Bizkaiko 'influencer' aberatsak

Duela gutxi, taxuzko eztabaida izan da hainbat komunikabidetan, zenbait youtuber eta influencer aberatsek iragarritakoaren ondorioz, hau da, egoitza fiskala (eta teorian egoitza fisikoa ere) Espainiatik Andorrara eramango dutela zerga gutxiago ordaintzeko helburu bakarrarekin. Kasu askotan, edozein langilek bizitza osoan lan eginda irabaziko duena urte betean irabazita. Era berean, beste influencer eta youtuber batzuen jarrera eskertzekoa da; izan ere, etekin ekonomiko berak izan arren, mozkin horiek sortzen dituzten zergak ordaintzeko beharra aldezten joan dira, eta, gainera, zerga gehiago ordaindu beharrari buruzko hausnarketa egin dute. Egoera ekonomiko pribilegiatua dutela aitortu, eta zerbitzu publikoak mantentzen laguntzeko beharra dagoela adierazten. Zerbitzu publikoak, zergen bidez finantzatzen dira, eta herritarren bizi kalitatea bermatzeko ezinbestekoak direnak, alegia.

Esan beharrik ez dago zerga horietatik ikastetxeak, institutuak, ospitaleak, garraio publikoak eta gure auzo edo ikastetxeen digitalizazioak ordaintzen direla. Ziurrenik, gaur egun zergarik ordaindu nahi ez duten influencer-ek eta youtuberrek ikasi, sendatu edo alfabetatu egin dituzten zerbitzu publikoak, edota alfabetatze digitalean trebatu edo Internetera lehen aldiz konektatu ziren esparruak.

Baina, eztabaida honetan funtsezko bigarren elementu bat dago: hemen jarduera ekonomiko bat sortzen duen pertsona batek Andorran gutxiago ordainduta amaitzea ahalbidetzen duen zerga-egitura. Jarrera pertsonalak, norberekeria edo zerbitzu publikoei eusten lagundu nahi ez duenaren logika gaitzesgarriak direlako. Baina jarrera horiek ez lirateke posible izango Europako Batasunean eredu fiskal homogeneoa bagenu eta paradisu fiskalek lekurik ez balute.

Gehiago esanda, eta gurera itzulita, batzuek hartutako aukera pertsonalez eta youtuber eta influencer horiek gure gizarteari helarazten dioten balio-eskalaz gain, gure erakundeek helarazten dituzten balioak ere aztertu beharko lirateke, hartara deitzen duen politika fiskalarekin horrelako ekintzak onartu eta sustatu ere egiten baititu.

Urrutirago joan gabe, pandemiaren lehen olatuan, Foru Aldundiak Bizkaia arrisku-kapitalaren kudeatzaileentzat «paradisu fiskal» bihurtzea onartu zuen, oso baldintza onuragarriak eta gure ogasunarentzat kostu izugarria izanik. Andorrak gure youtuberrei eta influencer-ei egiten dien opariaren antzekoa.

Eredu fiskal jasangarri eta progresibo baten alde Pirinioetako herrialdeak egiten duen politika fiskala bezain kaltegarria, baina ez hain ezaguna. Izan ere, Andorrako zerga politikaren eta Bizkaikoaren arteko alde bakarra, batzuetan, Youtuben edo Instagramen bistaratze-kopurua baino ez da.