Aritmetika Kolonbian

Klasiko bat da literatura soziolektoralean azaltzea bi itzuli dauzkaten hauteskundeetan lehen itzuliak balio duela neurtzeko hautagai bakoitzaren benetako babesa —nahiz oso aukera minoritarioa izan—, eta bigarrengoan zenbatzen direla hautagaiak dauzkan etsaiak. Alde bozkatzen dute gehienek aurrenekoan, eta aurka askok bigarrengoan. Frantzian jazo berria da Macron-Le Pen lehian.

Espero baino emaitza hobeak eskuratu zituen herenegun ezkerreko hautagai Gustavo Petrok Kolonbiako presidentetzarako hauteskundeen lehen itzulia irabazita: %40. Eskuina zatituta aurkeztu dela ondo baliatuta, inoizko aukerarik onenean jarri du Petrok ezkerra herrialdea gobernatzeko. Betiko eskuina —Federico Gutierrez zen hautagaia— hirugarrena geratu da, %24rekin. Kolonbiak ere eduki du bere bolsonaroa hauteskundeotan: Rodolfo Hernandez, bigarrena geratu dena %28rekin.

Dudarik ez dago fronte bat osatuko dutela Gutierrezek eta Hernandezek, Petrok ekainaren 19ko bigarren itzulian irabaz ez dezan, eta Kolonbiako aurreneko ezkerreko gobernua eragozteko. Aritmetika oinarrizkoaren arabera, bigarrenak eta hirugarrenak bat eginez gero, aise gaindituko dute Petro bigarren itzulian (%52); baina aritmetika politikoak erakutsi digu, Petroren itxaropenerako,batzuetan 1+1 ez dela 2ra iristen. Nondik haz liteke Petro? Zaila.