Ezker abertzaleak iragarritako alderdi politiko berriak legezkoa izan behar duela ohartarazi du. Jatorriz proiektu zilegia dela, bide politiko eta demokratikoak baliatuko dituela helburu politikoak gauzatzeko eta ez dagoela «benetako argudio politiko eta demokratikorik bide hori ixteko».
Areago, gatazka «behingoz» konpontzeko beharra dagoela azaldu du LABeko buruak. Badaudela horretarako aukerak, baina «prozesu demokratikoak aurrera egiteko» ezker abertzalearen proiektuak legala izan behar duela. «Ez dago aitzakiarik, gatazka konpontzeko benetako borondatea baldin badago».
Gauzak horrela, «kezka handiz» hartu ditu Espainiako Gobernuko kideek egunotan esan dituztenak. Iruditu zaio Espainiako Estatua ez dela borondaterik erakusten ari , eta horixe du arazo nagusitzat: «PSOE eta PP, hau da, Estatua ez duela konponbiderako borondaterik» aditzera ematen ari dela.
Etxaideren esanetan, ezker abertzaleak bide demokratikoetan jarduteko «konpromiso irmoa eta definitiboa» hartu du. Legearen arabera aritzeko eskatzen ari zitzaion, eta horixe egin du. Beraz, ez du ulertzen orain gobernuko ordezkariek eta Espainiako fiskal nagusiak hori ez dela nahikoa esan izana.
Jarrera alda dezaten eskatu die, hargatik; «har dezatela bide berri bat egiteko erabakia». Ezker abertzaleak independentziaren aldeko proiektua bide demokratikoetatik gauzatzeko erabakia hartu duen bezala, «Estatuak ere, bide demokratikoak jorratuta geldiaraz dezala herri honen independentzia grina; Euskal Herriaren ukazioan oinarritzen den proiektua defendatzen jarraitu nahi badu, erabaki dezala behingoz bide baketsu eta demokratikoetatik egitea». Ohartarazi du oinarrizkoa dela aukera guztiek euren proiektua demokratikoki gauzatu ahal izatea.
Ezker abertzaleak «hasitako bidean aurrera egingo duela» seguru azaldu da Etxaide, eta horretan laguntzeko eskatu dio langileriari: «Proiektu berri honek parte-hartze politiko legal eta normalizaturako daukan eskubidearen aldeko borrokan inplikatzeko».
«Pauso erraldoia»
Aralarrek ere ezin du ulertu «orain» ez izatea nahikoa ezker abertzaleak Alderdien Legea betetzea. «Inkoherentzia da», esan du Aintzane Ezenarrok. Haren ustez, «pauso erraldoia egin du Batasunak, lehen aldia delako indarkeria baztertzen duela dioena, eta hori ez da nahikoa baloratzen ari». Argi adierazi du bere ustea: «Batasunaren marka berriak legea betetzen badu, bozetara aurkezteko aukera izan behar du».
Iñigo Urkullu EAJren EBBko presidentearen ustez, ordea, ezker abertzalea ez dute datozen hauteskundeetarako legeztatuko, «PSE-EEk eta PPk ituna udaletara eta aldundietara hedatu nahi dutelako». Urkulluren esanetan, «aurrera» egin du ezker abertzaleak. Hala ere, legezko izatea bere esku dagoela esan dio, eta, «politika egin nahi badu», pausoak eman ditzala.
Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak «azken hitza epaitegiek dute» esanez erantzun dio ezker abertzalearen etorkizunari buruzko galderari. Edonola ere, ezker abertzaleak «politikara itzuli nahi badu indarkeria kondenatu edo ETAri jarduna behin betiko uzteko eskatu» behar diola zehaztu du.
«Erradikalen iruzurra»
Alberto Catalan Nafarroako Gobernuko bozeramailearen esanetan, berriz, alderdi berria legeztatzeko ezker abertzaleak egin duen apustua «euskal erradikalen estrategia eta iruzurra» besterik ez da. «Iruzur» horretan «ez erortzeko» eskatu du, haren ustez ezker abertzaleak ez duelako «jarrera aldatu». ETAk ez duela armak utziko dituenik esan nabarmendu du, «haren inguruko inork» ezin duela hauteskundeetara aurkeztu ondorioztatzeko.