Auzi bat, ikuspegi desberdinak

No me llame Ternera dokumentalaren kronikaren laburpena: Sailkapen bat egiten hasita, hiru etapa nagusi dauzka Josu Urrutikoetxearen ibilbideak: 1968tik 1989rakoa da aurrena, ETAko kide gisa aritu zenekoa —ia beti sasian—; 1989tik 2000rakoa bigarrena, preso egon zenekoa; eta, hirugarrena, berriz, 2002tik 2018rakoa, ETAko kide eta geroago haren ordezkari gisa bake eta konponbide politikoaren alde aritu zenekoa eta ETAren desegite garaikoa. Jordi Evole kazetariak No me llame Ternera (Ez nazazu dei Ternera) dokumentalean —Marius Sanchez da beste zuzendaria— hiru etapak aipatu ditu Urrutikoetxearekin (Ugao, Bizkaia, 1950) egindako elkarrizketa luzean, baina, batik bat, ETAren hilketei buruz galdetu dio. Batzuetan nahikoa estu hartu du. Urrutikoetxeak zenbait aldiz erantzun du «sentitzen» duela ETAk jendea hil izana, eta, horrez gain, erakundearen jarduera politikoki kokatzen eta konponbidearen aldeko lana azpimarratzen saiatu da. Auzi bat, film bat, ikuspegi desberdinak. Hain zuzen, atzo estreinatu zuten lana, Donostiako Zinemaldian, Kursaalean, prentsarentzat.♦

Aiete, 10 urte (VI). PSOEren agerraldia

PSOEk ere egin du ETAren jarduera armatuaren betiko bukaeraren 10. urteurreneko ekitaldia, gaur, Gernikako juntetxean. Honatx hiru apunte. 1: orain hamar urte Zapateroren gobernuak, PSOEk eta Lopezen Jaurlaritzak ez zuten agerraldi solemne bat egiteko aukerarik izan, ETAren jakinarazpenetik bi astera hasi baitzen Gorteetarako hauteskunde kanpaina, alderdi sozialista gainbeheran zela. Egigurenek maiz adierazi du ez zutela kapitalizatu ETAren amaiera —sozialistentzat, 2011ko hura izan zen amaiera, ez 2018koa, desegitea—. Gaur Mendiak bere hitzaldiaren hasieran esan du Zapatero dela “bakearen presidentea” eta Lopez “bakearen lehendakaria”. Ondoan zeuzkan biak. 2: Zapaterok bere hitzaldian dozena erdi bat aldiz begiratu dio Egigureni —ezkerretara zeukan, sei-zortzi metrora—. Estimu handitan du. PSEk eta PSOEk, ordea, urteetan ez dute ondo tratatu izan. Badirudi ari dela etxekoen erabateko aitortza jasotzen. 3: ezker independentistak espero zuen Zapaterok Gernikan zerbait esatea beraien atzoko adierazpenaz. Zapaterok hitzaldian ez du deus esan, baina bai gero hedabideak hartu dituenean. Arraro samar geratu da gobernuburu ohi batek halako agerraldi solemne baten ondoren kanutazoa delakoa egitea, baina ematen zuen berak bilatu duela Otegiren-eta adierazpenak “garrantzi handia” duela esateko.♦

[aurreko egunetako artikuluak, behean]

Continue reading

Zapateroren elkarrizketaren bilduma

Lehengo larunbatean argitaratu genuen BERRIAn Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako Gobernuko presidente ohiari egindako elkarrizketa. Izan du oihartzunik, datuen arabera: irakurtaldiak, mezuak eta aipamenak, beste bi hizkuntzetan atera dute, euskal eta nazioarteko pertsonalitate garrantzitsuek jaso dute… Eskerrik asko denei! Honatx bilduma:

Josu Urrutikoetxearen elkarrizketaren bilduma

Gaur zortzi atera genuen BERRIAn Josu Urrutikoetxea ETAren ordezkari ohiari Parisen egindako elkarrizketa. Izan du oihartzunik, datuen arabera: irakurtaldiak, mezuak eta aipamenak, beste bost hizkuntzatara itzuli dute, euskal eta nazioarteko pertsonalitate garrantzitsuek jaso dute, Efe agentziak zabaldu zuen, Euskadi Irratian elkarrizketa… Eskerrik asko denei! Honatx bilduma:

