Idaztea bizitzen asmatzea baita

Egilea: Karlos Linazasoro.

Argitaletxea: Utriusque Vaconiae.

Apenas liburuaren egileak apenas duen mende erdi bat (1962-11-04; Tolosa); alabaina, bizitzaren erdia bete izanarekin konformatzen da. Baikorra da gero idazle morroi hau! Ironikoa gero! Baiki, literaturaren morroia begitantzen zait Karlos Linazasoro. Bere kuttuneko Xabier Leteren Xalbador antzo: «Bakardadez josia, hitzen lihoa iruten, bere barnean irauten, oinazez ikasia...». Izan ere, bertsolariaren jardunean denetik izan daiteke, baita poesia ere. «Poesian poesia soilik egon liteke», dio W. Szymborska poetak. «Prosan ere denetik egon liteke, baita poesia ere», dio halaber. Halaxe ere da Karlosen linazi soroan. Apenas prosaz idatzi izanagatik, aldian oro da poesia, aldian ele sorta zoro.

Beste Linazasoro batekin gogoratu naiz, Karlosen aitarekin, Iñaki, baita haren boutade batekin ere: «Bi jende klase gaude munduan: aberatsak eta aberatsak izan nahi dutenak». Balio bekit esaldia, idazlea izendatzeko: «Bi idazle klase daude: idazleak eta idazleak izan nahi dutenak».

Karlos (K) idazlea da.

Apenas liburua hartu eta apenas hitzarekin hasi naiz jolasean. Apenas dagoen orririk apenas hitzik ez duena. Hasieran, usteak ustel, orri bakoitzeko apenas bat kausituko nuelakoan irakurri ditut hitz lauzko poemok. Hutsak huts, Jorge Oteiza gogoan, badaude ere apenas gabeko testuak. Apenas akordatzen naizen testuan, kasu, apenas hitzez horditzerainoko parada eskaintzen digu K. zoroak. Idazle zoro begitantzen zait Linazasoro. Jenioak antzo, zoroak K. sorotasunean harrapatzen duelakoan nago. Kasuon, 2010eko maiatzaren 25ean harrapatu zuen eta jarduera apenas laga barik, urte bereko abenduaren 31ra bitartean apenas huts egin zuen K-k.

K-ren idazkiak, egunkari bateko zutabeen antzera, egutegi baten isla dira. Ele sorta karratuak edota errektangeluarrak dira, flasko batean kabitzen diren hitzeko lurrin sortak. Lurrin sendoak darizkie batzuei, lurrin sarkorrak bestetzuei, lurrin hordigarriak denei.

Nolanahi diren ere, testuok—aldian-aldian bizikleta hartu eta probintzian barrena ez ezik erresuman gaindi menturatzen den idazle ibiltariaren poesia lau hauek——txokolate-ontzak bailiran irentsi ditut. Aldian-aldian hartzeko ontzak dira, kalipu handia ematen baitute poemok. Beraz, komeni da apurka hartzea, tripako mina ekidin ez ezik, buruko mina taxuz uxatu aldera.

«Poetaren hitza ez da iraunkorra, minberatu egiten da denboraren oldarrean. Poeta behin ez ezik, askotan bizi baita munduan, eta horra paradoxa, idazten duen horretan, apenas dagoen deus bere baitatik». Bestela erranik, idazleak idazten duenaren zati bat baino ez da bere baitakoa. Idaztea finean bizitzen asmatzea baita, beldurra ematen baitu bizitzak, benetan bizitzen bada. Horregatik edo, idazle denari idaztea gustatzen zaio, eta ez idaztea ere bai. Idazten duenari mundua mila koloretan ager baitakioke, baita ortzadarra zuri-beltzean agertu ere.

Horra idazlearen menturak eta malurak.

K-k galdera pilo dauka, eta horiei erantzuten asmatu ditu poemok Linazasorok. Hainbat lagun ditu bidaide idaztean, asko bizidunak dira eta fikziozkoak beste asko, den-denak benetakoak dira horratik. K-k hitzen lihoa iruten asmatzen du bizitza, eta, tarteka-marteka, pilulekin borroka latzak libratzen ditu. Hainbat musarekin oheratzen da, baina, bene-benetan, Karmen dauka ohe-kide benazkoa, mundua egunero izekitzen diona.

Espero dut K-k ulertu izana adierazi nahi dudana, apenas bada ere. Apenas edo.