Albistea entzun

Datorren asteko estreinaldiak

Fermin Muguruza transmedia da

'Black is Beltza' komikia animazio pelikula bihurtu du irundarrak, laguntzaile sorta zabal batekin
Fermin Muguruzarekin batera, Harkaitz Canok eta Eduard Solarrek egin dute zinemarako gidoia.
Fermin Muguruzarekin batera, Harkaitz Canok eta Eduard Solarrek egin dute zinemarako gidoia. BERRIA Tamaina handiagoan ikusi

Gontzal Agote -

2018ko irailak 29

Kontu jakina da Fermin Muguruza artista multidiziplinarra dela. Gehienbat musikari lanetan egin dituen proiektu ugariengatik ezaguna bada ere, kamutsa litzateke haren zeregina horretara mugatzea. Muguruzak aspaldian erakutsi baitzuen kulturaren arlo desberdinetan aritzeko gogo eta gaitasuna —zinemagintza, telebistarako dokumentalak, bideogintza, ekoizpena, komikigintza...—, kultura eragile sailkaezin bihurtzeraino.

Aurrera eraman dituen proiektu guztien artean, beharbada, Black is Beltza da izaera anitz hori hobekien islatzen duena: komiki jaiotzetik animazio pelikula izatera iritsi da proiektua, tartean bestelako molde batzuk hartuta: erakusketa, diskoa... Hori guztia Muguruzak ohikoa duen bertute handi bat bereganatuz, euskara eta Euskal Herritik munduari begira jartzea.

2014. urteko azaroan argitaratu zuten Black is Beltza komikia. Fermin Muguruza, Harkaitz Cano eta Dr. Aldereteren arteko elkarlanaren emaitza zen Manex Unanueren istorioa kontatzen zuen liburu dotorea, benetako gertaeretan oinarrituta zegoena. 1965. urtean, New Yorkeko Bosgarren Etorbide ezagunean desfilatu behar zuen Iruñeko erraldoien konpartsak. Hala ere, laster sortu zen arazoa, arrazagatiko bereizkeriagatik agintariek debekatu baitzuten erraldoi beltzak desfilean parte hartzea.

Hortik abiatuta, komikiak orduko giro sozial, kultural eta politikoan murgiltzeko aukera eskaintzen zuen: Black Panthers-en mugimendua, giro psikodelikoa, Kubako iraultza, Gerra Hotza, Andy Warholen faktoria, Francoren diktadura...

Erakusketa eta musika

Euskaraz gain, liburua hainbat hizkuntzatara itzuli zuten: katalanez, frantsesez, gaztelaniaz, japonieraz... Baina proiektua ez zen horretan gelditu, eta 2014tik haziz joan da. Batetik, horren gaineko erakusketa ikusi ahal izan da Bilbon, Bartzelonan eta Donostian —bihar arte dago zabalik—.

Harago joan, eta Black is Beltza animazio film bihurtu dute, Fermin Muguruzaren zuzendaritzapean. Harkaitz Cano eta Eduard Solarekin egindako gidoiaren gainean, komikian zegoen unibertsoa zinemako pantailetara ekarri nahi izan dute. Oraingoz, filma Torontoko zein Donostiako zinemaldietan izan da.

Animazio filma izanik, ez da aktorerik, baina artista ezagunek hartu dute parte pelikulan, pertsonaiei ahotsa emanez: besteak beste, Ramon Agirre, Unax Ugalde, Ander Lipus, Exprai, Isaach de Bankole, Jorge Perugorria, Willy Toledo eta Maria de Medeiros.

Pelikula estreinatzearekin batera, filmaren soinu banda aurkeztu zuten orain astebete, Muguruzak berak Raul Refreerekin egin duena. Hor entzuten ahal diren abestietan izen ezagunak ere badira: Anari, Iseo, Maika Makovski eta Manu Chao. Halaber, pelikularen gaineko liburu berria eman dute argitara.

'BLACK IS BELTZA'

Zuzendaria. Fermin Muguruza.

Herrialdea. Euskal Herria.

Urtea. 2018. Iraupena. 80 minutu.

Generoa. Animazioa.

Ostiralean estreinatuko dute Hego Euskal Herrian.

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

 ©JAGOBA MANTEROLA / FOKU

«Hilarri bakoitza mundu bat da orain»

Iker Tubia

Etxeko lanari segida ematea erabaki zuenetik, hargin eta ehorzketa lanetan aritzen da Soule. Droneak bestelako ikuspegia ematen dio, baita lanak ere: «Heriotzaz gehiago solastatu behar dela uste dut».
Ogirik gabe jateak gosea ez asetzea eragiten die batzuei, antropologia sozialak dioenez. ©BERRIA

Gosearen memoria kolektiboa

Naroa Torralba Rodriguez

Espainiako gerraren ondorengo gose garaiak ditu ikergai Gloria Romanek. Elkarrizketa saio batzuk egin zituen gerraostean haur izan zirenekin, eta artikulu bat idatzi du ogiak eta gozoek haien memoria indibidualean duten garrantziari buruz. Laburpena egin du Twitterren, eta erantzun ugari jaso du.

Aron Piper aktorea <em>El Silencio</em> telesailean. Fikzioa Bilbon girotuta dago. ©LANDER LARRAÑAGA / NETFLIX

'El Silencio': munduan gehien ikusitako telesailetan hirugarrena Netflixen

Urtzi Urkizu

Fikzioa 80 herrialdetan dago lehen hamarren artean. Ingelesezkoak ez direnetan, lehena da

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...