Goi mailako eskaladak Dolomitetan

Mendian, eskaladan, bizitzan oro har, izaten dira une batzuk «orain eta hemen» aprobetxatu beharrekoak. Baldintzak efimeroak izaten direlako: gaur agian bada aukera, baina bihar beharbada ez. Horixe gertatzen da mendian, batez ere neguan, gailurrak eta hormak elurrez eta izotzez janzten direnean. Ondotxo dakite hori azken asteotan Aizkorriko ipar horman jo eta su eskalatzen ibili direnek, edo, mira urrunagoko jomuga eta bide zailagoetan jarririk, Dolomitetan berealdiko lerroak kateatu dituzten euskal eskalatzaileek.

Ander Zabalza eta Adrian Legarra nafarrak, Iosu Merino gipuzkoarra eta David Lopez Tron edo Troner errioxarra otsailaren 3an, ostiralez, abiatu ziren Etxauritik Dolomitetara. Ohikoa apopiloak dira Etxaurin, han egiten dute topo askotan, eta handik ekin zioten bidaiari. Autoz. Gironan (Katalunia) lo egin, hurrengo egun osoa errepidean pasa, eta larunbat gauean heldu ziren Brunicora. Italia iparraldean dago Brunico, Hego Tirolen zehazki, Bolzanotik iparrera. «Paliza handi samarra izan zen autoz», oroitu du Merinok, «baina han ginen».

Nekeak neke, hurrengo egunean ere goiz mugitu ziren, Selva Gardenatik gertu dauden Vallungako hormetara. David Lopez Troner-ek aurreko urtetik ezaguna zuen ingurua, eta bide bat zeraman kaskezurrean sartuta: Illuminati (165 m, M11+, WI6+), eskalada mistoan (harkaitza eta izotza) munduan diren biderik gogorrenetako bat. Inguru hartako altxor preziatuena. «Lehen egun hartan ikusi nahi genuen ea izotz zutabea eratuta zegoen. Eta bai, beheko partean oso izotz gutxi egon arren, egin zitekeela iruditu zitzaigun. Ezin genuen jakin izotzak zer lodiera eta sendotasun izango zuen goian, baina bidea egin zitekeela ikusi genuen», azaldu digu Merinok.

Lehen egun hartan, berotzeko, Godzilla (150 m, M9+, WI5+) eskalatu zuten. Eta bigarrenean, beste jauzi gogor bat: Who let the dogs out? (145 m, M8+, WI5+). Dolomitetako bidaiari hasiera ezin hobea eman zioten, beraz, hasi orduko bi bide gogor kateatuta. Hirugarren egunean, Tronerrek Illuminati-ren oinarriraino eraman zuen motxila, baina atseden hartu zuen biharamunerako. Legarrak, Merinok eta Zabalzak, berriz, bide samurragoetan kamustu zituzten pioletak hirugarren egun hartan.

'Illuminati', munduko bide gogorrenetako bat

Laugarren egunean heldu zion Tronerrek Illuminati bideari, Iosu Merino sokalagun zuela. «Lehen ekinaldi horretan, jakin nahi genuen ea izotzezko luzea, goikoa, egin ote zitekeen. Lehen luzean, gantxeo bat puskatu, eta eroriko bat izan zuen Tronerrek. Urtearen arabera, lehen luze horretan izotzezko burruntzi bat eratzen da, eta luzeak M11+ zailtasuna izaten du, baina, aurten, burruntzi hori gabe, berez zailagoa den bigarren luzea baino zailago zegoen lehena. Nik, behetik segurtatzen, flipatu egin nuen. Gero, bigarren luzean, ez zuen librean topera estutu. Lehen saialdi hartan, helburua zen goiko izotzezko luzea nola zegoen ikustea», jakinarazi digu Merinok. Alegia, berez aski zaila ez eta aurtengo baldintzekin, gogorrago aurkitu dute mistoko lerroa.

Hala ere, konpromisorik handiena laugarren luzearen hasieran eskegitako izotz-burruntzia hartzeko unea izan zen. «Izotzaren eta hormaren arteko haustura-puntu hori delikatua izaten da; izan ere, izotza hormatik bereizita dago, zintzilik bezala, eta, harkaitzetik izotzera pasatzerakoan, piolet kolpeekin hautsi egin dezakezu egitura. Kontu izan behar da», azaldu du Merinok. Dena ondo joan zen, ordea, eta bidearen kateraino eskalatu zuen Tronerrek bidea. Goizeko 10:00 inguruan hasi, eta arratsaldeko 17:00etan azken argiekin rapelatu zuten bidea. «Zazpi orduko bete-beteko ahalegina», laburtu du eskalatzaile elgoibartarrak. Biharamunean, berriz, bezperan osorik era askean eskalatu ezin izan zuen bigarren luzea eskalatu zuen Tronerrek; oraingoan bai, guztiz librean.

Beraiek dakitela, azken 10 urteotan ez du beste inork eskalatu Illuminati. Izotzaren efimerotasuna eta bidearen gogortasuna agerian uzten ditu datu horrek.

Vallungako bide preziatuena eskalatuta, Innsbruck (Austria) aldera mugitu ziren Merino, Legarra, Zabalza eta Lopez. Han, izotzez jantziago topatu zituzten paretak, eta Haengende Gaerten edo Lorategi Zintzilikariak bidearen (145 m, M8, WI6) aldaera bati heldu zioten Gasthausfall izotz jauzian. Hori ere eskarmentu handiko eskalatzaileentzat soilik gordetako jauzi gogor horietako bat. Bi sokadatan sartu ziren: Merino eta Lopez batetik, eta Zabalza eta Legarra bestetik. Azkenik, errioxarrak eta Merinok, biek lortu zuen bidea kateatzea. «Bigarren luzean parabolt bat falta zen. Tronerrek, hala ere, txapak behar zuen lekuan artesietako bat eta friend bat sartu zituen, eta konpromiso handieneko pausoa nolabait babestuta egin zuen».

Bide hori kateatuta, Iosu Merino Innsbruckeko aireportuan utzi zuten lagunek. «Astebete eskas neukan, eta itzuli egin behar nuen etxera». Beste hirurek egunen bat gehiago zuten, eta berriro ere Vallungara jo zuten, pioletei beste kamustu bat ematera. Hala, aipatutakoez gain, Ander Zabalzak Zauberfloete edo El flauto mágico bidea (140 m, M9, WI6) eskalatu zuen bistaz, Adrian Legarrarekin sokara lotuta, eta Once in a life time (165 m, M6+, WI6+) ere kateatu zuten bi nafarrek. David Lopez Tronerrek Gampenpass kobazuloko Sick and tired 40 metro desplomatuko M12 bidea ere kateatu zuen, bigarren ahaleginean.

Efimeroa da izotza, gaur bai eta bihar ez. Hamabi egun ere airean joan zaizkie lau eskalatzaileei, bizitza gaur dela jabetuta. Pioletak kamustuta, hortzak zorroztuta eta begiak piztuta itzuli dira, izotzezko eta mistoko oso goi mailako bideak kateatuta.

Jarduera honen berri zabalagoa emango dugu aurrerago, protagonisten lekukotza gehiagorekin eta argazki bilduma osoagoarekin.