Konplexuak

Ez omen zuen bere pisukideen euskara ulertzen, eta gaztelaniaz egitea erabaki zuten. Azalpenak ematen saiatu zen, baina ez ginen puntu berera iritsi: bere buruan ez zen euskara batuaren aukera kabitzen eta, nire ustez, euskalki berekoekin eregaztelaniaz hitz egiteko ohitura izatean zetzan kontua. Ez baita inposiblea euskaldun bik elkar ulertzea. Ariketa zaila izan daiteke, baina puntu garrantzitsu bat beti izan behar genuke gogoan: hizkuntza bera da Mauletik Karrantzaraino.

Nahita aukeratu nuen euskara batua bakarrizketa baterako. Hiru laguni azaldu behar izan diet zergatia. Bizkaieraz eginez gero grazia gehiago egingo nukeela uste dute; beraz, bizkaiera barregarri zaiela pentsatzen dut. Ez omen da hori kontua. Antza, igarri egiten da batua ez dela nirea. Bada, ordea; gaztelania bezain nirea, eta gaztelaniaz ari naizela grazia badudala esaten didate.

Hizkuntzak bere edozein moldetan ditu grazia eta elegantzia. Beste gauza bat da gure buruan zeri ematen diogun prestigioa. Gure moduan berba egiten ez duten euskaldun zaharren aurrean gaudenean, gaztelaniaz ondo dakigula erakusteak mundua ematen digula iruditzen zaigu: itxia dena bestea balitz bezala. Euskaldun berrien aurrean, berriz, gure euskalki puruak harrotzen gaitu. Zenbat konplexu dugun oraindik gainditzeke.