Nire lapurra

Ez dut txanponik, ez dut txartelik, daukadan bakarra bankuko aplikazioa eta berehala atera nahi izan nuen nortasun agiriaren kopia da. Beti izan naiz atxilotua izatearen beldur, nahiz eta ez dudan horretarako inolako meriturik egin inoiz. Erregelak hausteko ezintasun atabiko bat daukat. Ezinezkoa zait erregela txiki, injustu eta absurdoenak ere (erregela txiki, injustu eta absurdoenak batez ere) apurtzea, bizitza honetan ez bada, existitzen ez den hurrengoan zigortua izango naizelakoan. Oso merezita gainera.

Diru-zorroa lapurtu didan pertsona hori nire euskarri fisikoa bilakatu da. Bizirauteko behar ditudan erosketetatik haratago, diru-trukearen plazan ordezkatzen nauena. Ez dakit plaza horretan zein itxura daukadan. Nire antza txikiena ote dudan ere. Zein adin dudan, zein genero. Ba ote dudan adin edo genero jakinik sikiera. Daukadan dirua lapurtzen ari zait baina izan nintekeen pertsonaren ilusioa ematen dit bueltan. Horregatik ez naiz txartela indargabetzeko gai izan oraindik. Egin nitzakeen eta egin ez ditudan gauzak egiten ari delako nire lapurra eta hori egiten ari nintzena baino gehiago da. Kontu korronteko mugimendu bakoitzaren jatorriarekin bizitza bat osatzen ari zait nire lapurra. Ez da nire bizitza, baina nolabait bada nire bizitza ere bai. Azken finean, nik ordaintzen dut bizitza hori.

Nire lapurra nire lapurra denetik, loreak erosi ditu behin baino gehiagotan. Zein lore eta nori, niri dagokit irudikatzea. Loradendara gerturatzekotan egon naiz, diru horrekin zer eros daitekeen galdetzen hasi, haurrak ginenean gozodendetan egiten genuen bezala. Galdera horren erantzuna zerbait xumea da beti. Norberaren zaurgarritasun eta mugen onarpen bat dago horrelako galdera batean. Biluzik dagoen eskua zabaldu eta zer duen eta duen horrekin nor den erakusten du batek. Loradendan, gozodendan edo ohean, zaila da horrela biluztea. Nire lapurrak ez du arazo hori. Nire diru-zorroa jantzi dezake biluzik agertzeko.

Etxera heltzen denean Bohemiako kristalaren imitazio merke bat den loreontziari aurreko asteko loreak kentzen dizkiolakoan nago. Ura husten du. Arre eta zikina dagoen ura beste ur garden eta garbi batek ordezkatu. Zikinduko da hau ere. Ez dago garbi eta garden mantentzen den ezer. Leihoaren aldamenean dagoen altzariaren gainean uzten du loreontzia, eguzkiak zeharka eman diezaion. Beste landare batzuk ditu, etxeko biztanle egonkorragoak hauek, baina ez askoz ere egonkorragoak, nire lapurra nirea baldin bada, kaktusak ere akabatzeko dohaina izango duelako. Nire imitazio on bat izan behar du nire lapurrak. Kaktusek aintzat hartzen ez den arreta apur hori behar dute behinik behin eta denok dakigu aintzat hartzen ez dena hil egiten dela. Etengabeko argia eta ureztatzea eskatzen duten landareek gehiago irauten diote nire lapurrari. Asko eskatu eta esker txarrekoak diren landare horiek.

Telefonoz sekula deitzen ez duten lagun horietako bat zen nire lapurrari hil egin zaion kaktusa. Nire lapurra ere ez da deitzen duen horietakoa, bestela ez litzateke nire lapurra izango. Noizean behin mezuren bat uzten zioten elkarri jadanik inork entzuten ez duen telefono finkoaren erantzungailuan. Gehienetan kasualitatearen esku uzten zuten elkar ikustearena. Kalean gurutzatu eta hurrengo egunerako hitzordua egiten zuten. Edo «data jarriko dugu oraintxe bertan» esaten zuten, «bestela ez dago modurik». Bazegoen modurik, baina ez zegoen ganorarik. Egun gutxiko epearekin jartzen zuten data badaezpada ere.

