'Iñauteriak beti alaitzen gaitu guztiz'

Tolosarrak inauteriak hasteko irrikan daude, festa bereziak baitira haientzat. Tolosarren sormena eta irudimena egun hauetan askatzen da, eta alaitasuna eta txantxa izaten da nagusi kaleetan, giro ederra. Dianan kantatzen den bezala: «Jeiki jeiki oi ortatik gaur tolosarrak iñauteriak beti alaitzen gaitu guztiz, jeiki jeiki oi ortatik gaur tolosarrak goazen festara danok goizetik».

Haurrek, gazteek eta helduek ederki pasatuko dute: karroza edo konpartsa batean parte hartzen edo haien ikuskizunei begira, zezen plazan, txosnetan, barraketan, edo txarangekin kalejiran Pintxanatarrak gu gera, Ta Galtzaundi, Ai! Ai! Pello ziri-ziri eta gainerako doinuekin.

Txupinazoa

Gaur, ostegun gizenean, Plaza Zaharra jendez gainezka egongo da eguerdian jaien hasiera iragartzeko suziria lehertzen denean. Karrozak, konpartsak eta herritarrak mozorrotuta igandean (zaldunita), astelehenean (astelenita) eta asteartean (asteartita) aterako dira. Astelenitan aisialdi taldeetako 1.300 haurrek baino gehiagok beren ikuskizunak aurkeztuko dituzte.

Karrozen eta konpartsen desfilean, zaldunitatik asteartitara bitarte, azken urteotan kaleetan gero eta jende gehiago ibiltzen denez, aurten karrozak eta konpartsak geldirik egongo dira ohiko ibilbidean, eta jendea izango da horiek ikusteko mugituko dena. «Parte hartzaile kopurua izugarria dela eta, azken urteotan ezinezkoa suertatzen zen metro gutxi batzuk mugitzea, eta, denen onerako erabakia izango delakoan, karrozek eta konpartsek gune jakin batean igaroko dute goiza», jakinarazi dute Tolosako Udaleko ordezkariek.

Halaber, karrozetako musikaren bolumenak eragiten duen soinua dela kausa azken urteetan sortu den ika-mika konpontze aldera, karrozek itzali egin beharko dute musika zezenetara joateko igoeran eta jaitsieran, txarangen kalejirari protagonismoa emateko. Halaber, karrozek eta konpartsek gauean ordubete gutxiago izango dute musika jartzeko, eta gauerdian itzali beharko dute musika.

«Beti esaten da inauteriak araurik gabeko jaiak direla, baina ezinbestekoa da oinarrizko gidalerro batzuk izatea», Olatz Peon Tolosako alkatearen hitzetan. Horrela, zenbait aholku eman dituzte herritar orok festak askatasunez eta begirunez bizi ditzaten.

Maite Ruiz de Egilaz berdintasun zinegotziak «emakumeen eta gizonen arteko errespetuzko jaiak» desio dituela azpimarratu du, eta, bide horretan, udalak aurten ere bat egingo du Joka sano kanpainarekin. «Indarkeria matxista ez dute jai giroak eta alkoholak arrazoitzen», eta emakumeak festak askatasunez bizitzera eta gozatzera atera daitezela eskatu du.

Gainera, aipatzekoa da udalak aurten bigarren aldiz emango duela karroza eta konpartsa lehiaketako txapel morea. Talde «berdinzaleenak» jasoko du.

Kaleko edanaldien arazoari begira, egitasmo bat ere abiarazi dute, eta koordinazio mahai bat sortu. Osakidetza, eskualdeko osasun burua, Asuncion klinikako larrialdietako burua, Gurutze Gorria, Ertzaintza, Udaltzaingoa, udaleko langileak eta ikastetxeetako zuzendariak elkartu dira foro horretan, eta nerabeentzako programa bat garatu dute. «Kontsumo horren prebentzioa denon lana da, eta koordinazio mahai horretatik gomendioz beteriko gutun bat bidali dugu Euskal Autonomia Erkidegoko ikastetxe guztietako ikasleen gurasoentzat».

Azkenik, Zerkausia jantoki bihurtuko da inauterietan, herritarrek otorduak egiteko erabil dezaten —jatekoa ekar daiteke, edo Zerkausian bertan erosi—, eta Lapurdi plazan herri sagardotegia egongo da: afariak egunero emango dituzte, eta igandean bazkaria ere bai.

Egitaraua eta Tolosako inauteriei buruzko informazio gehiago, www.tolosa.eus helbidean.