Iruzur historikoa

Amerikako Estatu Batuetako Kongresuak telefonoaren asmatzailea Antonio Meucci dela onartu zuen 2002an. Ordura arte, liburuek Graham Bell eskoziarra aurkezten zuten telefonoaren sortzaile gisa, honek 1876an lortu zuelako patentea. Kontua da Meuccik 16 urte lehenago egin zuela publiko asmakizuna, baina, hainbat gorabehera medio, ez zuela telefonoa patentatzerik lortu.

Hain zuzen ere, 1854an, Meuccik telefono bat egin zuen bere bulegoa eta bigarren pisuan zuen logela harremanetan jartzeko, emaztea erreumatismoak jota baitzegoen. 1860a arte ez zuen bere asmakizuna jendaurrean jakinarazi; erakustaldian, abeslari baten ahotsa entzun ahal izan zuten telefonoaren beste aldean.

Meuccik, arazo ekonomikoak zirela-eta, beste asmakizun batzuen eskubideak saldu zituen bizirauteko. Gero, istripu baten eraginez, gaixo jarri zen, eta haren emazteak sei dolarren truke saldu zituen telefonoaren eskubideak. Meuccik, osatu zenean, eskubide horiek berreskuratzeko ahalegina egin zuen, baina ordurako bahi-dendak gazte ezezagun bati salduta zizkion asmakizunaren xehetasunak.

Italiarrak telefonoa berriro egitea erabaki zuen, baina ez zituen patentatzeko eskatzen zizkioten 250 dolarrak poltsikoan. Enpresa bati aurkeztu zion asmakizuna, baina, beretzat denborarik ez zutela argudiatuta, bertako arduradunek ez zuten kontutan hartu. Hori bai, materiala ez zioten sekula itzuli. Testuinguru horretan, 1876an, Bellek telefonoa aurkeztu zuen. Eskoziarrak eskubideak eskuratu eta asmakizuna berea balitz bezala aurkeztu zuen. Meuccik Bell salatu zuen, baina behartsuegia zen —Bell boteretsua zen—norbaitek jaramon egiteko.