Paseoak ematen zituzten nire lapurrak eta bere kaktus lagunak. Pasa den udan, inora ez doan bide baten amaieran, lagunak «gaixo nago» esango zion nire lapurrari. «Oso gaixo». Nire lapurra harritu egin zuen horrek, ez zuen gaixo aurpegirik eta. Kaktusek ondo disimulatzen dute beraien terminaltasuna. Zerbait hartu nahi zuela esan zion lagunak, hiltzea ez den beste zerbait ospatu nahi izango balu bezala. Lagunak ordaindu zuen ardo bat eskatu zuten itsaso ondoko pasealekuko terraza batean. Iraganari buruz hitz egiten hasteko tentazioari eutsi zioten. Ekaitza iragartzen zuten itsasotik zetozen hodei beltzei erreparatu gabe, etorkizuna tristea iruditzen ote zitzaion galdetu zion kaktusak nire lapurrari. Honek ez zuen erantzuten jakin. «Ez dago erantzun zuzenik» esan zion lagunak, hilzorian dagoen norbaitekin hitz egiteak bakarrik eragin dezakeen presioa kendu nahian edo. Ezer ez erantzutea nahiago izan zuen nire lapurrak, oraina bakarrik zuen lagunari etorkizuna zama astun bat suertatzen zaiola erantzutea baino. Nire lapurra ez zen nire lapurra oraindik baina bazituen orduan ere nire lapurra izatearen trazak. Hiltzera zihoan kaktus lagunak isiltasun hori ulertzen zuen. Gertatuko ez zitzaizkion gauzekin kezkatzen jarraitzen zuela, inertziaz edo. Ordaindu beharko ez zituen fakturak pilatzen zitzaizkiola buruan. Bakean egon beharko zukeen horrez gero. Bere izenean zegoen kreditu txartelaren zorrari kasu egiteari utzi. Ezin zuen ordea. Bizi izango bazituen bezala bizi zituen gauzak oraindik. Hil-ostekoak ere. Lagunak ez zuen erraustua izan nahi, ez errautsak inon sakabanatzea nahi. Agur-ekitaldi, gitarra eta bertso saio astunik gabe hil nahi zuen. «Ez dut esanahi berezia duen leku sinbolikorik». Bazekien ez zela bertan izango, ez zuela omenaldiek sortzen duten auzo lotsa sentituko. Gehiago zela gelditzen zirenentzako. Baina hala ere.

Kaktusa beste behin ikusteko ahalegina egingo zuela zin egin zion nire lapurrak bere buruari. Alferrik. Izan zuen modua, baina ez ganora. Beti falta izan zaio ganora.

Handik denbora batera, ez dakit non, ez dakit nola, nire lapurrak nire diru-zorroa lapurtu zuen.

Esertzeko leku deseroso samar bat den arren, izenak eta datak dituen harri hotz batean eserita ikusten dut nire lapurra, nik ordaindu dudan lore sorta batekin. Leku sinbolikoen faltan, kaktusa lurperatu zuten hilobiaren gainean. Hilerrian haizeak jotzen du baina batez ere, bakardadeak. Azkenaldian lagunik hil ote zaidan gogoratzen saiatzen ari naiz eta nire bizitzatik drastikoki desagertu diren pertsonak besterik ez zaizkit etorri burura. Kalean agurtu edo hitz egiteari utzi diotenak, inolako arrazoi berezirik gabe. Ez diogu elkarri ezer lapurtu. Elkarri ezer emateari utzi diogu. Mota horretako lapur batzuk ditut. Mota horretako lapur bat naiz ni ere bai. Mamu bat. Hilarririk gabe oraindik, ozta-ozta gogoratzen ditugu gure izenak. Diru-zorroan daramatzagun kreditu txarteletan agertzen diren izen horiek.

Nire izenez deitu dut nire lapurraren bertsio hau ere, ea biratzen ote den. Baina besteek bezala, ez dut kasurik egitea espero. Bizi ez dudan bizitza jarraitzea baizik.