-Sud | Hego Korsika | Korsika | 2A |
Creuse | Creuse | Akitania Berria (lehen, Limousin) | 23 |
Côte-d’Or | Cote d’Or | Borgoina-Franche-Comte (lehen, Borgoina) | 21 |
Côtes-d’Armor | Cotes-d’Armor (bretoieraz, Aodou-an-Arvor) | Bretainia | 22 |
Deux-Sèvres | Deux-Sevres | Akitania Berria (lehen, Poitou-Charentes) | 79 |
Dordogne | Dordoina | Akitania Berria (lehen, Akitania) | 24 |
Doubs | Doubs | Borgoina-Franche-Comte (lehen, Franche-Comte) | 25 |
Drôme | Drome | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 26 |
Essonne | Essonne | Ile-de-France | 91 |
Eure | Eure | Normandia (lehen, Normandia Garaia) | 27 |
Eure-et-Loir | Eure eta Loir | Erdialdea | 28 |
Finistère | Finistere (bretoieraz, Penn-ar-Bed) | Bretainia | 29 |
Gard | Gard | Okzitania (lehen, Languedoc-Rousillon) | 30 |
Gers | Gers | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 32 |
Gironde | Gironda | Akitania Berria (lehen, Akitania) | 33 |
Haut-Rhin | Rhin Garaia | Ekialde Handia (lehen, Alsazia) | 68 |
Haute-Corse | Korsika Garaia | Korsika | 2B |
Haute-Garonne | Garona Garaia | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 31 |
Haute-Loire | Loira Garaia | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Auvernia) | 43 |
Haute-Marne | Marne Garaia | Ekialde Handia (lehen, Champagne-Ardenne) | 52 |
Haute-Savoie | Savoia Garaia | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 74 |
Haute-Saône | Saone Garaia | Borgoina-Franche-Comte (lehen, Franche-Comte) | 70 |
Haute-Vienne | Vienne Garaia | Akitania Berria (lehen, Limousin) | 87 |
Hautes-Alpes | Alpe Garaiak | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina | 05 |
Hautes-Pyrénées | Pirinio Garaiak | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 65 |
Hauts-de-Seine | Senako Gainak | Ile-de-France | 92 |
Hérault | Herault | Okzitania (lehen, Languedoc-Rousillon) | 34 |
Ille-et-Vilaine | Ille-et-Vilaine (bretoieraz, Il-ha-Gwilen) | Bretainia | 35 |
Indre | Indre | Erdialdea | 36 |
Indre-et-Loire | Indre eta Loira | Erdialdea | 37 |
Isère | Isere | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 38 |
Jura | Jura | Borgoina-Franche-Comte (lehen, Franche-Comte) | 39 |
Landes | Landak / Landes | Akitania Berria (lehen, Akitania) | 40 |
Loir-et-Cher | Loir-et-Cher | Erdialdea | 41 |
Loire | Loira | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 42 |
Loire-Atlantique | Loira Atlantikoa (bretoieraz, Liger-Atlantel) | Loirerria | 44 |
Loiret | Loiret | Erdialdea | 45 |
Lot | Lot | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 46 |
Lot-et-Garonne | Lot eta Garona | Akitania | 47 |
Lozère | Lozere | Okzitania (lehen, Languedoc-Rousillon) | 48 |
Maine-et-Loire | Maine eta Loira | Loirerria | 49 |
Manche | Mantxa | Normandia (lehen, Normandia Beherea) | 50 |
Marne | Marne | Ekialde Handia (lehen, Champagne-Ardenne) | 51 |
Mayenne | Mayenne | Loirerria | 53 |
Meurthe-et-Moselle | Meurthe eta Mosela | Ekialde Handia (lehen, Lorrena) | 54 |
Meuse | Mosa | Ekialde Handia (lehen, Lorrena) | 55 |
