Bilaketa: Txekia

 

TXEKIA

TXEKIA

Txekiako Errepublika
Herritar izena: txekiar.
Eremua: 78.866 km2.
Hiriburua: Praga (pragatar).
Hiri nagusiak: Ceske Budejovice, Pilsen, Karlovy Vary (Carlsbad), Usti nad Labem, Liberec, Hradec Kralove, Pardubice, Olomouc, Ostrava, Brno, Zlin, Jihlava.
Dirua: koroa txekiar.
Hizkuntzak: txekiera (ofiziala), gutxiengoen mintzairak.
Biztanleak: 10,6 milioi (NBE, 2012). Txekiar (%90,4), moraviar (%3,7), eslovakiar (%1,9), beste (%4; poloniar, aleman, silesiar, ijito, hungariar, ukrainar).
Erlijioak: katoliko (%26,1), protestante (%2,1), beste (%3,3), zehaztugabe (%8,8), afiliaziorik gabe (%59).

erdarazeuskaraz
BohêmeBohemia
Morava / MoravieMoravia
PlzenPilsen
Sudetes / SudetySudeteak, -ak
 

AUSTRIA

AUSTRIA

Austriako Errepublika
Herritar izena: austriar.
Eremua: 83.858 km2.
Hiriburua: Viena (vienar).
Hiri nagusiak: Graz, Linz, Salzburgo, Innsbruck.
Dirua: euro.
Hizkuntzak: aleman (ofiziala estatu osoan); esloveniera (ofiziala Karintian); kroaziera eta hungariera (biak ofizialak Burgenlanden); txekiera.
Biztanleak: 8,4 milioi (NBE, 2012). Austriar (%98), kroaziar, esloveniar, turkiar, beste (hungariar, txekiar, eslovakiar...).
Erlijioak: katoliko (%78,4), protestante (%4,9), musulman (%2).

erdarazeuskaraz
Alta Austria / Haute Autriche / OberosterreichAustria Garaia, -a
Baja Austria / Basse Autriche / NiederosterreichAustria Beherea, -a
Carintia / Carinthie / KarntenKarintia
Salzburgo / Salzbourg / SalzburgSalzburgo
Styria / Styrie / SteiermarkEstiria
TyrolTirol
Vienne / WienViena
 

ESLOVAKIA

ESLOVAKIA

Eslovakiako Errepublika
Herritar izena: eslovakiar.
Eremua: 48.845 km2.
Hiriburua: Bratislava (bratislavar).
Hiri nagusiak: Kosice, Presov, Nitra, Banska Bystrica, Zilina, Trnava, Trencin.
Dirua: euro.
Hizkuntzak: eslovakiera (ofiziala; %83,9), hungariera (%10,7), erromani (zingaro, %1,8), ukrainera (%1), beste (%2,6; txekiera, ruteniera...).
Biztanleak: 5,5 milioi (NBE, 2012). Eslovakiar (%85,8), hungariar (%9,7), ijito (%1,7), ruteniar / ukrainar (%1), txekiar (%0,8), beste (%1; moraviar, silesiar, aleman, poloniar, kroaziar).
Erlijioak: katoliko (%68,9), protestante (%10,8), greziar katoliko (%4,1), kristau eliza berritua (%2), sinesgabe (%13), beste eta zehaztugabe (%1,2).
Transkripzioak: alfabeto latinoa erabiltzen dute.
 

Europako Batasuna

EGOITZA:
Batzordearena, Bruselan dago; Parlamentuarena, Estrasburgon eta Bruselan.

KIDEAK:
Alemania, Austria, Belgika, Bulgaria, Danimarka, Eslovakia, Errumania, Eslovenia, Espainia, Estonia, Finlandia, Frantzia, Grezia, Herbehereak, Hungaria, Irlanda, Italia, Kroazia, Letonia, Lituania, Luxenburgo, Malta, Polonia, Portugal, Suedia, Txekiako Errepublika eta Zipre. Erresuma Batua 2020ko urtarrilaren 31 atera zen Europako Batasunetik

