Izan BERRIAlaguna

Zaitun

Zaitun

Palestinako hazien zaindaria

Ane Irazabal

26 urte nituen eta Palestinara iritsi berria nintzen. Oraindik ez nuen ia inor ezagutzen. Nahiko galduta nengoen. Baina udaberriaren omenez nire pisukideak antolatu zuen barbakoa batean neska palestinar bat hurbildu zitzaidan. “Kaixo, Vivien Sansour naiz”, esan zidan, “iritsi berria zarela esan didate. Ongi etorri Palestinara”. Neska ezezagun hura limoi oso bat jaten ari zen, azalarekin eta guzti.

00:00 / 184

Entzuteko beste bide batzuk

Palestinako hazien zaindaria

Ane Irazabal

2020ko urtarrilak 29

Hasierako momentutik, atentzio handia eman zidaten haren segurtasunak eta indarrak. Betleem ondoko Beit Jala udalerrikoa zela esan zidan, eta Palestinako hazi tradizionalen inguruan doktoregoa egiten ari zela. Hurrengo eguneam Jeninera eraman ninduen, bertako nekazariekin elkartzera, eta ez dut egun hura sekula ahaztuko. Lehen aldiz, elkarrizketa bat egin nion. Nekazariek zehaztasun handiarekin erakutsi zizkiguten hango sandia-sailak eta kontatu ziguten gerra garaian zelai handien azpian ezkutatzen zirela. Palestinarrek lurrarekin zuten harreman sendoa ulertzen hasi nintzen orduan.

Zortzi urte pasa dira lehen aldiz topo egin genuenetik, eta Vivien erreferente bat bilakatu da niretzat. Alde batetik, emakume palestinarrek pairatzen dituzten presio sozialak gainditu dituelako, ekintzaile amorratua delako, eta, batez ere, berea egin duelako nekazari palestinarrek dagoeneko galdutzat jotzen zuten aldarrikapena, alegia, Palestinako hazi tradizionalen berreskurapena.

Okupazioak , banaketa hesiak eta larrialdi klimatikoak eragin handia izan dute Palestinako nekazaritza tekniken desagerpenean. “Nekazariek gero eta zailtasun handiagoak dituzte haien lurretara iristeko, ur putziak aurkitzeko, Israelgo soldaduek olibondoak suntsitzen dituzte... Palestinako produktuak ia ezin dira esportatu”. Horregatik, Sansourrek The Palestinian Heirloom Seed Library izeneko museoa sortu du. Norvegiako Munduko Hazien Arka bezala, Palestinako hazi-biltegirik handiena ireki du Sansourrek. Erresistentziak ere sustraiekin zerikusi handia duelako.


Saio honetako beste atal batzuk