Morbihan | Morbihan (bretoieraz, Mor-Bihan) | Bretainia | 56 |
Moselle | Mosela | Ekialde Handia (lehen, Lorrena) | 57 |
Nièvre | Nievre | Borgoina-Franche-Comte (lehen, Borgoina) | 58 |
Nord | Nord | Frantzia Garaia (lehen, Nord-Pas-de-Calais) | 59 |
Oise | Oise | Frantzia Garaia (lehen, Pikardia) | 60 |
Orne | Orne | Normandia (lehen, Normandia Beherea) | 61 |
Paris | Paris | Ile-de-France | 75 |
Pas-de-Calais | Pas-de-Calais | Frantzia Garaia (lehen, Nord-Pas-de-Calais) | 62 |
Puy-de-Dôme | Puy-de-Dome | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Auvernia) | 63 |
Pyrénées-Atlantiques | Pirinio Atlantikoak | Akitania Berria (lehen, Akitania) | 64 |
Pyrénées-Orientales | Ekialdeko Pirinioak | Okzitania (lehen, Languedoc-Rousillon) | 66 |
Rhône | Rodano | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 69 |
Sarthe | Sarthe | Loirerria | 72 |
Savoie | Savoia | Auvernia-Rodano-Alpeak (lehen, Rodano-Alpeak) | 73 |
Saône-et-Loire | Saona eta Loira | Borgoina-Franche-Comte (lehen, Borgoina) | 71 |
Seine-Maritime | Itsas Sena | Normandia (lehen, Normandia Garaia) | 76 |
Seine-Saint-Denis | Sena Saint-Denis | Ile-de-France | 93 |
Seine-et-Marne | Sena eta Marne | Ile-de-France | 77 |
Somme | Somme | Frantzia Garaia (lehen, Pikardia) | 80 |
Tarn | Tarn | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 81 |
Tarn-et-Garonne | Tarn eta Garona | Okzitania (lehen, Midi-Pyrenees) | 82 |
Val-de-Marne | Marne Harana | Ile-de-France | 94 |
Val-d’Oise | Oise Harana | Ile-de-France | 95 |
Var | Var | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina | 83 |
Vaucluse | Vaucluse | Proventza-Alpeak-Kosta Urdina | 84 |
Vendée | Vendee | Loirerria | 85 |
Vienne | Vienne | Akitania Berria (lehen, Poitou-Charentes) | 86 |
Vosges | Vosgeak | Ekialde Handia (lehen, Lorrena) | 88 |
Yonne | Yonne | Borgoina-France-Comte (lehen, Borgoina) | 89 |
Yvelines | Yvelines | Ile-de-France | 78 |
Kolonia frantziarrek bi estatus dituzte: DROM eta COM. DROMak itsasoz haraindiko departamendu eta eskualdeak dira; COMak, itsasoz haraindiko kolektibitateak. COMen artean, Kaledonia Berriak subiranotasun partekatua du, eta Polinesia Frantsesak itsasoz haraindiko herrialdea da (POM, pays d'outre-mer). Kolonia bakoitzaren datuak jakiteko, ikus banan-banan.
frantsesez | estatusa | euskaraz |
---|---|---|
Guadeloupe | DROM | Guadalupe |
Guyane | DROM | Guyana Frantsesa |
Martinique | DROM | Martinika |
Mayotte | DROM | Mayotte |
Nouvelle-Caledonie | Subiranotasun partekatua | Kaledonia Berria |
Polynesie Française | COM (POM) | Polinesia Frantsesa |
Reunion | DROM | Reunion |
Saint-Barthélemy | COM | San Bartolome |
Saint-Martin | COM | Saint-Martin |
Saint-Pierre-et-Miquelon | COM | Saint-Pierre eta Mikelune |
Wallis-et-Futuna | COM | Wallis eta Futuna |
Flandria
Herritar izena: flandriar.
Eremua: 13.522 km2.
Hiriburua: Brusela (bruselar).
Hiri nagusiak: Anberes, Hasselt, Gante, Leuven, Brujas, Limburg (Limburgo.
Biztanleak: 9 milioi flandriar bizi dira munduan barrena. Belgikan 6,1 milioi bizi dira.
