Bilboko martxan hartu zuten parte sindikatuotako ordezkari nagusiek; ELAko Adolfo Muñoz, LABeko Ainhoa Etxaide, ESK-ko Josu Balmaseda, EILASeko Arantxa Fernandez de Garaialde, EHNEko Mikel Kormenzana eta Hiruko Patxi Agirre, besteak beste, egon ziren parkartaren atzean. Manifestazioetan parte hartu zutenek osatutako irudia eskertu zuten, Balmasedaren hitzetan, «haiek eragindako krisia ordaintzeko prest ez gaudela aldarrikatu dugulako».
«Konformatzen ez diren pertsonek mundua alda dezakete; hemen gaudenok hala gara, ezkerrerantz mugitu nahi dugu mundua, baina gutxiengo boteretsu batek eskuinerantz egiten du bultza», gaineratu zuen Balmasedak. Adolfo Muñozen esanetan ere eskuineranzko joera horrekin jarraitzea dute helburu pentsio sistemaren inguruan proposatutako aldaketek: «Iragarritako erreformek arriskuan jarri dituzte pentsio publikoak: prestazioak murrizteko eskatzen dute, jendea arlo pribatura jotzera behartzeko».
Madrilen «isilpean» negoziatzen ari diren lan erreformak ere lan eskubideen murrizketak ekarriko dituela gogorarazi zuen Muñozek: «Kaleratzeak merkatu nahi dituzte, eta enpresei malgutasun handiagoa eman». Alde horretatik, negoziazio kolektiboa Madrilen zentralizatzea gaitzetsi zuen: «Hegoaldeko langileen baldintzak pobretuko dira, sindikatu espainiarrek oso merke saltzen dutelako». Zentralizazio horrek «gure herriaren subiranotasun defizita» adierazten duela erantsi zuen.
Botere ekonomikoen mende
Era berean, «patronalaren eta banketxeen esanetara egotea» leporatu zion Muñozek botere politikoari. Horren seinale, Eusko Jaurlaritzako lehendakari Patxi Lopezen «adituen zirkua» izan zuen hizpide: «Enpresa eta banku handienei aholku eskatzen ari da lehendakaria, hain justu, gastu soziala ekonomiarako arriskutsua dela erabaki duten horiei». Bestelako alternatibak badaudela «ezkutatu nahi» dutenak «manipulazio publikoa» erabiltzen ari direla salatu zuen.
Ainhoa Etxaidek ere adierazi zuen erreformek agerian utzi dutela gobernuak ez direla patronalari eta banketxeei ezer ukatzeko gai: «Haiek eskatu, eta gobernuek eman». Izan ere, Etxaidek azaldu zuenez, krisia egiturazkoa da: «Ez da beheraldi soil bat: krisia eredua bera da. Ereduak ez du porrot egin, bere helburua bete duelako: gutxi batzuk aberastea, gehiengoak baliabide gutxiago eta zor gehiago ditugun bitartean. Eredu hori gizartearen interesekin eta gure eskubideekin bateragarri bihurtzen saiatu diren politikek, horiek egin dute porrot».
Beraz, eredu ekonomiko eta sozial berria eraiki behar da, sindikatuen ustez. Etxaideren esanetan, krisiaren irtenbideak ildo bakarra du: politikak aldatzea eta eredu sozialean inbertitzea; horrekin batera aberastasuna banatu beharra defendatu zuen irmoki: «Aberastasuna ez banatzea gizarteari lapurreta egitea da. Aberastasuna banatu behar da, bai ala bai». Josu Balmasedaren hitzetan, ezkerrerantz jo behar du eredu berri horrek: «Naturarekiko errespetuan, aberastasunaren banaketan, enplegu duinean eta emakumeen, gazteen, migratzaileen zein beste hainbat taldeen bazterketaren desagertzean oinarritu behar dugu eredu ekonomiko eta sozial berria».
Greban bildutako indarra
Euskal gehiengo sindikalak gogoan izan zituen iazko maiatzaren 21ean eginiko greba orokorrean ohartarazi zutena. «Bagenekien erreformak eta doikuntzak etorriko zirela, eta horregatik atera ginen kalera. Grebarako arrazoirik ez zegoela esan ziguten, baina doikuntzak heldu dira», esan zuen Ainhoa Etxaidek. Hala, greba orokorraren bidez bildutako «indarra» baliatzen jarraitzeko deia egin zuten sei sindikatuek.
Izan ere, aldaketa langile borrokak bultzatu behar duela aldarrikatu zuen Etxaidek: «Instituzioek ukatu diguten alternatiba guk gure eskutik eraiki dugu. Euskal Herriko langileak proposamen zehatz baten inguruan bildu dira, gizarte eredu eta politika berrien bila». Adolfo Muñozek ere nabarmendu du sindikatuak «inoiz baino beharrezkoagoak» direla: «Eskubide sozial eta laboraren aurkako lapurreta antolatzen ari dira, gobernuen laguntzaz, eta sindikalgintzak eskubide horiek defendatzeko deia egin behar du».
