Albistea entzun

Energia

Arartekoak begi onez ikusten du gehien kutsatzen duten autoak zigortzea

"Gizarte hitzarmen bat" sustatuko du trantsizio energetikoaren bidez Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa eredu iraunkor batera bideratzeko.

Trafikoa A8 autobidean, Bilboko noranzkoan, Ugaldebieta inguruan.
Trafikoa A8 autobidean, Bilboko noranzkoan, Ugaldebieta inguruan. Javier Zorrilla / EFE

Ivan Santamaria -

2018ko urriak 29

EAEko Arartekoak txosten bat prestatu du trantsizio energetikoari buruz. Gaur goizean azterketaren berri eman dio Eusko Legebiltzarreko presidente Bakartxo Tejeriari, eta, ondoren, nondik norako nagusiak azaldu dizkie Manu Lezertua arartekoak hedabideei.

Besteak beste, fiskalitatearen erabilerari buruzko eztabaida irekitzeko beharra jasotzen da gomendioetan. Lezertuak justifikatu du erabakia. "Gehien kutsatzen duenak gehien ordaindu behar duela da printzipio nagusia. Dieselak gehiago kutsatzen badu, gehiago ordaindu beharko du, baina horri buruz eztabaida handia dago oraindik", onartu du.

Arartekoak ez du uste berari dagokionik proposatzea zer-nolako zergak aldatu edo ezarri behar diren. Hala ere, zenbait adibide propio aipatzen dira aholkuen barruan. Azpiegiturak erabiltzeagatik "ordainsariak" ezartzeko aukera aztertu beharko litzateke haren aburuz, eta baita gehien kutsatzen duten autoei tasa bat jartzea ere hiriguneetara sartzeagatik.

Hiri eta herrietako eremu jakin batzuetan autoa aparkatzeagatik tasak ipintzeari erreparatu dio txostenak, "hiri espazioetan ibilgailuak erabiltzea pizgarririk gabe utzita, bereziki trafiko mugatua duten zonaldeetan edo isurketa baxuak dituztenetan". Gehien kutsatzen dutenak zigortzea bada filosofia, gutxien kusatzen dutenei laguntzea ere begi onez ikusiko luke. Esaterako, ibilgailu hibridoei edo elektrikoei zerga hobariak eskainita.

Adostasun zabalen beharra

Araba, Bizkai eta Gipuzkoan energia kontsumoaren %80 eta %90 bitarte erregai fosilak dira. Arartekoak uste du lehen fruituak eman dituztela energiari eta klimari buruzko politikek; besteak beste, berotegi gas gutxiago isurtzen dela nabarmendu du. Haatik, punturik ilunena garraioa da: kontsumoak eta isurketak gora egiten ari dira sektore horretan, etenik gabe.

Deskarbonizazioa erronka handia dela onartu du Lezertuak, eta ohartarazi du "adostasun oso zabalak" beharko direla horri heltzeko. Hori da Arartekoaren lehen gomendioa: trantsizio energetikoa bideratzeko moduari buruz "gizarte hitzarmen bat" sustatzea. Horri lotuta, energiari eta klimari buruzko erabakiak hartzeko eztabaida foro bat sortzeko eskatu du.

Hiru oinarri izan beharko ditu eredu jasangarriago batek, Arartekoaren arabera: segurua izan behar du, lehiakorra, eta ingurumen eragin ahalik eta txikiena izan behar du. Beste elementu bat ere gehitu beharko litzaioke. "Ereduak bidezkoa izan behar du, eta gizartearen oniritzia behar du", azaldu du Lezertuak. Horren haritik, azpimarratu du aintzat hartu behar dela herritarrek eskubidea dutela energia iturriak eskuratzeko, "arrazoizkoak diren prezioetan".

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

VW Landabeneko hauteskunde sindikalak, joan den otsailean. ©Jagoba Manterola / FOKU

Hegoaldean lehen indar sindikala da ELA, eta Nafarroan indartzen ari da

Iñaut Matauko Rada

Hego Euskal Herrian ordezkari gehien dituen sindikatua da ELA: 8.920 ditu. Bigarren indarrak halako bi ditu ia, CCOOk 4.919 ordezkari baititu.

Barazki eta fruitu denda bat Madrilen. ©JAVIER LIZON / EFE

Inflazioa %3,2ra apaldu da maiatzean Espainian

Irune Lasa

Azpiko inflazioak ere bost hamarren egin ditu behera, %6,1eraino.

Galapago uharteetako dortoka erraldoi bat, 2021ean. ©DANIELA BRIK / EFE

Zorra murriztea, natura zaintzearen truke

Iñaut Matauko Rada

Ekuadorrek zor publikoa 1.100 milioi dolar apaltzea lortu du, Galapago uharteak zaintzearen truke. Halako tratuak egin izan dira, baina klima aldaketak jotako herrialdeentzat aukera izan daiteke etorkizunerako.

Kevin McCarthy Ordezkarien Ganberako presidente errepublikanoa, zorraren mugari buruz negoziatzen. ©Yuri Gripas / Efe

Zorraren mugaren ituna, AEBetako Kongresuko kideen esku

Iker Aranburu

Joe Bidenek eta errepublikanoek asteburuan lortu dute akordioa AEBek bere zorra handitu ahal izateko, eta orain beren alderdikide askoren uzkurtasuna gainditu behar dute

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...