Hainbat eragileren ustez, sarea kaleko errealitate linguistikoaren isla da

«Aritu, erabili eta soinua sortu», esaldi hori izan zen atzoko eztabaidak erakutsi zuen ondorioa. Alde batetik, «Interneteko plataforma berriek euskarak duen hizkuntza zaharkituaren fama ezabatzeko balio dute»; baina, beste alde batetik, «interfazeak euskaratzeaz gain, euskarazko edukiak sortu behar dira». Eta horretarako gakoa sareko euskal komunitatea handiagotzea da. Izan ere, zenbat eta jende gehiagok jardun euskaraz, orduan eta euskarazko eduki gehiago izango dira.

Euskarazko komunitate birtualen arrakastaren gakoez eta euskararen komunitate birtual berriak ehuntzeko estrategiez eztabaidatzeko asmoz, mahai ingurua egin zuten atzo EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien aretoan. Interneten eta euskararen munduko hainbat eragile izan ziren bertan: Hasier Etxeberria (Zuzeu.com), Idurre Eskisabel (Berria.info), Lander Arbelaitz (Argia.com), Lontzo Sainz (Eitb.com), Luistxo Fernandez (CodeSyntax) eta Maite Goñi (Euskaljakintza.com). Agurtzane Elorduik zuzendu zuen solasaldia, Multimedia Komunikazioa EHU/EITB masterreko irakasleak.

Euskaraz, normal-normal

Sareko teknologia berriek komunikazioaren munduan hainbat aukera berritzaile sortu dituzte; are gehiago, euskararen moduko hizkuntza gutxituentzat. Arbelaitzen esanetan, «Interneteko erreminta berriak euskarak duen hizkuntza zaharkituaren famaezabatzeko aukera paregabea dira —wikipedian 6.000 hizkuntzatik berrogeigarrena da euskara—». Euskal komunitateak aukera hauek bereganatu eta plataformetan euskaraz normal-normal aritzean dago gakoa, alegia, «aritu, erabili eta soinua sortu». Oraingoz, ordea, kaleko errealitate soziolinguistikoaren isla da sarea, eta botere harremanek eta mendekotasunak bere horretan jarraitzen dute. «Ingurumenaren legea» errepikatzen da; «sarean euskaraz dabil kalean hala dabilena».

Goñik azpimarratu zuen ezinbestekoa dela interfazeak euskaratzea, hots, euskarari aitorpena egitea. Googleren kasuan, haren aplikazioak erdara hutsean egotea kaltegarria dela esan zuen, bilatzaile erraldoi hori baita eredua beste plataforma askorentzat. Horretaz gain, norbanakoak egiten duen ekarpenari eman zion garrantzia. Interneten erabiltzaileek sortzen dituzte edukiak, eta, beraz, zenbat eta gehiagok sortu euskarazko edukiak, are eta zabalagoa izango da euskarazko komunitatea. Sarean koherentzia falta dagoela azaldu zuen: «Administrazioaren jarreraz kexatu eta interfazeak euskaratzeko kanpainak egiteko joera dago, baina norbanakoaren indarra ez dago probestuta, diruz edo ekimenez ez baita laguntzen».

Horretaz gain, Goñik esan zuen eskoletan bultzatu egin behar dela euskarazko plataformetaz hitz egitea eta edukiak sortu eta partekatzeko bideak erakustea; erabiltzaile askoren arazoa baita ez dakitela euskarazko hainbat erreminta jada sortuta daudela.

Kopiatutako produkturik ez

Euskal erabiltzaile asko elebidunak izanik produktuen arrakasta kalitatean eta azkartasunean oinarritzen dela azaldu zuten solaskideek. «Erdarazko produktuen kopiek ez baitute balio», adierazi zuten. Bestalde, eduki freskoak sortzeko beharra azpimarratu zuten, gazteek euskara artifiziala dela pentsatzen dutelako. Adibidez, telesail eta filmen merkatuan euskara normal-normal eta gustura kontsumitzea da erronketako bat, «marrazki bizidunak eta futbol emanaldiak super diren bezala».

Parte hartzaileek bat egin zuten instituzioen hizkuntza politika salatzeko orduan ere, eta babes handiagoa eskatu zuten. Fernandezek adierazi zuen ez dela euskara bultzatzeko inbertsiorik egin eta krisia aitzakiatzat hartuta dauden diru laguntzak murriztea dela joera. Komunikazioan, hizkuntzan eta teknologian dirua inbertitzea lehentasunezkoa dela esan zuen. Sainzen esanetan, administrazioak zentzuz ez jardutekotan, ia ezinezkoa da sareko euskarazko plataformek irautea; publizitatean lortzen dutena «lagunen borondate ona besterik ez baita».