Izan BERRIAlaguna

Zaitun

Zaitun

Lampedusako medikua

Ane Irazabal

Gianfranco Rosi zinemagilearen Fuocoammare dokumentalean ikusi nuen lehen aldiz Pietro Bartolo. Ordenagailuaren aurrean, migratzaileez beteriko egurrezko ontzi baten argazkia deskribatzen ari zen.
00:00 / 3:22

Entzuteko beste bide batzuk

Lampedusako medikua

Ane Irazabal

2019ko ekainak 5

Gianfranco Rosi zinemagilearen Fuocoammare dokumentalean ikusi nuen lehen aldiz Pietro Bartolo. Ordenagailuaren aurrean, migratzaileez beteriko egurrezko ontzi baten argazkia deskribatzen ari zen. "Ontziaren bizkarrean lehen mailako migratzaileek bidaiatzen dute, 1500 dolar ordaintzeko gai direnak. Azpian berriz, bigarren mailakoak. Eta azkenaren azkenak, itsasontziko sotoan doaz", deskribatu zuen hunkituta. Gogoan dut ontzi hori Lampedusara iritsi zen eguna. Porturatu bezain laster, banan-banan hasi ziren ateratzen iheslariak. Lehenik emakumeak eta haurrak, eta gero gizonezkoak. "Zenbat pertsona kabitzen dira ontzi madarikatu horretan?", pentsatu zuen Bartolok.

Agian, bazekien Lampedusako anbulategian ez zeukala denei fundamentuzko arreta eskaintzeko baliabiderik. Eta amorrua ematen zion horrek. Bada, Bartolo mediku bat baino gehiago da. Azken urtetan, ia bakarrik, soilik bi eskurekin, inoiz ez ikusitako larrialdi humanitarioari aurre egin behar izan dio. "Lampedusan ez dago ospitalerik, eta gaixo larriak helikopteroz eraman behar dituzte Siziliara", esan zidan behin aurrez-aurre elkarrizketatu nuenean.

Baina bizirik ateratakoak baino gogorragoa da hildakoak identifikatzea. 2013ko urriaren 3an, 500 pertsonez beteriko ontzi batek su hartu zuen Lampedusatik soilik itsas-mila erdira. Larrialdi zerbitzuek 150 iheslari bizirik erreskatatu zituzten eta 200 hildako identifikatu. Gainontzekoak, itsasoak irentsi zituen.

Lampedusa uharte ahaztua da italiarrentzat. Berez, Siziliako eskualdearen agindupean dagoen arren, geografikoki Tunisiatik hurbilago dago. Lampedusako herritarrentzat "turkiarrak" dira Mediterraneoaren hegoaldeko itsasbazterretik iristen diren kanpotar guztiak. Nolabait, argentinarrek Atlantikoko beste aldetik heldu ohi zirenei "gallego" esaten zieten bezala. Bada, XVII.mendean turkiarrek eta espainiarrek gogor borrokatu zuten uhartearen kontrola eskuratzeko. 1951era arte ez zen argindarra iritsi Lampedusara, eta 1975era arte ez zen telebistarik piztu.

Halere, Bartolori ez dio inoiz atentziorik eman hiri handien modernotasunak. Lampedusan jaio eta bertan lan egiteko konpromisoa berretsi zuen, nolabait, bertan bizi diren arrantzale gehienek bezala. Baina hasiberria zenean ez zekien bere lana erresistentzia proba bat ere bilakatuko zela. Hala, Europako bozetarako hauteskundeetan bere hautagaia aurkeztea erabaki zuen Sizilia eta Italia erdialdeko barrutietan eta bosgarren hautagairik bozkatuena izan da Italian. Eta bere ahotsa altxatuko du Bruselan. Lampedusa berriz ere ahaztua izan ez dadin.

Saio honetako beste atal batzuk