Talde diskretua da oraindik, eta, osatzen duten kideen arabera, “pretentsiorik gabekoa”. Xiberoak bizi nahi dü izeneko mezu batetik hasi ziren iristen bilkurak egiteko gomitak duela zenbait hilabete. Hogei bat zuberotar biltzen dira azken hilabeteetan “beste gisako jendarte baten ideiak” elkarturik, gai desberdinak kolektiboki eztabaidatu eta gizarteratzeko.
“Helburua da herri mugimendua berpiztea, baldintzatu ditzan instituzioek finkatzen dituzten hautabideak, gutxi edo asko. Gure gain hartzea gure herriaren antolaketa ere, ez uztea delegazioz ibiltzen diren egituren esku”. Egoitz Urrutikoetxearen hitzek laburbiltzen dute intentzioa; Patxi Patalagoitiren erranek, lehen bilkuren zergatia: “Ohartu baikara bakoitzak bere xokoan edo bizpahiruren artean Zuberoako eta mundu osoko gai andana bat aipatzen genituela, baina ez denek elkarrekin”.
Ez da, haatik, soilik gogoeta talde bat. Atharratzeko plazara jalgi ziren apiril hondarrean, azoka libre batekin goizean eta Notre Dame des Landesko zadistekin mahai ingurua antolatuz arratsaldean. Gogoetak beti leku zentrala baitu. “Lehen bilkuretatik beharrunea bazen hitzei berriz zentzu bat emateko, eztabaidatzea hitzei buruz eta hitzen gibelean zer ezarri nahi dugun”, gehitu du Niko Guiresse taldeko kideak.
Zadistekin partekatu momentuak eztabaida mamitsua ekarri zuela oroitu du Urrutikoetxeak: “Bestelako bizimolde bat abian ezarri nahi baitute, galderak izan ziren ea nolako harremanak dituzten inguruko laborariekin, mugimendu bretoiarekin eta beste… interesgarria izan zen. Batek galdetu zuen ea ez zuten nahigabean estatuek beste herrietan ezarri dituzten desmartxa kolonialak ezartzen”. Haien arteko juntetan, “denei irekia” den taldean, bestelako gai anitz aipatzen dituztela ziurtatu dute.
Uraren kudeaketa aipagai
70 pertsonatik goiti bildu zituzten apirilean antolatu egunean. Dinamika berria, Guiressen ustez, “tresna bat izaten ahal da espazioa berreskuratzeko, eztabaidan edo azoka librearekin bezala politika munduan sartzeko herritar gisa”. Herritarrak hurbiletik hunkitzen dituen gaia izanen da, hain zuzen, ekainaren 24an Atharratzen antolatu duten egunaren ardatza: uraren kudeaketa.
Patxi Patalagoitiren ustez, ezezaguna da: “Uraren gaia aipatzen dugu, eta horri buruz jende gehienek ez dakigu nola kudeatua den, nork, zergatik…”. Urrutikoetxeak dio “herritarren bizkar egiten den logikaren irudia” dela “denen ondasuna” den uraren kudeaketa. 2017 hondarrean merkatua zabalduko da hamar urteko kudeaketa berritzeko, “orain kudeaketa pribatua delarik, eta hor galdera pausatuko da kudeaketa publikora itzuli edo pribatuan geldituko ote den”. Haren erranetan, garrantzitsua da jokoan dena: “Edo bihar Ipar Euskal Herrian konpainia publiko bat sortzen da, edo, hori gertatuko ez balitz eta pribatura pasako balitz, haien iturri propioak dituzten herriek sare pribatura pasa beharko lukete”.
Eztabaidekin hasi eta segitzeko asmoa badute ere, ez dute baztertzen “agendaren araberako” ekintzak egitea gerora. “Helburua da gure ekintzak gure lurraldeari egokitzea”, Guiressek dioenez. Hala, uraren kudeaketaz informazioa ahalik eta gehien hedatzeko intentzioa badute. Ekainaren 24ko eguna lehen urratsa izanen da bide horretan, baina ez azkena, agerian utzi dutenaz.
Ondasun komunen inportantziaz jabetuak diren bezala, beste balio batzuk egunerokoan nola plantan ezarri pentsatzen ari izan dira. Hala zitzaien azoka librearen ideia bururatu. “Egungo gizartean ohartzen gara kontsumitzea eta beti gauza berrien erostea dela helburua, jakinez denek baditugula etxean gauza zaharrak, botatzen ditugunak berriak erosteko. Ohartu gara azokak dinamika ona sortu duela, haurrekin bereziki inportantea iduri zaigu, ohartzen baitira gauzak partekatzen ahal direla erosi gabe”. Patalagoitiren azalpenen arabera, azoka horretan nahi duenak zerbait utzi lezake, edo hartu, baita utzi gabe hartu ere.
“Beste gisaz bizitze horretan saretzeko eta espazio bateratu edo komunak berreskuratzeko eta berriak sortzeko” ahaleginean, leiho berri bat irekiko du taldeak, Atharratzen, ekainaren 24an. Haien bilkurak ere irekiak direla errepikatu dute.