ERAKUNDE NAGUSIAK:
—Europako Batzordea (en: European Commission; es: Comisión Europea; fr: Commission européenne). Estatu kide bakoitzak komisario bat du; beraz, 28 komisariok osatu zuten 2013ko uztailaren 1az geroztik, eta orain 27 dira, Erresuma Batuak alde egin baitzuen 2020ko urtarrilaren 31n. Europako Batasuneko gobernua da, nolabait esateko.
—Europako Parlamentua. 732 diputatu, bost urtetik behin hautatuak.
—Europar Kontseilua (en: European Council; es: Consejo Europeo; fr: Conseil européen). Estatuburu eta gobernuburuen biltzarra. Gutxienez urtean bitan biltzen da.
—Europako Batasuneko Kontseilua (en: Council of the European Union; es: Consejo de la Unión Europea; fr: le Conseil de L'Union européene). Ministroen biltzarra. Ez da nahastu behar Europako Kontseiluarekin (en: Council of Europe; es: Consejo de Europa; fr: Conseil de l'Europe): ez da EBren parte, eta 47 estatuk osatzen dute.

BESTE ERAKUNDE BATZUK:
—Atzerri eta Segurtasun Politika Bateratua, PESC (en: Common foreign and security policy, CFSP; es: Política exterior y de seguridad común, PESC; fr: La politique extérieure et de sécurité commune, PESC).
—Banku Zentralen Europako Sistema, BZES (en: European system of Central Banks, ESCB; es: Sistema Europeo de Bancos Centrales, SEBC).
—Ecofin, Ekonomia eta Finantzetako Ministroen Kontseilua.
—Eurogunea edo euroaren eremua: euroa erabiltzen den gunea (Alemania, Austria, Belgika, Eslovenia, Espainia, Finlandia, Frantzia, Grezia, Herbehereak, Irlanda, Italia, Luxenburgo, Portugal).
—Ekonomia eta Gizarte Batzordea.
—Eskualdeen Batzordea.
—Europako Banku Zentrala, EBZ (BCE*).
—Europako Batasuneko Justizia Auzitegia (en: Court of Justice of the European Union; es: Tribunal de Justicia de la Unión Europea; fr: Cour de Justice des l'Union européenne) Europako Batasuneko auzitegi gorena da; EBko legedia betearazi eta interpretatzen du. Egoitza: Luxenburgo. Bi atal ditu: Europako Justizia Auzitegia (en: European Court of Justice; es: Tribunal de Justicia de la Unión Europea; fr: Cour de Justice européenne) eta Auzitegi Orokorra (en: General Court; fr: Tribunal (Union européenne); es: Tribunal General de la Unión Europea).
—Inbertsioen Europako Bankua.
—Kontu Auzitegia.

 

KROAZIA

KROAZIA

Kroaziako Errepublika
Herritar izena: kroaziar.
Eremua: 56.542 km2.
Hiriburua: Zagreb (zagrebar).
Hiri nagusiak: Split, Rijeka, Osijek, Zadar, Pula, Slavonski Brod, Varazdin, Sibenik, Dubrovnik, Karlovac, Sisak.
Dirua: kuna.
Hizkuntzak: kroaziera (serbokroazierak estatu honetan duen izen ofiziala; %96,1), serbiera (%1), beste (%2,9; italiera, hungariera, txekiera, eslovakiera, alemana).
Biztanleak: 4,4 milioi (NBE, 2012). Kroaziar (%89,6), serbiar (%4,5), musulman eslaviar edo bosniak (%0,5), hungariar (%0,4), esloveniar (%0,3), txekiar (%0,2), ijito (%0,2), albaniar (%0,1), montenegroar (%0,1) eta beste (%4,1).
Erlijioak: katoliko (%87,8), ortodoxo (%4,4), musulman (%1,3), protestante (%0,3), sinesgabe (%5,2), beste (%1).

erdarazeuskaraz
Dalmacia / Dalmatie / DalmatiaDalmazia
Istra / IstrieIstria
Slavonija / Slavonie / Slavonia Eslavonia
© Berria.eus - Euskal Editorea SM    •   Martin Ugalde kultur parkea, Andoain 20140
Telefonoa: 943-30 40 30  •   Faxa: 943-59 01 72  •  Posta elektronikoa: [email protected]
webgunearen mapa