Geografia-Historia

Mendebaldeko Sahara: Francoren oparia Marokori

Mendebaldeko Sahara: Francoren oparia Marokori

Sahararrek frankismoan eta frankismoaren ostean bizi behar izan zutena jaso du Abdeslam Aomar Lahsenek, Afapredesa Saharako Preso eta Desagertuen Familiakoen Elkarteko presidenteak. Espainiak Mendebaldeko Sahara indar inbaditzaile bati eman izana txarretsi du, eta adierazi du frankismotik hona egoera ez dela hobetu.

Artxibo kolonialak: kontrapasaren tenorea?

Artxibo kolonialak: kontrapasaren tenorea?

Parisko Liburutegi Nazionaletik Baionako Euskal Museora ekarri dute euskaraz argitaratutako lehen liburua, Bernart Etxepareren 'Linguae Vasconum Primitiae' eta horrek galdera hau sortu die hainbati, besteak beste, artikuluaren egile Pauline Guelleri: nola da posible liburu hori ez egotea Euskal Herrian?

Objektuak: memoriaren subjektu

Objektuak: memoriaren subjektu

XX. mendetik gaur egunera arteko objektuak biltzeari ekin dio Olaso Dorrea fundazioak: garai baten memoria oso bat erakutsi nahi dute tresnen bidez. Monzon-Olaso museo etxeko bilduma handitu nahi dute, eta esanahi historiko handiko objektuak eskatu dituzte horretarako. Zortzi pieza eskuratu dituzte.
Uretaratu dute 'San Juan' baleontzia

Uretaratu dute 'San Juan' baleontzia

Uretaratu dute San Juan baleontzia, XVI. mendean Kanadan hondoratu zenaren erreplika. Albaola Itsas Kultur Faktorian hura berreraiki eta Kanadara bidaiatzeko proiektua azken fasean sartu da. 2027ko udan espero dute bidaia egitea.

Saria diasporaren ikerkuntzari

Saria diasporaren ikerkuntzari

Eusko Ikaskuntzak 2025eko Manuel Lekuona saria emango dio Gloria Totoricaguena Egurrolari, euskal diasporari buruz egindako ikerketa lan mardulagatik. Totoricaguenak esan du ikertzeko ateak ireki dizkioten diasporako kide guztientzat ere badela saria. 

Francoren heriotza: mende erdi baten itzal luzea

Francoren heriotza: mende erdi baten itzal luzea

Heldu den azaroaren 20an 50 urte beteko dira Francisco Franco Espainiako diktadorea hil zela. Errepublikaren aurka matxinatu, gerra irabazi, eta 40 urteko diktadura faxista bat ezarri zuen Hego Euskal Herrian. Horrek ondorio handiak izan zituen arlo askotan. BERRIAk 'Franco hil zen, eta...' bilduma hasi du, frankismoaren erradiografia bat egiteko.

Gau Beltzaren loraldia

Gau Beltzaren loraldia

Gau Beltzak indar handia hartu du azken urteotan Euskal Herrian, kasik ahanzturatik berreskuratua izan ostean. Askotan Halloween-ekin nahasten bada ere, ezberdintasun handiak daude bi jaien artean, nahiz egun berean ospatu.

Tutankamon: mito arkeologikoaren mendeurrena

Tutankamon: mito arkeologikoaren mendeurrena

1922an topatu zuten Tutankamon faraoi egiptoarraren tonba; 1925eko urriaren 28an, berriz, justu duela ehun urte, faraoi momifikatua. Arkeologiaren mugarri ezin garrantzitsuagoa izan zen aurkikuntza hura, eta interes olatu bat piztu zuen munduan.

Elkarte memorialistek Jaurlaritza salatuko dute Falangearen elkarretaratzeagatik

Elkarte memorialistek Jaurlaritza salatuko dute Falangearen elkarretaratzeagatik

Frankismoaren biktimak «umiliatu eta gutxietsi» ditu Falangeak Gasteizen berriki egindako elkarretaratzean. Jaurlaritzak, gainera, baimendu egin du sinbologia frankista erakustea, eta, horrek memoria historikoari buruzko legeak urratu dituelakoan, Jaurlaritza salatuko dute hamalau elkarte memorialistak.