Lehen faseak, kostu handia eta errentagarritasun txikia

Itoizko urtegia eta Nafarroako ubidea ez direla errentagarriak ondorioztatu zuen Rosario Brinquisek Itoitz 2012. Analisi ekonomikoa izeneko lanean. Zaragozako Unibertsitatean garatutako azterketa horren arabera, urtegiak, ubidearen lehen faseak eta lehen faseko lurrak ureztatzeko lanek 1.751 milioi eurotik gorako kostua izan dute —hasieran, proiektu osoaren aurrekontua 1.359 milioikoa zen, orain arte egindakoa eta ubidearen bigarren fase osoa kontuan hartuta—. Brinquisen ikerketaren arabera, azpiegitura horiek inbertsioaren zati txiki bat berreskuratzeko aukera bakarrik ematen dute, %27 ubidearen lehen fasearekin, eta zertxobait gehiago, %28, bigarren fasea egiten bada. Hala, ondoriozta daiteke Europako Batasunak ezarritako uraren zuzentaraua ez dela betetzen. Bruselak dio funtsezkoa dela gisa horretako azpiegiturek kostuak berreskuratzea. Itoizko urtegiaren eta ubidearen kasuan, besteak beste, nekazariek ordaintzen duten kopurua eta urtegiko zentral hidroelektrikoen jarduera dira kostuak berreskuratzeko bidea.