Amaitu dira Zubietako erraustegiko obrak, eta martxan jartzeko prest dago. Jadanik bi gune beren gaitasunaren %85ean funtzionatzen ari dira, baina hirugarrena falta da: Gipuzkoako zaborrak erreko dituzten bi labeak. Atzo hasi ziren lehengoz horiek berotzen, eta datorren ostegunetik aurrera probekin hasiko dira. Martxorako %100ean funtzionatzea espero dute, eta, bitartean, zaborra Bizkaira eramango dute, datorren astean Mutiloako (Gipuzkoa) zabortegia itxi egingo dutelako.
Hainbat fase igaroko ditu zaborrak erre aurretik: lehenengo, birziklatzeko modukoak diren hondakinak banatu egingo dituzte (plastikoak, papera, kartoia, burdin metalak eta burdinarik gabeko metalak) tratamendu mekaniko biologikoko (TMB) plantan. Gainontzekoak lehortzen utziko dira, biolehortze gunean. Han, hamabost eta hogei egun artean egongo dira, ustel daitezen. Azkenik, erraustegira pasatuko dituzte, eta, han dauden bi labeen bidez, erre egingo dira.
Kazetarientzako bisita antolatu zuten atzo Eusko Jaurlaritzak eta Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioak (GHK). Hantxe izan ziren Jose Ignacio Asensio Ingurumen diputatua eta GHK-ko presidentea eta Iñaki Arriola Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza sailburua ere. Asensio oso baikor agertu da: «Oso albiste ona da Gipuzkoan zabortegien garaia ixtea. Klima aldaketari aurre egiteko ere ona izango da, zabortegiek metanoa botatzen baitute». Arriolak ere antzera hitz egin du: «Gipuzkoako Ingurumen Guneak arazo historiko bat konpontzen du». Hala ere, birziklapena handitzeko beharrari ere egin dio erreferentzia: «Gaur egun gipuzkoarren birziklapen tasa %57 da, eta gure helburua %75era iristea da».
162.000 tonarentzako
Arriolaren arabera, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan sei milioi tona zabor sortzen dira urtero. Zubietako TMB plantak, berriz, 162.000 tonarentzako gaitasuna dauka, eta gipuzkoarrek sortutako 135.000 tona errefus kudeatuko ditu. Bertan banatuko dira birzikla daitezkeen material batzuk, guztiaren %8 eta %10 artean. Gainerakoak biolehortze gunera eramango dira, eta bertan hamabost eta hogei egun artean lehortzen edukita, pisuaren %25 murriztuko dietela azaldu zuten. Hondakinen pisua eta tamaina murriztuta, uste dute erraustegiaren lana eraginkorragoa izango dela.
Horrez gain, ziurtatu dute erraustegia abian jartzen denean, urtero 160.000 MWh sortuko dituela, horrela 45.000 etxebizitza hornitzeko energia elektrikoa sortuz, eta 130.000 pertsonaren beharrak asebetez.
Obren atzerapenari buruz ere mintzatu dira. Izan ere, erraustegia hasieran espero zuten baino lau hilabete geroago jarriko da martxan, transformadore baten matxuraren ondorioz. Asensiok onartu du arazo batzuk egon direla, eta horiek eragin dutela atzerapena. Hala ere, atzerapena txikia iruditzen zaio. «Obra publiko gutxi daude hain atzerapen txikiarekin. Garrantzitsuena gauzak ondo egitea da».
