Bazterketaren atari hotza

Oso ondo gogoratzen dut. Barakaldora bizitzera etorri, eta irteten nintzen lehen aldia zen. Ez nekien non zegoen lokala. Izena eman zidaten, eta joan nintzen. Atezainak esan zidan ezin nintzela sartu, sarrera pagatu behar nuela. Diru zorroa erakutsi nion, banuela dirua kontsumizioak hartzeko, baina ez niola sarrera erosiko besteei ez bazien eskatzen. Ez daukat sarrera pagatzeko arazorik, denek ordaintzen badute. Baina nire aurrean besteei libre utzi, eta niri esan pagatu egin behar dudala? Ezin liteke. Esan zidan aukeratzeko: pagatu edo joan. Ez geratzeko atarian. Haserretzen hasi zen. Alde egin nuen. Etxera, zuzenean. Lagun batek esan zidan horrelakoak direla. Oso frustragarria izan zen».

Omar Kaneren historia da. 33 urte ditu. Senegaldik Bilbora joan zen bizitzera orain hiru urte, eta iaztik dago Barakaldon. Herrian bertan ikusarazi diote bazterkeriaren ate itxia. Norekin joan, aldea dago. «Lankide batzuekin atera nintzen beste aldi batean joan nintzen lokal berera. Utzi zidaten sartzen, ezer esan gabe». Norekin joan, badago aldea, badagoenez. «Durangora joan ginen hiru lagun, beste giro bat probatzera. Tabernak baino gehixeago irekita egoten den pub batera joatea erabaki genuen. Hurbildu ginen orduko, NANa eskatu zioten bati. Aldi bat pasatu zuten begira, eta esan ziguten ezin ginela sartu». Eibarko I.S.-k 20 urte ditu —ez du izen osoa eman nahi—; sortzez da euskal herritarra, guraso marokoarrak dituen arren. «Egona naiz taberna horretan lehenago, lagun espainiar batzuekin». Haiekin joan zenean, ez zioten sartzeko eragozpenik jarri.

Aitzakiak jartzen dituzte. «Gezurra esaten dute: jai pribatua dela, txartel bat behar dela... Edo beteta dagoela, eta ikusten duzu azal zuriko jendea sartzen», azaldu du Kanek. Gutxitan esaten dute egia: azaleko koloreagatik ez dietela lagatzen. «Lehen aldian zioten jai pribatua zela. Bigarrenean, bai, esan ziguten jabeak ez zuela uzten marokoarrak sartzen», dio I.S.k.

Goizaldeko orduak dira, parranda girokoak. «Horrelakoetan nik nahiago dut etxera joan», esan du Kanek. «Gozatzera irteten zara, eta erreklamazio orriak betetzen hastea... Iristen da une bat non pentsatzen duzun ez duela merezi». Aurre egitea erabaki zuen Eibarko gazteak. «Lehen aldian, Ertzaintzara joan nintzen, eta esan zidaten ezin zutela ezer egin, eskatzeko erreklamazio orria». Bigarrengoz itzuli eta sartzen utzi ez ziotenean, galdegin zuen. «Ez zituztela esan zidaten. Nagusiarekin hitz egin nahi nuela esan nien, eta ez zegoela erantzun zidaten». Kontsumo bulegoan kexa jarri zuen. Badira hiru hilabete, eta erantzunik ez du jaso.

Eta ilaran daudenak, barrezka

Ostalariek bai, eta taberna atarian zain daudenek zer diote? «Sartzen ari zirenek barre egiten zuten, ume txikiak bagina bezala», deitoratu du eibartarrak. «Zioten jai pribatu bat zela hura».

Pairatzen ari diren diskriminazioa azaleratuta, itxaropena dute egoera aldatzeko. «Batzuetan balio izaten du errealitatea erakusteak. Jende askok ez zekien hau gertatzen dela», dio Kanek. «Ezin gara gutxiengo batek egiten duenaren biktima izan. Ezin ditugu guk pagatu besteren liskarrak».

Baina jada ez du joan nahi lokal horietara. «Argi daukat: festarako gogoa badut, hartu metroa eta diskriminatzen ez gaituzten diskoteka batera joango naiz». Kemen gehiago du Eibarkoak: «20 urtean ez didate komentario arrazistarik egin. Orain esango didate ez sartzeko arabiarra naizelako?».