Lorezaintzako saltokietan ezingo dute glifosatoa oinarri duen pestizidarik saldu Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan. Frantziako Ekologia ministro Segolene Royalek jakinarazi du gobernua arau bat prestatzen ari dela botika hori libre saltzea galarazteko. Lorezaintzarako debekuaz mintzatu da Royal. Ez du xehetasunik eman, baina komunikabide batzuen arabera, debekuak ez dio eragingo nekazaritzari. Glifosatoa mugatzeko erabakiarekin, Monsanto multinazionalaren aurkako bidean beste ildo bat hasi du Parisek, batez ere hark ekoizten baitu. Munduan gehien saltzen dena da.
Telebista publikoan iragarri du debekua ministroak. Eskari bati erantzungo dio gisa horretan gobernuak; glifosatoa mugatzeko eskatu baitu oraindik orain Frantziako kontsumitzaile elkarteak.
Kezkaren oinarrian OME Osasunaren Mundu Erakundearen azterketa bat dago. Minbizia ikertzeko agentzia bat du erakunde horrek, eta martxoan ohartarazi zuen glifosatoak minbizia eragin dezakeela —arriskuaren eskalan, 2A mailan jarri zuen: gizakientzat «agian» arriskutsua dela adierazi nahi du horrek, eta laborategiko animalietan «ebidentzia konbentzigarriak» daudela—. Beste lau pestizidak ere minbizia eragin dezaketela ohartarazi zuen OMEk.
Glifosatoari buruzko ikerketak jarri du, hala ere, zeresanik handiena. Munduan gehien saltzen duten pestizida da —talde ekologista batzuen arabera, Coca-Colaren parekoa da nekazaritzan—. Azken urteetan gehiago hedatu da glifosatoa, transgenikoen goraldiarekin batera —transgeniko mota batzuen ezaugarria da, hain zuzen ere, glifosatoa jasan dezaketela uztari kalterik egin gabe—.
Nekazaritzatik kanpo ere oso zabaldua dago erabilera —ez alferrik, Erabateko pestizida ezizenarekin saltzen dute leku askotan—. Lorezaintzan, belar txarrei aurre egiteko erabiltzen dute, eta erakundeak dira erabiltzaile nagusietako batzuk —errepide eta trenbide bazterrak garbi edukitzeko, adibidez—. Espainian, esaterako, 1974tik dago onartua glifosatoa, eta ia ez du kontrolik.
Brusela, isilik
Europako Batzordeak orain arte ez du aintzat hartu OMEren ikerketa. Erantzun du beste azterketa batzuek ondorioztatu dutela glifosatoa ez dela arriskutsua. Garai berezia da. Glifosatoa erabiltzeko baimena aurten berritu behar du Bruselak. Kate bat da guztia: orain hilabete pasatxo, beste hemeretzi transgeniko onartu zituen. Dena, AEBak eta Europako Batasuna TTIP ituna negoziatzen ari direla.
OMEren txostenari balioa eman dio Parisko gobernuak —minbizia ikertzeko zentroa Lyonen dago—. Argi hitz egin du Royalek: «Frantziak parte hartu behar du lorategietan pestiziden erabilera geldiarazteko erasoaldian». Lorezaintza aipatu du, ez nekazaritza; glifosatoa kentzeko eskatu die dendei, debekua iragartzearekin bat.
Monsanto enpresa da ekoizle nagusia: Roundup izeneko pestizida du —ez da bakarra; glifosatoaren patentea 2000n amaitu zitzaion Monsantori—. OMEren ikerketari irmo erantzun zion enpresak, iradokiz minbiziari buruzko institutuak ikerketa «lerratuak» egiten dituela. Glifosatoa «segurua» dela ziurtatu zuen. Parisko gobernuaren erabakiaz ez du ezer esan enpresak —ez dituzte harreman onak bi aldeek, arto transgenikoen harira—.
Espainiako Gobernuak ez du neurririk iragarri oraingoz. Greenpeace sinadurak biltzen ari da, OMEren oharra aintzat har dezan.
