ohe ondoan kandela bat

piztuta utzi

eta ur bila altxatzearen

antza du maiz

ez ote den leihotik

haize fin bat sartuko

ez ote duzun itzuleran

dena

sutan topatuko.

Itziar Ugarte

Irudia: Mathilde Langevin

Gure aitonak orbaina dauka urdailean.
Gure amonak orbaina dauka bularrean.
Gure amak orbaina dauka eztarrian.
Gure aitak orbaina dauka belaunean.
Nire maitaleak orbaina dauka saihetsean.
Nire bizitzak ez dauka orbainik. Mantxak bakarrik.
Olioa, erretako denbora:
Urratu bat.

Luna Miguel

Itzulpena: Castillo Suárez

Irudia: Annaliesse Venevides

Batzuetan norbait benetan ezagutzen duzula sentitzen duzu.

Haren erraiak zureak bezalakoak balira bezala,

eurizkoak eta antzuak;

udaberria gorroto duzuela,

ziklo-hasiera guztiak gorroto dituzuen bezala.

Inoiz elkar ikusi ez duzuen arren,

besarkada bat ematera ausartuko zarela badakizu,

heriotza saihesteko edo biziari mendekatzeko,

berdin gisan.

Zure hizkuntza ez dakitenekin

hori da egin dezakezun gauza bakarra,

zure besoez inguratu,

eta hegazkinen zarata entzun.

Adierazlea da azala tatuatzeko prestatu duzula,

minetik edo atsekabetik ez hitz egitea erabaki duzula.

Zertarako, ordea, azalean marraztu zure baitan dagoena.

Hobeki lorez betetako soineko bat.

Adierazia da itxura egiten ari zarela toki bat aurkitu nahi duzula,

finis terrae bat, 

hark zu aurkitu aurretik;

baina beldurra ematen dizute

hegazkinetan kantuz aritzen diren umeek.

Ertzak zedarritu dizkiozue elkarri.

Ezpainak eta azazkalak margotu.

Ez duzue trukean ezer jasoko,

ez bada zuenak ez diren amets batzuk

zuena ez den azken lur batean.

Castillo Suárez

Irudia: Elurre Iriarte

Geure buruari proposatzea orduan

poema luze bat

ez duena jakinen lerroez

ez duena izanen gure zaporea

[ez duena izanen maitasunik]

Luna Miguel

Itzulpena: Castillo Suárez

Irudia: Masha Raymers

Martin Ugalde gogoan

Ez zigun inork irakatsi,

baina beti jakin genuen herra eta maitasuna bereizten,

eta gure biziak mugak zituela nonahi:

eurite sasoian bidea mozten zuen erreka bat,

parajeak ezezagun egiten zituen elurte bat,

bidea mozten zuen zuhaitz zain-irauli bat

albokoak ezkutatzen zituen mendilerro bat.

Ez zigun inork esan

askatasunari jarritako mugak

izanen zirela gure aginpidea:

eskolara edo lanera joan ahal izateko igaro beharreko checkpoint bat,

nor garen eta ez nor izan nahiko genukeen esatera behartzen gaituen aduana bat,

itoginez betetako errefuxiatuendako eremu bat,

belardi on bat zeharkatzen duen trenbide bat,

baserri eraitsi bat ezkutatzen duen hipermerkatu bat.

Bakarminean bizi gintezke,  

laino trinko batean ezkutaturik,

isilaldi batean,

mugarik gabeko toki batean.

Hor ez ginateke ez arrotz ezta atzerritar ere.

Ederra zitekeen,

baina ederragoa da libre ez garela aitortzea elkarri,

egunkari bat behar dugula egunero nor izan nahi dugun baieztatzeko,

bulkada eder bat poema bat osatzeko,

min bat kanta bat osatzeko.

Ederra zitekeen atzerria non hasten den jakin gabe bizitzea,

inorenak ez diren lurretan;

baina ederragoa da jakitea

mugak egiten gaituela bertako,

bestearen hizkuntzan esandako agur hitz batekin egiten dugula hura pareko,

besteen esanek egiten gaituztela bagarena,

eta gure hitzek jabe berriak dituztenean direla gureago.

Kanta batean laketu gintezke jabetzarik ezean.

Egunkari batean iraun genezake enbaxadarik ez dugun bitartean.

