Hendaiako migratzaileentzako atxikitze zentrotik ihes egin zuen 19 urteko marokoarrak, iazko azaroaren 29an. Beste lau lagunekin batera, leiho bat apurtu eta alde egitea lortu zuen. Atxilotu egin zuten, ordea, eta Baionako Auzitegiak espetxe zigorra ezarri zion abenduaren 3an. Ordutik hiri hartako espetxean zegoen, baina urtarrilaren 26an bere burua urkatu zuen zeldan. Ospitaleratu egin zuten, baina ordu batzuk geroago hil zen. Baionako Jerome Bourrier prokuradoreak esan duenez, autopsiak baieztatu du bere buruaz beste egin zuela mutil gazteak.
Atxilotutako bost gazteei sei hilabete eta urtebete arteko espetxe zigorrak ezarri zizkieten abenduaren 3an. Horrez gain, bost urtez Frantziaren menpeko lurretan egoteko debekua ezarri zieten. Bi marokoar —horietako bat da hildako gaztea—, bi aljeriar eta libiar bat dira, denak 19 eta 31 urte artekoak.
Francisco Sanchez Rodriguez zuzenbide doktore eta abokatugaia Etorkinekin elkarteko kidea da. «Pertsona batek atxikitze zentro batetik ihes egiten duelarik, pentsa daiteke beldurragatik egiten duela. Egunero jaso dezake sorterrira itzultzeko agiria; estres handia eragiten du horrek», azaldu du. Espetxeetan «talde sozial jakin batzuek jasaten duten tratamendua ez da egokia», haren ustez. «Emakume batek, LGTB pertsona batek edo errefuxiatu batek ez ditu behar berak. Kartzela sistemari dagokio minimoki egokitzea. Gaur egun ez du hala egiten». Izan ere, delitu batengatik kartzelara doan migratzaile batek kondena bukatzean berehala jaso dezake sorterrira itzultzeko agindua: «sistema horrek pertsonen segurtasuna ez du bermatzen, pairatzen duten beldurra jasangaitza» baita Sanchez Rodriguezen arabera.
France Bleu irratiak jakinarazi duenez, bere buruaz beste egin duen mutilak arazo psikiatrikoak zituen, eta espetxeko langileei esana zien. Sanchez Rodriguez: «Agerian uzten du disfuntzio bat badela kartzela barnean. Frantziako Justizia eta Osasun Ministerioek barne inkesta administratibo bat hasi beharko lukete afera horretan izan diren arazoak identifikatzeko».
Larunbatean, «gaztearen heriotza eta migrazio politika» salatzeko mobilizazio bat egingo dute Baionako espetxearen aurrean, goizeko 11:00etan. Cimade sareak, Etorkinekin elkarteak eta SOS Arrazakeria-k bertaratzeko deia egin dute. «Atzerritarra izatea ez da delitugile izatearen sinonimoa», salatu du Cimade elkarteak. Egoera «geroz eta kezkagarriagoa» dela esan dute: «Geroz eta migratzaile gehiago sartzen dituzte atxikitze zentroetan, presondegietan. Frantziaren menpeko lurretan egoteko debekua geroz eta pertsona gehiagok jasotzen dute», Cimade elkartearen arabera.
