Harlem

New Yorkeko munduak

Harlem

Kirmen Uribe

Federico García Lorca Columbia unibertsitatean egon zen estudiatzen gerra aurrean. Bere egunerokoan idatzi zuenez, unerik atseginenak Harlemen pasatu zituen hango tabernetan jazz musika entzuten.

00:00 / 3:05

Entzuteko beste bide batzuk

Harlem

Kirmen Uribe

2019ko abenduak 2

Federico García Lorca Columbia unibertsitatean egon zen estudiatzen gerra aurrean. Bere egunerokoan idatzi zuenez, unerik atseginenak Harlemen pasatu zituen hango tabernetan jazz musika entzuten. Harlem Columbiatik gertu dago, maldaren beheko aldean. Asko aldatu da Harlem ordutik hona, eta gentrifikazioa dela eta gero eta afroamerikar gutxiago, hots, pobre gutxiago bizi da auzoan, alokairuen prezioen igoera dela eta. Hala ere, badaude oraindik Lorcaren garai hartako zaporea duten taberna ale batzuk.

Halako batean izan ginen larunbat gauez lagun batzuekin Julliard arte eskolan graduatu berria zen neskato afroamerikar bat entzuten. Bera zen taldeko burua, kontrabaxua jotzen zuen ume baten alaitasunarekin. Taldeko musikariek partiturak izan bazituzten aurrean baina sekula ez zuten orria pasatzen, inprobisatu egiten zuten. Ikusgarria da nola bizi duten musika artista horiek. Kontzertu hori eta gero beste bi lokaletara joan ginen. Eta hirugarren kontzertuan aurpegi ezagun bat bat ikusi genuen oholtza gainean. Lehenengo emanaldiko klarinete jole berbera zen. Gau berean bi kontzertu eman zituen, gutxienez. Ez dute diruagatik jotzen, edo baita ere. Kontua da musikariak bandara gehituz joaten direla, elkar ezagutu gabe ere, inprobisatuz doaz.

Shrine deritzon tabernan bi oholtza daude, goiko solairuan musika jotzen da eta sotoan bakarrizketak egiten dira. Hara jaitsi ginen. Aktorea neska gazte bat zen, afroamerikarra hau ere. Eta inprobisatzen ari zen, gidoirik gabeko monologoa zen berea. Sartu ginenean galdetu zigun: “Are you regular whites?” (Ohiko zuriak zarete?) Gure harridura aurpegiak ikusita beste era batera egin zigun itauna: “Where are you from?” (Nongoak zarete?). We’re from the Basque Country, guk. Euskaldunak. Neskak, barre algara eginez, esan zigun: Ok. So you’re not regular whites. (Orduan ez zarete ohiko zuriak).

Eskerrak!