Erlijioak: katoliko (%75) eta beste (gehienak sinesgabeak dira; protestante, judu, musulman gutxiengoak ere badira).
Jakingarriak: Flandria esaten dugunean, kulturalki edo soziologikoki, Flandriako herriaz edo nazioaz ari gara; politikoki, berriz, Belgika osatzen duten hiru eskualdeetako bat da. Erdi Aroan, Belgikako, Frantziako eta Herbehereetako lurrak biltzen zituen. Nederlanderaz, Vlaanderen esaten diote.
erdaraz | euskaraz |
---|---|
Antwerp / Amberes / Anvers | Anberes |
Bruges / Brujas / Brugge | Brujas |
Gent / Ghent / Gand | Gante |
Leuven / Louvain / Löwen | Lovaina |
Limbourg / Limburgo | Limburg |
Oost-Vlaanderen / Flandes Oriental / Flandre orientale / East Flanders | Ekialdeko Flandria |
Vlaams-Brabant / Brabante flamenco / Brabant flamand / Flemish Brabant / | Flandriako Brabante |
West-Vlaanderen / Flandes Occidental / Flandre Occidentale / West Flanders | Mendebaldeko Flandria |
Okzitania
Herritar izena: okzitaniar.
Eremua: 190.000 km2 gutxi gorabehera.
Hiriburua: Ez du hiribururik. Tolosa izan da Okzitaniako kultur hiriburua.
Dirua: euro.
Biztanleak: 15,6 milioi inguru.
Erlijioak: katoliko, kalbinista.
Jakingarriak: Frantziako hegoalde ia osoa hartzen du Okzitaniak. Okzitaniaren mugak Frantziarenak gainditzen ditu: Italian ere badira okzitanieraz mintzo diren haranak (ipar-mendebaldean), eta Katalunian Aran ibarra ere Okzitaniaren parte da. Biarnok eta Gaskoiniak Euskal Herriarekin dituzten mugak ere eztabaidagai izan dira.
Transkripzioak: Okzitaniako zenbait leku izenek badute tradizio handiko euskal izena, batez ere Biarnokoek, eta hori erabiltzen da BERRIAn. Tradizio gutxiko euskal izenak ez dira hobesten (Lurda, Mendi-Marzana).
frantsesez | okzitanieraz | besterik | euskaraz |
---|---|---|---|
Abitain | Abitaine (Biarno) | ||
Aix-en-Provence | Ais | Aix-en-Provence | |
Ance | Arance | Arhantze (Biarno) | |
Angous | Angastue (Biarno) | ||
Aramits | Aràmis | Aramitze (Biarno) | |
Arette | Ereta (Biarno) | ||
Arles | Arle | Arles | |
Arrive | Arriba (Biarno) | ||
Aspe (Valle d'Aspe) | Aspe (Biarno) | ||
Autevielle | Autile (Biarno) | ||
Avignon | Avinhon | Avignon | |
Baretous (Vallée de Baretous) | Baretos (Biarno) | ||
Barlanes | Barlanes, Sarraltzune (Biarno) | ||
Bearn | Bearn/Biarn | Biarno | |
Bigorre | Bigòrre | Bigorra | |
Bordeaux | Bordèu | Burdeos | Bordele |
Boucau | Bokale | ||
Camargue | Camarga | Camargue / Camarga | |
Cannes | Canas | Cannes | |
Carcassone | Carcassona | Carcasona | |
Carresse | Karrese | ||
Castetnau-Camblong | Gazteluberri Bearno (Biarno) | ||
Charre | Xarra (Biarno) | ||
Clermont-Ferrand | Clarmont | Clermont-Ferrand | |
Dax | Akize | ||
Escos | Ezkoze (Biarno) | ||
Espiute | Azpilda (Biarno) | ||
Eysus | Isuazi (Biarno) | ||
Féas | Hias | Inhasi (Biarno) | |
