Berdintasuna lortzeko bide luzea

Urteetan soilik gizonekdantzatzen zuten mutil dantzetan Baztanen, Nafarroan. Galduta egon ostean, berreskuratu eta gaur egungo garaietara egokitzeko ahalegina egin zuten, emakumeei bertan parte hartzeko aukera emanez. Herri batzuetan, ordea, oraindik ere istiluak gertatzen ari dira andreek dantzetan parte hartzen dutenean. Irurita, Baztan eta Lekaroz dira horren adibide.

Iruritakoak dira eskualdeko lehen jaiak. Aurten, iaz bezala, ez zuten mutil dantzarik egin. Emakumeak parte hartu zutelako, istiluak izan ziren aurreko urteetan, eta berriro ere ez egitea erabaki zuten. Jaiak antolatzeko bilera batean bozkatu zuten hala izatea. Iruritako zinpeko alkate Peio Orbegozok aitortu zuen «tristea» dela mutil dantzarik ez egotea: «Egoera nahiko bero dago, eta afera lasaitzea da gure asmoa. Baina pena da».

Baztanen ere istiluak egon izan dira azkeneko bi urteetan. Berdin gertatu da Lekarozen, baina aurten herri horretan ez da arazo nabarmentzekorik egon andreek dantzatzeko.

Bi elkarte, bi helburu

Halako egoeretan, emakumeek mutil dantzetan parte hartzeko eskubidea dutela defendatu eta aldarrikatzeko sortu zen ekainean Plazara Dantzara. «Begirada zorrotzak, boikotak, txistuak, irainak... Denetik jaso dugu. Baina ez ditugu halako egoerak gehiago onartuko. Gure herrietako plazetan gogoa dugun guztietan dantzatuko gara. Gustatzen zaigulako, nahi dugulako. Herriz herri eta plazaz plaza ondo pasatzeko eta libre izateko gonbita egin nahi dugu», adierazi zuten bultzatzaileek.

Kontrako ikuspegia du Baztango Mutildantzari Taldeak. Baztango 15 herrietako jaietan mutil dantzak egiteko sortu zen. Baina «tradizioari» eusten diotela eta bertan emakumeek dantzatzerik ez dutela nahi diote.