Matematika

Eskola jazarpenaren kasuak %22 igo ziren iazko ikasturtean Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

Eskola jazarpenaren kasuak %22 igo ziren iazko ikasturtean Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

157 kasu atzeman zituzten, ikertutakoen %14,2. Aztertutako kasuak ere aurreko urtekoak baino 132 gehiago izan ziren. Eusko Jaurlaritzaren arabera, eskola jazarpena «egiturazko arazoa da», eta erro sakonak ditu gizartean: «Horregatik, horren kontra borrokatzeko, gizarte osoaren inplikazioa behar da».

Maia Garcia-Vergniory: «Aurkitu dugu topologia ezezaguna dela, baina ez exotikoa»

Maia Garcia-Vergniory: «Aurkitu dugu topologia ezezaguna dela, baina ez exotikoa»

Ameriketako Fisika Elkarteak (APS) APS Fellow izendatu du Maia Garcia-Vergniory Donostia International Physics Centerreko (DIPC) ikerlaria. Zehazki, material topologikoen arloan egindako ekarpenak saritzen ditu aipamenak. Gisa horretako material berriak identifikatzeko bidea erraztu baitu.

Uemako herrietan, lau ikasletik hiruk gaztelaniaz ikusi dute azkenekoz telesail bat

Uemako herrietan, lau ikasletik hiruk gaztelaniaz ikusi dute azkenekoz telesail bat

9 eta 17 urte bitarteko herritarren kontsumoa ikertu dute, ia 11.600 inkesta eginda. Hauek dira ondorioetako batzuk: Lehen Hezkuntzako ikasleetan, gaztelerazko marrazki bizidunen Clan kateak ETB3k halako bi ikus-entzule ditu, eta Netflix ‘streaming’ plataforma bi aldiz gehiago kontsumitzen da gehien ikusten diren plataformetako hurrengoa baino. 

Jaiotza gutxiago urterik urte

Jaiotza gutxiago urterik urte

Jaiotza tasaren jaitsiera nabari da Euskal Herri osoan: bi puntu egin du behera 2015etik 2020ra. Urteko jaiotzen eta heriotzen arteko defizita ere handitzen ari da herrialde guztietan. Zio ekonomikoak, sozialak eta demografikoak daude horren atzean.

Zortzi elkarrizketatik bat egiten da euskaraz kalean

Zortzi elkarrizketatik bat egiten da euskaraz kalean

Soziolinguistika Klusterraren azken azterketaren arabera, erabilerak ez du gorabeherarik izan 2016tik, eta eten egin da 2011tik erakutsi duen beheranzko joera. Araban, Bizkaian eta Lapurdin handitu egin da; jaitsi, berriz, beste herrialdeetan. Haurrek darabilte gehien, eta adinekoek gutxien.

Euskararen erabilera, gaitasunaren gainetik

Euskararen erabilera, gaitasunaren gainetik

Iñaki Iurrebaso soziologoaren arabera, euskararen jakite maila nabarmen apalagoa da sarritan irudikatu izan dena baino; euskararen erabilera, berriz, handiagoa, dagoen gaitasuna eta soilik arrazoi instrumentalak kontuan hartuta legokiokeena baino.

Neurketa egiteko beste irizpide batzuk erabili ditu. Besteak beste, euskaldunak eta erdaldunak bereizten dituen ikuspegitik continuum delakora igaro da, jakite maila desberdina dutenen multzoak bereiziz.

Euskara ona makinentzat

Euskara ona makinentzat

Euskarazko kalitate handiko corpusa sortu du EHUko Informatika fakultateko Ixa ikerketa taldeak: EusCrawl. Euskarazko hainbat komunikabideren edukietan oinarritu du, eta ondokoa izan da emaitza: 12,5 milioi dokumentu eta 423 milioi hitz. Corpusak funtsezkoak dira hizkuntzan oinarritutako aplikazioak sortzeko.

Kaleko erabilera apaldu egin da ezagutza %80tik gorakoa den eremuetan

Kaleko erabilera apaldu egin da ezagutza %80tik gorakoa den eremuetan

Uema Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak eta Soziolinguistika Klusterrak argitara eman dituzte 93 udalerritan egindako behaketaren emaitzak. Besteak beste, ondorio hauek atera dituzte: adinean gora egin ahala, behera egiten du euskararen erabilerak. 

Erabilera elikatuko duten baldintzak sortu beharra nabarmendu du Uemak; baita arnasguneetan ere.

Matematikaren ezkutuko lengoaia

Matematikaren ezkutuko lengoaia

Kulturaren eta matematikaren arteko harremana banaezina da. Ohartu ez arren, errealitatea zenbakiz blai dago, eta matematikak berebiziko garrantzia du diseinuan, medikuntzan, bideo jokoetan eta literaturan, besteak beste.