Gascogne | Gasconha | Gascuña | Gaskoinia |
Geüs (d'Oloron) | Ustasu (Biarno) | ||
Guinarthe | Ginarte (Biarno) | ||
Géronce | Jeruntze (Biarno) | ||
Hastingues | Hastinga (Landak) | ||
Issor | Izorra (Biarno) | ||
Josbaigt | Josibaia (Biarno) | ||
Labastide-Villefranche | Bastidaxarre (Biarno) | ||
Landes | Lanas | Landas | Landak / Landes (Landetara, Landesetara...) |
Lanne-en-Barétous | Landa (Biarno) | ||
Lescar | Leskarre (Biarno) | ||
Lescun | Lescû | Laskun (Biarno) | |
Lichos | Lixoze (Biarno) | ||
Limoges | Lemòtges | Limoges | |
Lourdes | Lorda / Lourde | Lurda | Lourdes |
Maremne | Maremna | Maremne / Maremna | |
Marseille | Marselha | Marseilla | |
Meritein | Meritiñe (Biarno) | ||
Monein | Mounégn | Muneiñe (Biarno) | |
Mont-de-Marsan | Lo Mont | Mendi-Marzana, Mendimarzana | Mont-de-Marsan |
Montpellier | Montpelhier | Montpellier | |
Nabas | Nabarzi (Biarno) | ||
Narbonne | Narbona | Narbona | |
Navarrenx | Nabarrènx | Nabarrengose (Biarno) | |
Nice | Niça/Nissa | Niza | |
Oloron | Oloroe (Biarno) | ||
Oloron-Sainte-Marie | Auloron | Oloroe-Donamaria (Biarno) | |
Orthez | Ortès | Ortheze (Biarno) | |
Pau | Pau | Paue | |
Peyrehorade | Peirahorada (Landak) | ||
Préchacq-Josbaigt | Josibaia (Biarno) | ||
Rodez | Rodes | Rodez | |
Saint-Goin | Sangoine (Biarno) | ||
Saint-Vincent-de-Tyrosse | Sènt-Bicèns | San Bisentse (Landak) | |
Salies-de-Bérn | Salias/Salies | Saliese (Biarno) | |
Sauveterre-de-Béarn | Sauvatèrra | Salbaterra Bearno (Biarno) | |
Seignanx | Seinautze | Seinautze | |
Sus | Xütxe (Biarno) | ||
Tarbes | Tarba | Tarbe | |
Tarnos | Tarnos | Ternose | Tarnose (Landak) |
Toulon | Tolon | Toulon | |
Toulouse | Tolosa | Tolosa | |
Valence | Valença | Valence |
Polinesia Frantsesa
Eremua: 4.167 km2.
Hiriburua: Papeete.
Hiri nagusiak: Faaa, Punaauia, Pirae, Mahina, Paea, Papara, Arue, Afaahiti, Vaitape.
Dirua: CFP franko.
Biztanleak: 277.000 lagun (NBE, 2012). Polinesiar (%78), txinatar (%12), bertako frantses (%6), metropoliko frantses (%4).
Erlijioak: protestante (%54), katoliko (%30), beste (%10), sinesgabe (%6).
Jakingarriak: Pazifikoko kolonia frantziarra da, eta itsasoz haraindiko herrialdearen estatusa du (POM). 1946tik 2003ra itsasoz haraindiko lurralde izan zen (TOM), eta Frantziako Konstituzioan aldaketa bat egin ondoren, estatus berria onartu zioten Polinesia Frantsesari, autonomia handiagoa izan zezan.
Frantziako Iraultza (Frantses Iraultza*).
Frantziako Kasazio Auzitegia, -a. Frantziako auzitegi gorena.
Antenne2, A2. Frantziako telebista katea (orain, France2).
Aste Odoltsua, -a (Semaine sanglante**). Frantziako armadak Parisko Komuna desegin zuen astea.
brebeta. Frantziako sisteman, bigarren hezkuntzako lehen zikloaren amaieran egiten den azterketa.
Cesar sariak. Frantziako zinema sariak.
delfin. Frantziako erregegaia.
