Ostalaritzarekiko tratu txarrak

Hiesak bezala, pandemia honek pertsonen arteko harremanen flotazio-ildo osoa bihurritu digu, eta agerian utzi ditu osasun-arloan egindako murrizketen ondorioak. Egunero borrokatzen gara gure gizartean tratu txar mota guztiak desagerrarazteko. Bada, ostalaritza «erakundeen tratu txarrak» jasaten ari da iaztik.

Martxoaren 14an gure etxeetan giltzapetu gintuen lehen alarma-egoera deklaratu zen. Denok partekatzen genituen argudioak izan ziren bizitzak salbatzearena eta, batez ere, gure osasun publikoaren sistema ahula ez kolapsatzearena. Une hartan inork ezin zuen aurreikusi zer zetorren gainera.

Ordutik, eta laburbiltzeko, Iruñeko tabernen barrualdeak 128 egunez itxita egon dira (4.2 hilabete). Gainerako denboran, baimendutako edukiera %30ekoa (27 egun), %40koa (23 egun), %50ekoa (29 egun), %66,66koa (6 egun) eta %75ekoa (86 egun) izan da. Terrazek malgutasun handiagoa izan dute, eta Foru Komunitateko udal bakoitzak nahierara zehaztu ditu terrazak eta terrazen baldintzak.

Harritu ere ez gara egiten gobernu honek pandemia garatzen den une zehatz bakoitzean edukiera zehatza aukeratuta dianaren erdian emateko duen gaitasunarekin (0-30-40-50-66-75). Geure buruari galdetzen diogu zer gertatuko zatekeen deseskaladaren 2. fasetik (maiatzaren 25etik) edukieraren %50era irekita egon izan balitz barrualdeetan eta barrekin(segurtasun-neurriak gordez), terrazak %100ean (gehienez lau pertsona mahaiko) eta itxiera 23:00etan. Baina, horrez gain, etxeratze-agindua 23:30etik 06:00etara izango da, eta sei pertsona gehienez, eremu pribatu-familiarrean, bizikidetza-unitate bat taldekatuta. Gure ustez, egoera ez litzateke gaur duguna baino okerragoa izango, maila epidemiologikoan. Finean, joan den urte osoan murrizketa- eta iraupen-ehunekoen batezbestekoa kontuan hartuta, ez ginateke % 50etik oso urrun egongo barnealdeetan.

Gure ustez, egia esan, murrizketa horiek oso atomizatuta eta bereizita dagoen sektore bati aplikatzen ari zaizkio, eta, horrela, zorroztasunik gabe jokatu dute herritarrak lasaitzeko. Horrela, egoera kontrolatzen dutela (gezurtuz gero hondarra gero) eta gutaz benetan kezkatzen direla dioen mezua zabaltzea... Gustatuko litzaiguke bai Santos Indurain andreak bai Artundo jaunak jendaurrean azaltzea zer arrazoi dauden pandemia honen une bakoitzean edukiera zehatz bakoitza aukeratzeko, eta zer ondorio zehatz atera dituzten beren neurriekin. Zalantza handiak ditugu. Urtarrilaren 22tik aurrera hurrengo murrizketa iragarri dute albistegietan; itxiera 21:00etan izango da (ordubete gutxiago). Gero eta finago zabiltzate kalkuluetan.

Baina errealitatea oso tematia da eta datuek ez dute engainatzen. Ostalaritzan eman diren infekzioen ehunekoa ez da %4ra iristen (Osasun Ministerioaren arabera). %10eraino igoko dugu. Zer gertatzen da gainerako %90arekin? Zein dira beste sektore-eremu batzuetan hainbeste kutsadurari, guztion osasunaren izenean, aurre egiteko neurriak?

Ostalaritzak, ordea, hor jarraitzen du tinko, nahiz eta %30ekoarekin, de facto, itxiera ezkutuan egon, inolako alarma sozialik sortu gabe eta nahi gabe bi ideia faltsuki kateatzen laguntzen. Lehena, birus horren transmisio-foku garrantzitsuena garela (mea culpa, mea culpa), eta bigarrena, berriz, dirua irabazten dugula, %70 gutxiagorekin ezin hobeto bizi gaitezkeelako. Argi dago tratu txarrek eta itolarriak duela ia urtebete utzi gaituela erreakzionatzen uzten ez digun egoera mental batean. Tratu txarrekin horrela gertatzen da.

Maria Txibite andrea, ez izan hain populista zure iruzkinekin: «Salbatu dugun bizitza bakar batekin merezi izango du ostalaritza ixtea». Ez duzu inor salbatu. Ez zara zure konfort-espaziotik minutu bat ere mugitu, zure soldata osoa kobratuz, zure super aditu eta aholkulariek une oro esaten dizutena transmititzeagatik. Eta, bide batez, norenak dira Gabonak malgutzeagatik hil eta kutsatutakoak? Uste duzu abenduan 21: 00etatik 22: 00etara kutsatu direla tabernaren batean? Lotsa emango liguke. Argi dago zuri ezetz.

Aierdi jauna, Remirez jauna eta Saiz andrea. Zuek erabat gora egin duzue eman dituzuen laguntzen gaiarekin: baietz «Estatuko laguntzarik handienak», baietz «alemaniarren pare lagundu». Ez dira hurbileko beste autonomia-erkidego batzuetakoak baino handiagoak, eta zuek formula alemaniarra aplikatzen duzuen arren, ahaztu egin zaizue Alemaniako laguntzei buruzko paragrafo oso garrantzitsu bat irakurtzea: «Laguntzen aldizkakotasuna». Inola ere ez da laguntza bat urtean. Zuek planteatu dituzuenak baino errespetuzko, duin eta azkarragoak dira. Izan ere, Alemaniatik distantzia fisiko batek ez ezik, distantzia moral izugarri batek bereizten gaitu. Han, norbaiti komunitatearen onerako lan egiteko eskubidea ukatzen bazaio, esker onez zaindu eta baloratzen da ahalegin hori. Orain badakigu zertan geratu diren hasierako 20 milioiak.

Oposizio estimatua. Batzuek etengabe ari zarete esaten ostalaritza ez duzuela itxiko, baina ez duzue inoiz argitzen nola egin, eta gainerakoak kezkatzen zaretela sinestarazten eta guretzat onena lortzen saiatzen zaretela esanez; ez gara inorekin geratzen. Uste dugu, halaber, erosotasun-eremuan zaudetela, eta orri zuri bat eman diozuela gobernu honi, gurekin nahi duena egin dezan. AHTa, Esako urtegia eta gure hirietako bizikleta elektrikoak ere izango ditugu. Jende asko atzean geratu den normaltasun faltsu honetan bizitzen jarraituko dugu, urrunegi eta itzultzeko aukerarik gabe.

Hori guztia esanda, uste sendoa dugu ostalaritzak lagundu egin behar duela, ahal den neurrian arriskuko kontaktu soziala saihesten laguntzeko, baina ahalegin horrek merezi duen esker onarekin eta errespetuarekin.