20.000 uso mezulari, bidean galduak

Waterlooko uso mezulari ezagunak adina ez, agian, baina badute balio bat eurotan Narbonatik (Okzitania) Liejara (Belgika) bidean desagertu diren 20.000 uso mezulariek. Nazioarteko uso lasterketa batean galdu dira: 26.149 hegazti askatu zituzten astelehenean Mediterraneo itsasoaren ondoan, baina haietako asko eta asko ez ziren helmugara iritsi. Milaka euro balio dezake halako uso bakoitzak; 2019an, esaterako, txinatar bildumazale batek 1,6 milioi euroan erosi zuen New Kim izeneko uso bat, astelehenean jokatutakoaren moduko lasterketetan nabarmendu zela eta.

Ezaguna da Waterlooko batailaren berri eman zuen uso mezulariaren istorioa: Nathan Mayer Rothschild baroi eta bankari ingelesak haien bidez jakin zuen, inork baino lehen, Ingalaterrak Napoleon Bonaparte buru zuen Frantziako armada garaitu zuela. Milioiak egin zituen gero Ingalaterrara hegan iritsitako informazio hari esker. Britainiar bonuak saldu, guztiek guda Ingalaterrak galdu zuela sinetsi eta bonuen prezioa merkatzea lortu ondoren, Rothschildeko baroiak erosi egin zituen berriz. Benetan gertatua zabaldu zenean, asko igo zen bonuen prezioa.

Kolonbofilia elkartea, kexu

Waterloora ez, baina inguru hartara iritsi behar ziren asteon galdutako uso mezulariak; Liejara. Gertatutakoaren ondoren, kexu agertu da Belgikako Kolonbofilia Elkartea —usoak hazi eta hezteari esaten zaio kolonbofilia—. Liejako antolatzaileei bota diete die errua, baldintza meteorologiko egokirik ez zegoen arren usoak askatzea eta lasterketa hastea baimentzeagatik. Azaldu dutenez, lasterketaren ardura zuten alde guztiek ez ziren ondo komunikatu, eta hortik erabakiaren okerra.

Uso mezulariek kilometro ugari egin ditzakete ordu gutxitan. Uso lasterketatan, 1.000 kilometro arteko distantziak egin ohi dituzte; leku batean askatu, eta habiara lehenago nor iristen den kalkulatzen dute. Bero handia badago edo edateko urik topatzen ez badute, ordea, orientazioa gal dezakete. Belgikan tradizio eta afizio handia dute halako lasterketak egiteko.

Ez da lehen aldia halako lehiaketetan milaka uso galtzen direna. Iazko udan, esaterako, 9.000 hegaztitatik 5.000 inguru galdu ziren Ingalaterran. Belgikako federazioak azaldu du neurriak batzuk hartzea aztertzen ari direla, halakorik berriz gerta ez dadin; besteak beste, kamerak erabiltzea, eta kolonbofilo eta meteorologoak jartzea lasterketak zeharkatzen dituen probintzietan.