Turismoa 'COVID-19 irteeran'

Turismoaren sektorea izan da bat-batean frenatu behar izan duen lehenetarikoa, eta hura suspertzen ezingo da hasi osasun larrialdia gainditu eta bidaiatzeko murrizketak erabat ezabatu arte. Krisiak gehiago irauten duen bitartean, turismo sektoreko enpresek bizirik irautea zailagoa izango da, batez ere enpresa txiki eta ertainek, enpresa sarearen ehuneko handiena osatzen baitute. Eustaten Kontu Satelitearen azken eguneraketaren arabera (horren bidez, merkatu prezioetako Barne Produktu Gordinarekiko pisuaren bilakaera kalkulatzen da), 2018an turismoaren sektoreak 4.651 milioi euroko errenta ematen zion EAEri. Hori Euskadiko BPGren % 6,1 zen (Gipuzkoan, BPGaren %7,6 zen; Bizkaian, % 5,4; eta Araban, %5,1). 2019ko laugarren hiruhilekoan, sektore turistikoan 106.973 afiliatu zeuden guztira Gizarte Segurantzan (EAEn laneko altan zeuden afiliatu guztien% 11). Datu horiek turismoak euskal jarduera ekonomikoan duela gutxi izan duen pisua islatzen dute, baina haren garrantzia nabarmen alda daiteke COVID-19aren ondoriozko krisia gainditzeko moduaren arabera.

Susperraldi motela aurreikusten da. Esan genezake hibernazio batean gaudela, gauzek hobera egin arte. Hala ere, ez da hain agerikoa enpresa guztiak neguko lo horretatik esnatu daitezkeenik, eta litekeena da duela urtebete Aste Santuan aritzen ziren turismo enpresen erdiak jada ez egotea. Turismo enpresak eta neurri handi batean atzerriko bisitarien menpe dauden eskualdeak izango dira kaltetuenak.

Hala ere, negatiboegiak izatea saihestu behar dugu. Behin COVID-19aren hedaduraren gaineko kontrol nahikoa daukagunean konfinamendu murrizketak lasaitzeko, etxetik lan egiten asteak eman ondoren, pertsona batzuek aurreztutako dirua gastatu ahal izango dute. Baina pertsonek lanpostuak galdu dituzten eta galduko dituzten garai batean ere sartuko gara; jada Europako geografian enpleguen galera orokorra ikusten da. Epe ertaineko egoera batean, krisiaren kontrolak turismo sektorea, jarduera eta enplegua poliki-poliki berreskuratzea ekarriko du, turismo zerbitzuen eskariaren (eta, neurri txikiagoan, eskaintzaren) hazkundea markatuko duen erritmoan.

COVID-19rako txerto bat garatu arte, ziurrenik datorren urterako, baliteke merkatuaren eta nazioartearen suspertze nabarmenik ez egotea. Mugak modu selektiboan irekitzea gerta daiteke hainbat herrialdek birusa kontrolatzen duten heinean. Idealki, horrek Europako merkatuen artean sartuko luke jarduera, osasun agintarien aholkuek esaten badute modu seguruan egin litekeela.

Baina, bitartean, jendea oporretan egongo da etxean, eta turismoaren industriak %100 lokala den merkatu bati aurre egin behar dio. Errekuperazioa zonaka izango da, hasiera batean hurbileko turistaren oso menpekoa.

Turismoaren ikuspegitik, funtsezkoa izango da turismo eskaria eta kontsumoa suspertzeko denborak murriztea. Aktibatzen diren lehen bidaiak helmuga hurbilenekoak izango dira, bidaia laburrak egunean edo asteburuan, bidaiariaren konfiantza apurka-apurka berreskuratzeko aukera emango dutenak, eta beharrezkoa izango da bidaia horien sustapena areagotzea.

Aukera dago esperientzia turistikoen estrategia berriak berrabiarazteko, bertatik eta bertakoentzat. Errepide bidaietarako pakete eskuragarriagoak eskaintzea aukera bikaina da enpresa eta helmuga desberdinei laguntzeko. Bidaia mota horretan, balio erantsi gehigarria izango dute turista potentzialari muturreko higiene eta segurtasun irudia helarazten dakitenek.

Bidaiari potentziala hobeto ezagutu beharko da. Aro berri batean sartuko gara, eta bertan ezinbestekoa izango da bidaiariarekin konektatzea. Zerbitzu turistikoen baterako sorkuntza prozesuak funtsezkoak izango dira bidaiariak erakarri eta konfiantza eta segurtasuna eskaini nahi badiogu.

Bidaiatzeko beharra ez da desagertuko, baina gaur egun ezagutzen ez dugun bidaiatzeko modu baterantz eraldatuko da. Adimen artifiziala eta datuetan oinarritutako kudeaketa aliatu handiak bihurtzen dira berriro izango ez den merkatu batean lan egiteko prestatu nahi duten helmuga eta enpresentzat.

Txinak bere industria kultural eta turistiko digitalaren garapena azkartu du, industriari COVID-19 berriaren kolpea gainditzen laguntzeko, Kultura eta Turismo Ministerioko industria garapen saileko funtzionario batek joan den asteazkenean esan zuenez (MCT).

Kultura digitalak, 5G teknologia eta adimen artifizialean oinarritutako turismoak turismo guneak, museoak eta beste instalazio batzuk berriro irekitzeko eta sustatzeko jarraibideen diseinua erraztu dezakete, turismo produktu seguruak emateko.

Teknologiaz baliatuz, bidaiarien eta industriaren arteko zubiak eta elkarrizketa sortzea sektorea suspertzeko, tokiko turismo zerbitzuen eskubideak eta interesak babestea eta zerbitzu adimendunen jarraibideak ezartzea gure etxeetatik egin ditzakegun ekintzak dira. Aprobetxatu dezagun unea gure herria ezagutzeko eta turismoaren etorkizuna planifikatzeko.