“Nik, Diego Zufiakoa, ematen dizut neure fedea zuri, Maria Migel, ez bertze emazterik egiteko. Halaber, nik, Mari Migel, ematen dizut zuri, Diego, neure fedea ene senartzat, eta ez bertze senarrik egiteko, zu baizik”. Hala eman zioten hitza elkarri ezkongaiek, 1552an.
Zufiakoa ez zen kasu bakarra izan. Hitza jateagatik, gisa bereko beste hamar bat dokumentu ezagutzen dira euskaraz, elkarri zor zieten ardura idatziz jasotzeko.
XVI. mendean, Nafarroako Erresuman dokumentu ofizialak gazteleraz egin ohi ziren arren, euskarazko idatzi horiek adierazten dute nafarren eguneroko bizimoduan euskara zela haien ohiko hizkuntza. Hala jaso du Navarrorum. Euskararen gaineko dokumentu nafarren bi mila urteko ondarea erakusketak. Nafarroako Errege Artxibo Nagusian dago ikusgai abenduaren 31ra arte, eta erakusketari lotutako hainbat bideo ikusgai daude Interneten. Hona XVI. mendeko Nafarroako Erresumari buruzkoa:
[youtube]https://youtu.be/rGOiO4tMNzQ[/youtube]
