Basarriren bertsoak

1936ko gerran Ipar Euskal Herrira joan zen ihesi Iñaki Eizmendi Basarri. Muga gurutzatu zuenean, ordea, salatu egin zuten eta gatibu batailoietan sartu. Aritxulegiko batailoiaren inguruko honako bertsoak kantatu zituen:

Nork egin du gure galde?

Aiako Arritan gaude,

baña beti bezin trebe...

lanean gogoz aritzen gera

soldatarik jaso gabe,

berreun nagusi badaude

gure artaldeân jabe...

Guk umore ona alare!

Otz-aldi eta goseak

ta barau egun luzeak

guk baditugu paseak;

gorputzari on egiten nunbait!

gallur ontako aizeak,

nola baigeran gazteak,

sano dauzkagu esteak,

ez egonarren beteak.

Goizean ekin lanari,

egunsentian pozgarri,

txoriak guziak kantari;

eziñ atera gentzake orain

iñoiz adinbat izardi,

erdietan gaude geldi,

al degunean exeri...

zertan nekatu geiegi?

Oiartzungo neskatillak,

muxu-gorri biribillak,

izan zaitezte abillak;

zertan maitatzen dituzute

kaleko ume zirtzillak,

Aitxulei'n daude trankillak

saltzeko dauden opillak,

pare gabeko mutillak.