Josu Urrutikoetxearen elkarrizketaren inguruabarrak

Pasa den uztailaren 1ean Frantziako Dei Auzitegiak baldintzekin libre uzteko erabakiaren berri eman ondoren lotu zuen BERRIAk Josu Urrutikoetxea ETAren ordezkari ohiaren elkarrizketa, udazken honetan egiteko, Frantziaren bi epaiketen garaian. Gero, COVID-19aren konfinamenduagatik, atzora arte luzatu zen. Eta atzo, hitzordua arratsaldeko hirurak eta hamar aldera zen, Paris hiriguneko hotel txiki batean. Garaiz ailegatu zen Urrutikoetxea: praka bakeroak, jertse beltza, beroki grisa eta motxila txiki urdina. Eta kapela, betaurrekoak eta maskara. Ezagun zitzaion ingurua, tarteka han paretik pasatzen delako kirola egiten, lasterka. Hilaren 24an, 70 urte beteko ditu. ETAko kidea zela-eta 20 urte zituela aldegin zuen sorterritik (Ugao, Bizkaia), Ipar Euskal Herrira.

Continue reading

Zer lehendakarigai ibili da ondoen BERRIAren porran?

Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetako lehendakarigaiei elkarrizketak egitean, emaitzez porra bat egitera animatu zituen BERRIAk. Ezkutuan egingo zuten, orria gutunazal batean sartu eta BERRIAk bozen biharamunean —gaur— zabalduko zituen. Maddalen Iriarte (EH Bildu), Miren Gorrotxategi (EP), Idoia Mendia (PSE-EE) eta Jose Ramon Becerra (Equo Berdeak) animatu ziren egitera; Iñigo Urkullu (EAJ), berriz, ez, halako ariketak egiten ez dituela esanda. Carlos Iturgaizek (PP-C’s) ez zuen eman elkarrizketarik. Legebiltzarkide zifren desbideraketa formulatzat hartuta, Iriarte ibili da ondoen: lauko desbideraketa izan du. Becerrak hamarrekoa, Mendiak hamabikoa eta Gorrotxategik hamaseikoa.

Continue reading

Denak balira ere…

Araba, Bizkai eta Gipuzkoako estatutu berriaren legealdia izango omen da datorrena. 2012-2016koa hala izango ei zen; Iñigo Urkulluk kanpainan iragarri zuen lehendakari hautatuz gero 2015ean deituko zuela erreferendumera. Hautatu zuten lehendakari, eta ez zen izan erreferendumik. 2016-2020koa ere ez da izan estatutu berriaren agintaldia, juristen jugadarena baizik. Duela lau urteko bozetako programak aintzat hartuz, erabakitzeko eskubidearen aldeko 57 legebiltzarkide egon dira: EAJko 28, EH Bilduko 18 eta EPko 11. Legebiltzarkideen %76. Euskal eragileekin tarteka BERRIAk izaten dituen bilkuretan, haietako ordezkari batek bota zuen: “Eta legebiltzarkideen %100a erabakitzeko eskubidearen aldekoa balitz ere, zer?”.♦

Etxegarai

Luhuso. ETAren armagabetze zibilaren kontakizuna liburua egitean, bi aldiz elkarrizketatu genuen Jean Rene Etxegarai Baionako auzapez eta Euskal Elkargoko lehendakaria, bietan Baionan bertan. Aurrenekoan, Café du Musée jatetxean, bazkaltzen; Ekhi Erremundegi lankidea eta hirurok izan ginen, pare bat orduz. Bigarrengoan, udaletxean, Etxegarairen bulegoan, beste pare bat orduz, berriz ere hirurok. Armagabetze prozesuan inplikatu egin zen Etxegarai, busti. Besteak beste, 2017ko martxoaren 20an Bernard Cazeneuve Frantziako orduko lehen ministroarekin bildu zen, Pauen, eta Café du Muséeko bazkarian esan zigun, liburuan bederen ez jartzeko eskatuz: “Cazeneuvek gauza bat galdegin zidan: errepublikaren ordezkari bat naizela eta, zuhurrago ibiltzeko”. Lehen aldiz zen Baionako auzapez Etxegarai, Euskal Elkargoaren estreinako lehendakaria zen, baina segitu zuen bustitzen. Herriak proban jarri zuelako ere busti zen; hartarako baldintzak joan ziren sortzen. Armagabetzearen ondoren ere gisa berean jarraitu zuen euskal presoen auzian; kasurako, gaur zortzi, Ipar Euskal Herriko ordezkaritzako kideekin batera, Justizia Ministerioarekin batzartu zen, herriko bozak baino sei egun lehenago. Berriro hautatu dute auzapez, orain sei urte baino alde handiagoarekin. Iñigo Urkullu sekula ez du proban jarri herriak.♦