Zer egin du Erromak gure alde?

Zer ekarri digute erromatarrek?, Monty Pythonen 1979ko Life of Brian (Brianen bizitza) filmeko Judeako Herri Frontearen bilera klandestinoko galderari egindako erantzunen zerrenda luzean erretiroa gehi daiteke. Gaur egungo erretiroarekin zerikusi txikia badu ere, historiako lehen erretiro sistematzat jo daiteke Erromako eErepublikaren eta Inperioaren garaiko soldaduena. Herritar boluntarioek zeukaten armadan sartzeko aukera —gerra garaian derrigorrezkoa zen—, eta, 25 urteren ostean, erretiroa hartzeko eskubidea lortzen zuten trukean: pentsio gisa, lursail txiki bat eta diru kopuru jakin bat jasotzen zuten hil artean.