Delfin Handia, -a (Dofin Handia*, Izurde Handia*). Luis Frantziakoaren goitizena.
departamendu. Frantziako administrazio barrutia.
departamentu. Saila. AEBetako Estatu Departamentua.
Dordoina (Dordogne*). Frantziako departamendua, departamendu horretako hiriburua eta ibaia.
Errepublika Martxan. Frantziako alderdi politikoa. Laburturik, 'Martxan'.
Errepublikaren Eguna, -a. Frantziako jaia, uztailaren 14a.
France2. Frantziako telebista kate publikoa (lehen, Antenne2).
France3. Frantziako telebista kate publikoa.
gutxieneko. Frantziako gutxieneko soldata. Gutxieneko zerbitzuak. Gutxieneko errespetua.
Jendarmeria. Frantziako polizia erakundea.
kolektibitate 2. Frantziako administrazioko barrutia.
La Marseillaise. Frantziako himnoa. Bukatu aurretik, 'La Marseillaise' kantatu zuten.
Loira (Loire*). Frantziako ibaia. Departamenduaren izena ere 'Loira' da.
Massif Central* e. Erdialdeko Mendigunea, -a. Frantziako erdialdeko eta hegoaldeko eskualdea.
Matignon. Frantziako lehen ministroaren egoitza.
Notre legea, -a. Frantziako legea, 2015ean onartua, Errepublikaren lurralde antolamenduari buruzkoa.
plan sozial. Frantziako legedian, kaleratze kolektiboak egiteko lege tresna.
Posta (La Poste*). Frantziako Estatuaren enpresa.
primario popular. Frantziako ezkerraren hautagaia izendatzeko bozketa prozesua.
Pro D2 (ProD2*). Frantziako errugbi txapelketa, bigarren mailakoa.
Renaissance. Frantziako alderdia.
Rodano (Rhone*). Frantziako ibaia. Departamenduaren izena ere 'Rodano' da.
Segur erreforma. Frantziako osasun sistemaren erreforma.
Sena (Seine*). Frantziako ibaia.
Stade de France. Frantziako estadio entzutetsua, Saint-Denisen dagoena.
Top14. Frantziako errugbi txapelketa.
Tourra, -a. Frantziako txirrindulari itzulia.
Zerbitzu Sekretuen Legea, -a (Loi Renseignement*). Frantziako legea.
[sigla] ADEME. /ademe/ Ingurumenerako eta Energiaren Kontrolerako Agentzia, Frantziakoa.
[sigla] AFB. Frantziako Bankuen Elkartea.
[sigla] AGF. /a-ge-fe/ Frantziako Aseguru Orokorrak.
[sigla] AHT. /a-hatxe-te/ abiadura handiko trena. Frantziakoa TGV da, eta Espainiakoa AVE.
[sigla] AISF. /a-i-ese-efe/ Amnesty International, Frantziako Adarra.
[sigla] ANPE. /anpe/ Lanpostuetarako Agentzia Nazionala, Frantziako langabeen bulegoa.
[sigla] BTS. /be-te-ese/ Frantziako hezkuntzan, goi teknikarien agiria.
[sigla] CFDT. /ze-efe-de-te/ Frantziako Lan Konfederazio Demokratikoa.
[sigla] CFTC. /ze-efe-te-ze/ Frantziako Langile Kristauen Konfederazioa.
[sigla] CGT. /ze-ge-te/ Lanaren Konfederazio Orokorra, Frantziako sindikatua.
[sigla] CNAOP. /ze-ene-a-o-pe/ Jatorriaren Informaziorako Kontseilu Nazionala, Frantziakoa.
[sigla] COI. /koi/ Azpiegituren Orientazio Kontseilua, Frantziakoa.
[sigla] COM. /kom/ Frantziako administrazioan, itsasoz haraindiko kolektibitatea.
[sigla] DNAT. /de-nat/ Terrorismoaren Aurkako Dibisio Nazionala, Frantziakoa.