Castillo Suárez

Irudia: Andoni Irazustabarrena

Etxea utzi duzula kontsidera daiteke

gurasoeneko sukaldera sartu eta

platerak,

edalontziak,

galletak…

non dauden ez dakizunean.

Pertsonekin ere halaxe gertatzen da.

Oihana Arana

Irudia: Elurre Iriarte

Ezin duzu irudikatu ere egin 

une horren handitasuna:

Nire azal gainean

izotz geruza fin bat deskubritu dut.

Laukidun folioen marrak

Tipexarekin ezabatzen ditut,

hirina botatzen dut

ordenagailuaren teklatuaren gainean,

amairua betetzen duen arropa guztia

lixiba kontzentratutako pertza batean

murgiltzen dut.

Ezin dut elurra ikusteko

zain egon.

Anna Gual

Irudia: Robin Yang

Etengabe galdetzen duzue zer eginen dugun ondoren. Baina guk ez dakigu hitzez erantzuten. Ez dakigu.

Zuhaitzak denak batera haizearen norabidea markatzeko makurtzen direnean bezala da. Beren zalaparta. Desordena.

Etorkizuna esan geniezaioke izan nahiko genukeena eta garenaren arteko aldeari, garena uste duguna eta egiazki garenaren artekoari. Dezepzioaren hurbileko formula bat.

Baina guk hautatu genuen negarrez zegoen Ama Birjina baten imajina.

Irudi bat hautsi ahal izateko edo liburu batean urtetan ahaztuta utzi ahal izateko.

Bistatik urruti. Gure erabakitasun ezak inoiz ere traba egingo ez duen toki batean.

Ismael Ramos

Itzultzailea: Castillo Suárez

Irudia: Jason Blackeye

Fran Balda in memoriam

Hemen eta ez beste inon

jarraitu nahi dugu maitatzen

eta maite dugunarengatik borrokatzen.

Herri honetan eta ez beste batean

ikusi nahi ditugu hostoak berritzen

eta lurrera biraka erortzen.

Gauden tokian eta inora joan beharrik gabe

ikasi nahi dugu gauzak aldatzeko daudela sinesten,

kausa berriei oratzen.

Biharko eguna zabaldu nahi dugu

absentziarik eta dolurik gabe,

debekatutako tokirik eta ordurik gabe.

Aro berri bat mustu nahi dugu

gure artean ez dagoen jendearekin,

bazterrean daudenekin,

galtzaile izan direnekin,

hosto erorien hotsarekin.

Loak galarazten digunak ametsak eragiten dizkigu.

Bakarrik ezer gutxi gara:

haizearen peskizan ibiltzen gara,

dantzan dauden hostoei begira.

Baina ametsek beti garamatzate norbaitengana:

bakarrik dagoenarengana,

zauritua izan denarengana,

zigortua,

zelatatua,

alboratua.

Elkar maitatzera bulkatzen gaituzte ametsek,

ondoan ditugunak benetan ondoan ditugula egiaztatzera,

bata bestearen arnasari eustera.

Gurekin ez daudenekin lotzen gaituena zer den jakin nahi dugu,

eta gauza singlea da:

ez dugu inor erbestean sentitzea nahi,

ez dugu inor  arrotz sentitzea nahi.

Gure begien hondoa betetzen dute errenditzen ez ziren horiek

ahulago gaudenean,

kimatzearen mina dugunean,

hostaila galdu dugunean.

Inausketak lorarazteko dira,

maitasuna bizirauteko den bezala.

Ametsek beti garamatzate

baden herri batera,

baden hizkuntza batera,

baden laguntasun batera.

Baina ez da ametsaren nolakotasunak axola duena orain,

amets egin nahi dugula baizik.

Bulkada eder batek esango digu nola.

Laharraren minak jarraitzen uzten ez digunean ere.

Errime maite duen jendea gara,

etsirik gabe.

Castillo Suárez

Irudia: Andoni Irazustabarrena

Salto bat da heriotza
Salto bat da jaiotza
Salto bat da idaztea
Salto bat da aitormena
Salto bat da desioa
Salto bat da itzulpena
Maitasuna salto bat da
Maitasuna itzulpen bat da

Azuzena G. Blanco

Itzulpena: Fernado Rey

Irudia: Marta Boixo