Geografia-Historia

Euskal espioiak, erbestean naziak zelatatzen
36ko gerratik ihesi erbestera joan ziren hainbat jeltzalek informatzaile lanak egin zituzten AEBetako zerbitzu sekretuentzat, 1940ko hamarkadan. Gehienbat Latinoamerikan, naziak zelatatzeko informazioa jasotzen zuten.

Hesiak ortzadarrari
LGTBI kolektiboko kideak
kriminalizatzeko neurriak dituzten 65 estatu
daude mundu osoan. Afrikan oso lege gogorrak daude indarrean, eta Europako estatu batzuetan ere handia da bazterketa.

Isabel Mellen: «Historia ez da fidagarria, antropozentrikoa da eta»
Isabel Mellen eta Virginia Lopez de Maturana historialariek Memoria historikoa genero-ikuspegiarekin gida idatzi dute, xede bat betetzeko asmoz: «Emakumeak kontakizun historikoan txertatzea eta haien bizipenei eta esperientziei balioa ematea».

Batailoi bat amets zapuztu
Duela laurogei urte, erbesteko Eusko Jaurlaritzak batailoi berezi bat sortu zuen indar aliatuekin batera nazien kontra borrokatzeko. Gernika jarri zion izena.

1.518 preso exekutatu zituzten iaz, azken hamarkadako gehien
Laugarren urtez jarraian gora egin dute exekuzioek, eta Irani, Saudi Arabiari eta Iraki «dagokie» hori gehienbat, Amnesty Internationalen arabera. Zenbait agintarik «errepresioa ezartzeko» tresna gisa erabiltzen dutela salatu du.

Esklabotza Euskal Herrian: iragan isildua
Euskal Herriko ekonomia ez da inoiz nagusiki esklabista izan, baina, dena den, euskal herritar asko aberastu ziren giza esplotazioari esker. Trafikoa debekatu ostean ere, XIX. mendean, esklaboen salerosketan segitu zuten.

Muga zergen ofentsiba
Donald Trumpek ezarritako muga zergak ditu hizpide 'Berriketan' saioaren atal honek. Tarifa orokorra %10ekoa da, baina herrialde batzuei zerga handiagoak ezarri dizkio, Txinari eta Europako Batasunari, adibidez. Neurri horrek kalteak eragin ditu munduko merkatuetan, eta egoera hori aztertu dugu Irune Lasa BERRIAko Ekonomia Saileko kazetariarekin.

36ko gerraren kontakizun xeheagoa
Gatazkaren ia hirurehun bideo sarean eskuragarri ipini dituzte Kaliforniako Unibertsitateak eta The Packard Humanities Institute-k. Irudietako batzuk aurretik argitaratu gabeak dira. Euskal Herriko hiriak agertzen dira, 36ko gerraren testuinguruan.

72 ordu
Hondamendi bat gertatuz gero 72 orduz bizirauteko oinarrizko gauzen zerrenda zein den zabaldu du Europako Batasunak, eta horiek etxean edukitzeko deia egin die herritarrei. Maialen Akizu bertsolari eta idazleak uste du dei hori beldurra zabaltzeko eta berrarmatzea justifikatzeko dela.