Banderak haizean

Paco Ibañezek La mala reputación abesten zuen garai batean, George Brassensen konposizioa. Horren letrak garbi adierazten zuen musika militarra ez zuela gogokoa. Musikari frantziarraren bihotza ez zen dardaratzen tronpeta, klarinete, tronboi eta danbor hotsak entzunda. Seguru nago Paco Ibañezena ere ez zela hunkitzen.

Gauza bera gertatzen zait banderekin. Inoiz ez dut ulertu nola koloretako oihal zati batek, askotan egite heroikoak baino gaiztoagoak izan diren testigu, horrenbesteko estimua erakar dezakeeen. Gogoan dut, txikitan, nire eskola nazionalean bandera gorri-hori bat zegoela, erdian kopeta iluneko arrano inperiala zeukalarik. Goizero, eskolak hasi aurretik, umeok kantatzen genizkion nekez ulertzen genituen estrofak. Gure patioko bandera gastatu hura ez zen nahitaezko erritu bat baino. Eta oso gutxi maitatua.

Nireak edo ustez nireak hamarkada batzuk behar izan zituen legezkoa izateko. Armada jeneralak eta orduko beste hainbat zibilek casus belli egin zuten, eta ministro batek ere zin egin zuen ikurrinak bere gorpuaren gainetik igaro behar zuela legeztatu aurretik. Zorionez, ministroa ez zen orduan hil, eta ikurrina, hildakoen gainetik salto egin beharrik gabe, altuera nobleagoetara iritsi zen, euskal udalen balkoietan ezarrita geratu arte, herritarren borondatez.

Egun hauetan, Espainiako zenbait eskualdetan, matxinada-esperpentoa ikusten ari gara. Hamarkada luzeetan herrialde osoari demokrazia eta askatasuna ukatu zioten haien oinordekoak protagonista bihurtu dira. Bitxia bada ere, orain erreklamatzen dituzte demokrazia eta askatasuna. Lapiko, zartagin, etxeko zerbitzari eta bandera gorri-horiekin hornituta, gobernua koronabirusaren gainean egiten ari den kudeaketa biziki salatu nahi dute.

Denok dakigu problema ideologiakoa dela, beste modu batekoa baino gehiago. Eskuinak ezin du Podemos ikusi, eta ostikoak ematen ditu Sanchezen ipurdian. Aberria eta bandera bere ondarekoak dira, eta denok dakigu horietxek ukiezinak direla. Batzuek beren aberri maitetikoso urrun gordetzen dituzte sosak.

Ez dut ikusten Espainiako kale horietako banderetan babes-aterki bikainak baizik. Zenbat eta handiagoa izan, orduan eta handiagoa da elkartasunik eza, ustelkeria eta pribilegioa. Aznar jaunak, oso gizon solemneak, Texaseko azentuz mozorrotu bazen ere, Espainiako bandera handi bat jartzeko agindu zuen 2001ean, munduko handiena, Kolon plazan. Oihalezko 294 metro koadroek, ordea, ez dute balio izan dozenaka ustelkeria kasu eta beren gobernuen gezur guztiak ezkutatzeko. Orain, ordea, ez dute balio aberats eta infantilizatuen talde horren lotsagabekeria estaltzeko

Baina, bandera guztiak batera hartuta ere, egunez egun eta bereizgarri patriotikorik gabe Espainiako hiriburuko kaleetan janaria hartzeko ilaran dauden 30.000 familiak baino gehiagok ezin izango dituzte ezkutatu.Era berean, ezin izango dute estali, halaber, herritar horiek lan prekarioak eta gaizki ordainduak izan direla; ia beti bezala azala utzi dutenak, nahiz eta tirante gorri-horirik ez jantzi.

Ez legoke gaizki bizilagun horiek guztiak, hain patriotikoak izanik, aberria beren herrikideak direla pentsatzen hastea, eta norberak gustuko duen bandera eskubidea edukitzea. Beldur naiz hori larregi eskatzea ote den, besteak beste, inork ez baititu horrela askatzen bere pribilegioak.