[sigla] FN. /efe-ene/ Fronte Nazionala, Frantziako alderdia.
[sigla] FO. /efe-o/ Langile Indarra, Frantziako sindikatua.
[sigla] HLM. /hatxe-ele-eme/ Frantziako sisteman, alokairu apaleko bizitokia.
[sigla] LO. /lo/ Langile Borrokak, Frantziako alderdia.
[sigla] Medef. /medef/ Frantziako Enpresen Mugimendua.
[sigla] Modef. /modef/ Laborari Etxalde Txikien Aldeko Mugimendua, Frantziakoa.
[sigla] OFPRA. /ofpra/ Iheslariak eta Aberrigabeak Babesteko Frantziako Bulegoa.
[sigla] PACA. /paka/ Proventza-Alpeak-Kosta Urdina, Frantziako eskualdea.
[sigla] PAF. /paf/ Aire eta Mugetako Polizia, Frantziakoa.
[sigla] PCD. /pe-ze-de/ Alderdi Kristau-Demokrata, Frantziakoa.
[sigla] PCF. /pe-ze-efe/ Frantziako Alderdi Komunista.
[sigla] PEGC. /pe-e-ge-ze/ Frantziako hezkuntzan, ikastetxeetako hezkuntza orokorreko irakaslea.
[sigla] PRG. /pe-erre-ge/ Ezkerreko Alderdi Erradikala, Frantziakoa.
[sigla] PS. /pe-ese/ Frantziako Alderdi Sozialista (PSF*).
[sigla] PSU. /pe-ese-u/ Frantziako Alderdi Sozialista Batua, PSren aitzindaria.
[sigla] PTT. /pe-te-te/ Posta, Telegrafoak eta Telefonoak, Frantziako erakundea.
[sigla] SACD. /ese-a-ze-de/ Autoreen eta Konpositore Dramatikoen Sozietatea, Frantziakoa.
[sigla] SAMU. /samu/ Larrialdietarako Mediku Laguntzako Zerbitzua, Frantziakoa.
[sigla] SFIC. /esefik/ Internazional Komunistaren Frantziako Atala.
[sigla] SFIO. /esefio/ Langileen Internazionalaren Frantziako Atala.
[sigla] SMIC. /es-mik/ Frantziako lanbide arteko gutxieneko soldata.
[sigla] SNCF. /ese-ene-ze-efe/ Frantziako trenbide konpainia publikoa.
[sigla] SRU. /ese-erre-u/ Hiri Elkartasunaren eta Berritzearen Legea, Frantziakoa.
[sigla] TGV. /te-ge-uve/ Frantziako AHTa, abiadura handiko trena.
[sigla] UDF. /u-de-efe/ Frantziako Demokraziaren Aldeko Batasuna.
[sigla] UNSA. /unsa/ Sindikatu Autonomoen Batasun Nazionala, Frantziakoa.
[sigla] UPR. /u-pe-erre/ Batasun Popular Errepublikanoa, Frantziakoa.
Txirrindularitza
Zinema
Eskola eta unibertsitatea
Hiztegia
[sigla] BTS. /be-te-ese/ Frantziako hezkuntzan, goi teknikarien agiria.
[sigla] PEGC. /pe-e-ge-ze/ Frantziako hezkuntzan, ikastetxeetako hezkuntza orokorreko irakaslea.
Finantzak
Hauteskundeak
Feminismoa
Ingurumena
Itzuli egiten dira, salbu euskaraz baliokide argirik ez dutenak.
Frantziako Ekonomia Ministerioa; Nazioarteko Diru Funtsa; Espainiako Bankua; Santander bankua; Ilargi Gorria; Miro Fundazioa; Espainiako Hizkuntzaren Akademia; Alderdi Demokratiko Unionista; Alderdi Demokratiko Liberala; Fronte Nazionala; Mugarik Gabeko Medikuak
Baina: Bundesbank; Banca del Lavoro; King’s College; Scotland Yard; Convergencia i Unio; Sinn Fein; Greenpeace; National Geographic