Gipuzkoako Merkataritza Federazioari min eman dio Antonio Perez Delgadok asteazkenean Eusko Legebiltzarrean salatutakoa. Parlamentu horretako iruzurraren aurkako batzordeko buruak salatu zuen saltoki edo taberna batzuek diru sarrerak ezkutatzeko aukera eskaintzen duten programa informatikoak dituztela. Arazoa uste baino hedatuagoa dagoela azaldu zien parlamentariei. 2014. urteeko urtean, hogei bat enpresa ikuskatu zituzten eta horietatik hemezortzitan diru sarrerak trukatzeko sistemaren bat zutela egiaztatu zuten. Ez zuten argitu saltokiak edo tabernak ziren, baina bai kontsumitzaile arruntari zerbitzua ematen dioten enpresak direla.
Praktika ez da berria, baina saltokietan eta tabernetan kontularitza eramateko sistemak modernizatu izanak nabarmen hedatu du. Gaur egun, salmenta postuek zerikusi handiago dute ordenagailu batekin, kutxa erregistratzaile klasikoarekin baino. Negozio txikietan, kontularitza eramatea errazago bihurtu du digitalizazioak, baina, aldi berean, ogasunari iruzur egiteko beste bide bat ireki du.
Salaketa horrekin haserre azaldu da Gipuzkoako Merkatarien Federazioa. Perez Delgadok aipatutako lagina txikiegia dela nabarmendu du agiri batean. "20 establezimenduren lagina ezin da estrapolatu eta sektorean jokaera txarra dagoela esan". Kontrakoa gertatzen dela uste du, ordainketa gehienak zuzen erregistratzen direla. "Harrigarria da iruzur masiboaz hitz egitea, geure sektorean bereziki, salmenten zati handi bat txartelen bidez egiten baita eta, hortaz, ordainketak erregistraturik geratzen dira".
Batzordeak salatutakoa "ez dator bat merkataritza sektorearen eguneroko jardunarekin". Horregatik, "oso kezkatuta" daude halako "mezu orokorrak" zabaltzeagatik, "egunero euskal gizarteari onena eskaintzeko lana egiten duen sektore baten irudiari kalte egiten baitio".
"Normala guztia deklaratzea da"
Iruzurra dagoenik gezurtatzera ez da iritsi, berriz, Angel Gago Bizkaiko Ostalaritzako Elkarteko presidentea. Radio Euskadiri eskainitako elkarrizketan, ogasunari ordaindu behar zaiola aldarrikatu du, baina aldi berean nabarmendu nahi izan ditu sektorearen lan baldintza gogorrak. "Normalena izango litzateke ostalariak, dendariak, dentistak edo dena delakoak guztia deklaratzea, baina aintzat hartu behar da egiten ari den ahalegin gehigarria".
Ostalarien eta dendarien baldintzak sektore publikoko langileekin alderatu ditu Gagok. "Gerta daiteke gure langileek urtean 3.000 ordu lan egitea, eta horren aurrean sektore publikoko langileek urtean 1.500 ordu, lanera joaten ez diren egunak kontuan hartu gabe".