Beltzez jantzitako mutiko batek bere adiskideak agurtzen ditu; metro batzuetara, beste bi lagunekin topo egiten du; batek gelditzeko agintzen dionean, eztanda bat gertatzen da, eta, ondoren, hiru haur agertzen dira lurrean etzanda. Hilda daudela antzezten ari dira, jolasean. Afganistanen grabatutako bideo baten irudiak dira; iazko martxoan, argitara atera zirenean, eztabaida handia eragin zuen umeak immolatzera jolasteak. «Gure umeak desberdin jolasten al dira? Bideo joko batean bonba bat leherrarazten dutenean, zein alde dago?», galdetu du Javier Fernandez hezitzaileak. Jolasen bidez hezi egiten dela nabarmendu du, Sestaoko (Bizkaia) Karibe talde kulturalak Gabonetan jolas kooperatiboei buruz antolatu ohi duen ikastaroan.
Gaur gauean milaka opari utziko dituzte Errege Magoek Euskal Herriko etxeetan. Baina nolako jostailuekin ibiliko dira bihar haurrak? «Gizartea asko aldatu da azken 30 urteetan, baina orduko jolas berdinekin jarraitzen dute umeek». Mutilei gerrarako tresnak eta neskei panpinak erosita estereotipo sexistak eta jolas belikoak bultzatzen direla gogorarazi du.
Izan ere, hezitzaileak uste du haurrek helduen bizimodua ikusten dutela jostailu eta jolasetan: «Jolastuz balioak bereganatzen dituzte, munduaren aurrean jarrera bat hartzen dute». Gurasoekin egindako mintegietan, Fernandezek antzeman du badakitela haurrek jolasen bidez ikasten dutela, «baina sarritan ez dira garrantziaz konturatzen».
Hori dela eta, Karibe kolektiboak azpimarratu du seme-alabentzako jostailu bat aukeratzerakoan bizimodu baten eredua ere aukeratzen dela; hots, ez da erabaki neutroa. Fernandezek gaineratu du euren asmoa ez dela gurasoei esatea zein jostailu erosi behar duten, baina bai ohartaraztea: «Hautatzean, kontuz: haurrek telebistak ikusten dutena eskatzen dute, baina hedabideen helburua produktuak saltzea da; iragarkiak ez dituzte umeei begira egiten».
Halere, jostailu belikoak erosiz gero, gerra zertan datzan azaltzea gomendatzen du hezitzaileak. Haren hitzetan, umeek jakin behar dute zertarako egiten diren gerrak, «eta bertan hiltzen diren gehienak zibilak direla, asko eurak bezalako txikitxoak». Era berean, panpinak eta antzekoak nesketara ez mugatzea proposatu du: «Mutilak ere jolasten dira panpinekin, baina moztu egiten zaie, batez ere telebistak, beste eredu bat bultzatzen duelako».
Garai bateko jolasak
«Baina beste mundu bat nahi badugu, umetatik hasi behar dugu: jolasteko beste modu bat eskaini behar diegu», erantsi du Fernandezek. Ildo horretan, garai bateko jolasak berreskuratzearen alde dago Karibe kolektiboa: ziba, soka saltoa, eskulanak, aurpegiak margotzea, txingoetan ibiltzea... «Merkeak dira, sinpleak, eta umeak elkarrekin jolasten dira».
Eta jolasekin batera, kaleak berreskuratu nahi dituzte, eta haurren sormena: «Kontsumismorako egun hauetan, umeek jostailu gehiegi jasotzen dituzte, eta, azkenean, euren irudimena hil egiten dugu». Eta beste modu batera jolas daitekeela frogatu dute ikastaroek: «Umeak erraz sartzen dira jolas horietan. Ondo pasatzen dute, eta hori da garrantzitsuena; bestela, ez du ezertarako balio».
Beste mundu baterako jolasak
Jolastean ikasi egiten dute umeek, eta, horregatik, jolas beliko eta sexistei buruzko hausnarketa bultzatu nahi du Sestaoko Karibe kolektiboak. Bestelako jolasen bidez bestelako balioak transmititzea dute helburu.
Iruzkinak
Ez dago iruzkinik
Ordenatu
