Sorterriaz gogoetan

New Yorkeko Queensen, Steinway Street hartu ez gero, 28. Avenida eta Astoria Boulevard artean, huka piparekin erretako tabako gozo usaina sumatu liteke oinez zoazela.Bertan dauden coffee shop-etatik dator usaina. Gizonezkoez betetako aretoak dira, eta tabakoa erreazeta tea edanaz egoten dira hizketaldi lasaian. Little Egypt (Egipto txikia) deitzen zaio hiriko zonalde honi eta bertan bizi dira jaioterria utzi eta AEB Ameriketako Estatu Batuetara bizitzera etorritako egiptoar asko eta asko. Azkeneko erroldaren arabera, 300.000 egiptoar bizi dira AEBetan, baina bertan jaiotako belaunaldi berriak kontuan hartuz gero bi milioi inguru direla esaten da. New Yorken eta Hego Karolinanbizi dira gehienak.

Azken asteetan adi-adi jarraitu dituzte beraien sorterrian gertatutako aldaketa guztiak. Tahrir plazako iraultzaileekin egon dira gehienen bihotzak, eta oso pozik daude lortutakoarekin, ezen hemezortzi egunetako protesten ondoren diktadoreak boterea uztea lortu dute. Hosni Mubarakek gaur hilabete egin zuen ihes bere urrezko kaiolara, eta hori garaipentzat jotzen badute ere, orain, beste galdera batzuk erantzuteko beharra dute: Etxera bueltatzeko garaia ote dut? Hemen ikasitakoa sorterrian erakustera joan behar ote dut? Egiptoko ekonomia sustatzera joan beharko nuke, edo hemendik lagun dezaket horretan?

Sami el Sharkaui Alexandrian jaio zen duela 58 urte eta orain artean ahoa itxita egon behar izan duela dio: «Ezin zen ezer kritikatu, ez zegoen askatasunik… eta horrela 30 urte egon gara. Horregatik etorri nintzen AEBetara».17 urte daramatza bertan. «Zergatik alde egiten du batek bere sorterritik, familia, lagunak eta dena utzita? Ez daukalako arnasa hartzerik. Hilabete gutxitan ordea benetako demokrazian egongo gara, haize berriak hartzeko aukera izango dugu.Hemendik aurrera ez da sorterritik alde egiteko aitzakiarik izango. Eta nik ere bueltatu egin nahi dut etxera», dio esaten duenaz oso konbentzituta.

Gazteen indarra

Iraultza hau mundu guztiarentzako lezio bat izan dela pentsatzen du El Sharkauik: «Egiptoko gazteak hezkuntzarik onena izan duten gazteak dira, eta, hala erejaioterritik ihes egin behar izan dute. AEBetan daude mediku egiptoar onenetakoak, NASAn lanean ari diren ingeniariak… Zer egin dute gazte hauek? Internet, Twitter eta Facebook bidez mezuak zabaldu, eta aldaketa lortu. Hor dago gaztearen indarra».

El Sharkaui ez da boterean gaur egun diren militarren beldur, esaten duenez, «beraien seme-alabak direlako iraultza egin dutenak», eta haiek babesteko erabakia hartu zutelako protestetan.«Orain, kontua da, diktadore horrek lapurtu duen diru guztia bueltatu beharko diola herriari».

Ali Ahmed Kairon jaio zen duela 52 urte, baina «bizitza hobe baten bila, aukeren bila» gazte etorri zen New Yorkera. Dagoeneko 31 urte dira sorterria utzi zuela, baina estatubatuarra baino, egiptoarra sentitzen da. Iraultzaren ostean izan zuen lehendabiziko pentsamendua etxera bueltatzearena izan zela dio, baina oraindik ez dakiela hori egingo ote duen: «Nire herrian inbertitzea oso garrantzitsua da eta denon artean lagundu beharko diogu ekonomikoki aurrera ateratzen». Diktadurako 30 urtetan «sufritzen» egon ostean, orain «oso pozik» dago aldaketekin: «Datorrena datorrela, orain artekoa baino hobea izango da seguru».

Bizimodu hobe baten bila

Labin Salama ere negozio gizona da. Egyptian Coffee Shop bateko jabea da, eta bere negozioan sartu eta berehala irakur liteke honakoa kartela: «Aldaketa. Demokrazia behar dugu eta ez monarkia; presidentea izateko garaia dugu».Salama, ametsa egi bihurtuta ere, ez da sorterrira bueltatuko: «Bisitan bakarrik joango naiz; bizimodua, legeak, ohiturak oso bestelakoak dira han, eta ez naiz bueltatuko, niretzat handiegiak lirateke aldaketak».

1953an Kairon jaio bazen ere,31 urte daramatza AEBetan: «Dirua egitera etorri nintzen, han hori egiteko modurik ez nuelako, ez zegoelako ez lanik eta ez dirurik ezertarako, eta hona etorri banintzen herrialde hobe eta bizitza hobe bat aurkitzeko izan zen». New Yorkeko bizimodura ohitu da eta bere negozioak aurrera doaz, hala ere, sorterriaren etorkizunari begira baikor dago: «Militarrek zuzen jokatu beharko dute, ez badute beste iraultza bat nahi. Inork ez die bestelakorik onartuko».

Afifik (68 urte) jada 20 urte daramatzaAEBetan. «Nire hiru semeak ikasketak egitera ekarri nahi izan nituen, hezkuntza onena hemen dagoelako». Afifirentzat jada galdera ez da etxera joan edo hemen geratzea; «herrialde hau ere nire etxea delako». Alaba eta bilobak jaioterrian dituela kontatzen du eta bisitatzera joango direla dio, baina hara bizitzera joatea bere buruari planteatu ere ez dio egiten.Gazteek, ordea, hori egin beharko luketela uste du: «14 eta 25 urte arteko adina duten gazteen % 65en iritziz jaioterrira bueltatzeko garaia dela irakurri dut, eta herria eraikitzen laguntzekoa», eta horrekin erabat ados dago Afifi.

Huka erretzera biltzen diren hurrengo batean,airean dauden galderei erantzuna aurkitzen saiatuko dira, eta akaso, sorterrira bueltatu edo ez,hartutako erabakiaren berri elkarri kontatuko diote.