Erantzun argirik ez duten galderak planteatu ditu Zigor Kodeko aldaketak

Kasu batzuetan erantzun argi samarra eta beste batzuetan erantzuna halakoa ez den zenbait galdera planteatu ditu sedizio delitua Espainiako Zigor Kodetik kentzeko Espainiako Gobernuak egindako proposamenak. Adibidez, hauek: Carles Puigdemonti zein delitu egotziko diote aurrerantzean? Marta Rovira Kataluniara itzuli eta ez kartzelatua izateko posizioan dago? Eta Kataluniako prozesu subiranistaren aurkako epaiketan zigortuak izan zirenek, Oriol Junquerasek, adibidez, noiz bete ahal izango dute, berriro, kargu publiko bat? Galdera horiei erantzuterakoan kontuan hartu beharko dira bai buruzagi subiranista izandakoen, bai Espainiako Auzitegi Gorenaren hurrengo mugimendu posibleak, gainera.

Pedro Sanchez buru duen gobernuak Espainiako Kongresura eramandako testuaren arabera, sedizio delitua ezeztatuko dute—Zigor Kodeko 544. artikulua—, eta, paraleloki, desordena publikoen delitua —557. artikulua— aldatuko dute, «taldean bake publikoaren aurka egiteko asmoa» eta «ordena publikoari larriki eragitea» zigortuak izan daitezen erreforma horren bidez.

Puigdemont Generalitateko presidente ohia Belgikan dago erbesteratuta 2017ko azarotik, eta, sedizioa egotzita, haren kontrako euroagindu bat eman zuen Pablo Llarena Auzitegi Goreneko epaileak 2019ko urriaren 14an; hain zuzen, buruzagi subiranistak zigortu zituzten egunean. Nolanahi ere, bere kabuz itzultzea erabakiz gero, Kataluniako Gobernuko presidente izandakoak ezinezkoa izango luke kartzelaldia saihestea. Batetik, diru publikoa bidegabe erabiltzea ere egozten diotelako, eta horregatik hamabi urtekoa ere izan daitekeelako zigorra. Eta, bestetik, ezin delako baztertu Goreneko fiskaltzak atzera matxinada leporatzea, epaitu zituztenekin egin zuen bezala. Hori bai, Gorenak nekez egingo luke aurrera bide horretatik, sediziogatik zigortu zituelako lider independentistak.

Horrekin guztiarekin lotuta, Puigdemonti eta harekin batera Belgikara erbesteratutako Antoni Comin eta Clara Ponsati Generalitateko kontseilari ohiei immunitate parlamentarioa kentzeko suplikatorioari buruzko auzi saioa egitekoak dira Europako Justizia Auzitegi Nagusian, hilaren 25ean.

Rovira ERC Esquerra Republicanako idazkari nagusia 2018ko martxotik dago Suitzan erbesteratuta —Kataluniako Parlamentuko diputatua izan zen 2012tik 2018ra— eta Llarenak ez zuen haren aurkako euroagindurik eman. Matxinada leporatzen diote; ez, ordea, diru publikoa bidegabe erabiltzea. Ikusteko dago, baina, ez ote dioten desordena publikoen delitua leporatuko. Delitu horrengatiko espetxe zigorra hiru eta bost urteko artekoa izatea proposatu du PSOEren eta UP Unidas Podemosen arteko gobernuak, eta aplikatua izateko frogatu behar da «indarkeriaz eta larderiaz» jokatu duela auzipetuak.

2025erako hautagai?

Eta Junqueras Generalitateko presidenteorde zenaren eta ERCko presidentearen kasuan ez dago argi zer gertatuko den, sedizioa eta diru publikoa bidegabe erabiltzea egotzita hamahiru urteko inhabilitazio zigorra ezarri ziotelako. Soilik diru publikoa bidegabe erabiltzeagatik ere, inhabilitazio zigorra handia da: hamar eta hogei urte artekoa izan liteke. Desordena publikoen delituagatik kargu publiko bat edukitzeko inhabilitazioa sei eta zortzi urte artekoa izan daiteke, baldin eta delituaren egilea goi kargudun bat bada. Hori bai, azkenean azken delitu horrengatik inhabilitatzen badute, 2025ean kargu publiko baterako hautagai izateko moduan legoke kasurik onenean, lege aldaketetan atzerako eraginez jokatzen delako.