Bizikleta zintzilikatu
Zaldiari agur esan diogu abiatu baino lehen. Ez genuen bidaia hau haiek gabe irabazterik, baina ez da haientzako lekurik hegazkinean. Har dezatela deskantsu, uda honetan izango baitute zeregina.Makila eskuan eta zakua lepoan utzi gaituzte Donostian. Apirileko lehen beroaldiak baliatuz, armairuan egon diren jantzi arin txukunez dabilen jende artean erromesak dirudigu. Hainbestekoa da ematen duten perfumearen usaina, ez zaigula pintxoena topatzea hain erreza izan. Azkenean, Eibartarra ostatuan afari mokadua egin ahal izan dugu, zakuak garagardo upelen gainean aparkatuz. Korrika Trebiñutik abiatu eta Donostiaraino bide egiten ari izanak eragina duela pentsatu dugu, usaian baino euskara gehiago entzuten dugula. Gure entzumenean izanen du eragina beharbada Korrikak, usaian baino euskara gehiago entzuten genuela erran orduko Miarritzeren partida ikustera etorriak ziren errugbizale andana bat bildu da sentsazioak orekatzera, errugbia, ikurrina eta frantsesa nagusi emanaz. Hobe horiek utzi eta hegaldatu, ez euskara ez frantsesa, arabiarrarekin moldatu beharko baitugu. Gida turistikoko hiztegi txikiarekin borrokan aritu da Pantxika autobusaren beha; gero ohartu da ondoko orrian ematen zutela hitz bakoitzaren ahoskera. Goazen Marokora, hangoekin ikastea hobe izanen da.
'Bizmillah'
Bitxia zen Donostian erromes piurarekin ibiltzea, bitxia Madrilgo aireportuan urritz makilak lurrari ateratzen zion talka eta bitxiago handik bi oren gabe Marrakexeko aire bero idorra arnastea. Beharrik Lahcen Bouredda—mendi gidetako bat— zain genuen, Mendiak eta Herriak pankartatxoa eskuan. Soinu eta idazkera ezezaguneko gune hartan euskara izpi bat ikusteak lasaitasuna dakar.Bizmillah izan da lehen hitza. Autora sartu eta Lahcenek uhala lotu eta motorra piztu baino lehen erraten duen lehena, jainkoari benedikazio eske. Izan ere, Alaren eta beste sinesmen guzien beharra bada oihaneko legeek agintzen duten errepideetan istripu gabe ibiltzeko. Bere Marrakexeko etxera eraman gaitu mendi aldera abiatu baino lehen; te bat hartuz, hobeki lurreratu gara pareta zabalen arteko epeltasunean. Luzatu gabe, autora igo, bizmillah eta abian. Arazo gabe heldu gara Imlilera, Atlasen atarira.
'Ixua'
Kantuan esnatu gaitu lehen egunak. Gailurren artetik eguzki izpiak haran xoko guzietara heltzen ez diren momentu hauetan, trikota soinean ukaiteko giroa da Imlilen. Freskotasun horrek emanak izanen ditu kantuan oilar, txepetx, papogorri eta nik dakit zein txori mota, asto eta mandoek arrantzaka erantzuten dietelarik. Haien artetik, harri xehezko bidean gora, mendiko motoaren harrabotsa ere ederra da.Ixua, ixua — oso-oso ongi, guk horrela ahoskatu dugu egonaldi guzian zehar — irakatsi digute Lepiney aterpetxean. Ongi baino hobeto egon baikara han hiru egunez. Toubkalera abiatu aitzin motorrak berotzeko beharra baitugu, haranean barna, mandobideak soilik dituzten herrixkaz herrixka ibili gara, trekking guzian zehar gurekin izan dugun Brahimekin. Gida ona bezain sukaldari bikaina. Zaila zaigu lerro hauetan egin diguten harrera merezi bezala eskertzea, lotsa ere ematen zigun denak gure zerbitzura izateak. Zenbat aldiz galdetu digute nola geunden eta guk «ixua, ixua». Zenbat aldiz esan digute «Lasai, arazorik ez», edo «ez kexa, zuek etxera itzuli eta kontaiezue». Ba badakizue, Marokok eta Atlasak interesatzen bazaituzte jo Lepineyra, ez zarete damutuko eta!
'Toubkalakari'
Imliletik (1.700m), Neltznergo aterpetxera (3.400m) igo gara lehenik. Hastapena ongi, mandoa lagun baikenuen. Azken aldapak, aldiz, zakuak bizkarrean egin ditugu, neguko elurrak ez baitira urtuak. Aterpetxera heltzearekin batera zer entzungo eta euskara! Hiru lasartear, trabesiako eskia egitera etorriak. Nabari da ohitura dutela, Errioxako arno ta guzi etorriak baitira. Ezta tragotxo bat bezalakorik indarberritzeko. Gaupasarik ez halere, biharkoa baita handiena.Aterpetxetik Toubkalerako bidea ez da bilatzen zaila: pendizik makurrena hartu, eta ekin! Mendiko botei hortzak erantsi dizkiegun arren, hortz postizoak brazo gitanoan bezala desagertzen dira. Pausoz pauso poliki igo gara, presarik gabe, hiru pausoko esprintak lau minutuko arnasestua baitakar hemen. Eta azkenean, Toubkal! Gainen gaina gainditu dugu. Korrika Azkainetik egun honetan pasatzen dela oroituz, zakutik banderolatxoa atera eta argazkian hartu dugu. Korrika egiteko ez da lekurik egokiena, baina banderola elurretan pausatu, gainean jarri eta ipurlerra egin dugu! Eskirik gabe, igotzea hainbeste kosta zaizkigun aldapak nolako ziztuan jauts daitezkeen!
Neltznerren bertze gau bat egin dugu, biharamunean Ras igo eta herrixkara itzultzeko. Tramit izan da hemen ikasi dugun hitza, nekatuak garela alegia. Izan ere, ez da halako esperientzia ederrik bizitzerik izerditu gabe! Abiatu aitzin ez genuen guretzako zenik uste, baina ingurune eta jendarte zoragarriak dira. Azken afaria lasartearrak alde batean eta bestean alsaziarrak genituela egin dugu, batzuk Errioxako arnoa eta txorizoa, besteek Alsaziako arnoa eta ttotta, saucisson eta guzi; trikitia falta genuen denak dantzan emateko!